monumenta.ch > Thomas de Aquino > ST I 67.1 > ST II-II 186.6 > ST II-II 168.1 > ST III 80.5 > ST III 16.4 > ST III 82.10 > ST I 12.4 > ST III 55.2 > ST III 78.4 > ST III 77.pr > ST III 79.pr > ST III 16.3 > ST III 66.4 > ST III 76.pr > ST III 42.4 > ST III 78.3 > ST III 46.pr > ST II-II 119.1 > ST I 12.3 > ST I 18.2 > ST I 89.8 > ST I 26.1 > ST III 42.3 > ST I 62.pr > ST III 1.1 > ST I 10.pr > ST III 66.3 > ST I 19.10 > ST I 8.4 > ST I 20.pr > ST III 73.5 > ST III 82.pr > ST III 68.5 > ST II-II 161.6 > ST III 44.4 > ST I 90.2 > > ST II-II 117.1 > ST I 97.1 > ST I 38.pr > pr > ST I 61.pr > ST III 67.5 > ST I 8.3 > ST III 46.7 > ST I 52.1 > ST III 80.4 > ST III 4.4 > ST III 44.3 > ST I 96.pr > ST I 19.pr > ST III 76.7 > ST III 77.7 > ST I 33.1 > ST III 60.pr > ST III 79.7 > ST III 80.3 > ST III 46.2 > ST III 4.3 > ST II-II 171.6 > ST III 77.2 > ST III 73.4 > ST III 54.4 > ST II-II 185.6 > ST III 76.2 > ST I 32.pr > ST III 68.4 > ST III 70.1 > ST III 79.2 > ST I 7.4 > ST III 64.9 > ST I 93.8 > ST III 37.4 > ST I 62.7 > 7 > ST III 74.8 > ST III 71.4 > ST I 43.pr > ST III 67.4 > ST III 73.3 > ST I 88.1 > ST I 7.3 > ST III 54.3 > ST III 52.5 > ST III 68.3 > ST III 82.7 > ST I 47.pr > ST II-II 187.6 > ST III 37.3 > ST III 60.7 > ST I 24.3 > ST III 71.3 > 2 > ST III 67.3 > ST I 16.8 > ST I 51.3 > ST I 89.pr > ST III 53.4 > ST I 62.2 > ST I 19.7 > ST III 82.2 > ST I 38.2 > ST III 60.2 > ST I 61.2 > ST I 57.pr > ST III 53.3 > ST I 86.1 > ST I 20.2 > ST I 14.5 > ST I 10.2 > ST III 33.4 > ST I 35.pr > ST I 19.2 > ST I 96.2 > ST III 52.4 > ST III 85.5 > ST I 39.5 > ST I 43.7 > ST III 33.3 > ST III 65.4 > ST I 32.2 > ST III 45.pr > ST I 85.1 > ST III 52.3 > ST III 65.3 > ST I 75.1 > ST II-II 122.6 > 2 > ST III 41.pr > ST III 88.4 > ST I 89.7 > ST II-II 123.6
ST II-II 123, Articulus 5 <<<     >>> Articulus 7

, Articulus 6

arg Ad sextum sic proceditur. Videtur quod sustinere non sit principalis actus fortitudinis. Virtus enim est circa difficile et bonum, ut dicitur in II Ethic. Sed difficilius est aggredi quam sustinere. Ergo sustinere non est praecipuus fortitudinis actus.
a2 Praeterea, maioris potentiae esse videtur quod aliquid possit in aliud agere quam quod ipsum ab alio non immutetur. Sed aggredi est in aliud agere, sustinere autem est immobile perseverare. Cum ergo fortitudo perfectionem potentiae nominet, videtur quod magis ad fortitudinem pertineat aggredi quam sustinere.
a3 Praeterea, magis distat ab uno contrariorum aliud contrarium quam simplex eius negatio. Sed ille qui sustinet hoc solum habet quod non timet, ille autem qui aggreditur contrarie movetur timenti, quia insequitur. Ergo videtur quod, cum fortitudo maxime retrahat animum a timore, quod magis pertineat ad eam aggredi quam sustinere.
sc Sed contra est quod philosophus dicit, in III Ethic., quod 'in sustinendo tristia maxime aliqui fortes dicuntur'.
co Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, et philosophus dicit, in III Ethic., fortitudo magis est circa timores reprimendos quam circa audacias moderandas. Difficilius enim est timorem reprimere quam audaciam moderari, eo quod ipsum periculum, quod est obiectum audaciae et timoris, de se confert aliquid ad repressionem audaciae, sed operatur ad augmentum timoris. Aggredi autem pertinet ad fortitudinem secundum quod moderatur audaciam, sed sustinere sequitur repressionem timoris. Et ideo principalior actus est fortitudinis sustinere, idest immobiliter sistere in periculis, quam aggredi.
ad1 Ad primum ergo dicendum quod sustinere est difficilius quam aggredi, triplici ratione. Primo quidem, quia sustinere videtur aliquis ab aliquo fortiori invadente, qui autem aggreditur invadit per modum fortioris. Difficilius autem est pugnare cum fortiori quam cum debiliori. Secundo, quia ille qui sustinet iam sentit pericula imminentia, ille autem qui aggreditur habet ea ut futura. Difficilius autem est non moveri a praesentibus quam a futuris. Tertio, quia sustinere importat diuturnitatem temporis, sed aggredi potest aliquis ex subito motu. Difficilius autem est diu manere immobilem quam subito motu moveri ad aliquid arduum. Unde philosophus dicit, in III Ethic., quod 'quidam sunt praevolantes ante pericula, in ipsis autem discedunt, fortes autem e contrario se habent'.
ad2 Ad secundum dicendum quod sustinere importat quidem passionem corporis, sed actum animae fortissime inhaerentis bono, ex quo sequitur quod non cedat passioni corporali iam imminenti. Virtus autem magis attenditur circa animam quam circa corpus.
ad3 Ad tertium dicendum quod ille qui sustinet non timet, praesente iam causa timoris, quam non habet praesentem ille qui aggreditur.
Thomas de Aquino HOME