Orosius, De arbitrii libertate, p18

monumenta.ch > Orosius > 18.
Orosius, De arbitrii libertate, 17. <<< >>> 19.

Orosius, De arbitrii libertate, 18.

1 Sed concedo, ut hoc, quantulumcumque lumen est, indeficienti usque in finem vigore permaneat, id est, donum illud, quod sortitus est specialis gratiae, non amittat (alioquin plenitudo lucis assistit in toto, caligo non remanet: caliginem autem dico insipientiae, de peccati sordibus accidentem), quid si competens ratio est, ut quantum de luce defuerit, tantum de caligine supersit? Porro autem difficillimum est, ut offendiculum caligo non habeat.2 Necesse est homini in quantitate luminis, et in reliquiis caliginis constituto, volenti bonum et non effugienti malum, et subsistere adiutorium, et non deesse peccatum.3 Quod si cuiquam obscure dictum videtur, accipiat exemplum conversationis humanae.4 Duo singuli habent dona diversa: unus ut sit humilis in silentio, alter ut sit suadibilis in docendo.5 Ille cui silentium cordi est, si forte poscatur rationem de fide reddere, putasne, nullam assumit in humilitate fallaciam? Aut facile arbitraris, ut simplex scurrilitate careat, laetus verbo, sollicitus iracundia, patiens negligentia, mitis pigritia, doctus iactantia, submissus invidia, extra illam quae est omnium bonorum operum caligo generalis, vanae gloriae concupiscentiam.6 Quod si hoc pie sancteque intelligitur, unusquisque nostrum assumat comparationem, ut magis semetipsum in melioris praelatione condemnet, quam in minoris despectatione iustificet.7 Ita demum invicem membra sociabit, praecipue si, una charitate veluti pelle ossa circumdante, nervisque iunctis indigentia sui, conscius homo, hanc ipsam quam habet gratiam, donum intelligat esse, non meritum: et magis ex eo unde accepit glorietur in Domino, quam unde non acceperit irascatur.8 Nos enim cum essemus naturaliter filii irae propter delictum nostrum, facti sumus misericordiae propter clementiam Domini, nihil digni nisi damnatione (Ephes. II, 3, 4).9 Non ingeramus Domino de non accepto querelam, sed de accepto gratiam repensemus, gloriamque soli illi creatori redemptorique nostro Domino Iesu Christo tribuamus, quem posuit Deus propitiatorem in sanguine suo (Rom. III, 25), ut in nomine eius omne genu curvetur, coelestium et terrestrium et infernorum (Philipp. II, 10); quem in illa praedicta potestate iudicantem omnis caro videat, et cui omnis lingua fateatur.10 Unde et Apostolus ait: Ideo contendimus sive absentes, sive praesentes, placere ei.11 Omnes enim nos manifestari oportet ante tribunal Christi, ut referat unusquisque propria corporis prout gessit, sive bonum, sive malum (II Cor. V, 9, 10).12 Et alibi: Omnes enim stabimus ante tribunal Dei (Rom. XIV, 10).13 Paulus apostolus dixit etiam se staturum ante tribunal Dei, et propria corporis prout gessit cum caeteris redditurum: contra autem Pelagius confidenter audet dicere: Ita consummo universam in carne perfectionem, ut de iudicis bonitate nihil sperem.14 Iusti in illa die iudicis operum suorum glorias audientes, adhuc tamen velut ignorantes, interrogabunt: Domine, quando te vidimus, et haec fecimus tibi (Matth. XXV, 37)? et hic noster scientissimus legis agnoscit, quo die, qua hora, quo momento, ultimam sedem ultra quam non sit alia plenissimae sanctitatis, intrabit.