monumenta.ch > Hildegardis Abbatissa > 14 > 13 > 34 > 10 > 12 > 67 > 9 > 6 > 26 > 18 > 47 > 48 > B > 31 > 35 > 98 > 85 > 17 > 5 > 92 > 42 > 43 > 17 > 88 > 4 > 1 > 11 > 16 > 3 > 5
Hildegardis Abbatissa, Physica, 3, IV. DE QUITTENBAUM . <<<     >>> VI. DE CERASO .

Hildegardis Abbatissa, Physica, 3, Caput V. DE PERSICHBAUM [Amygdalus Persica.] (III, 23].

1 Persichbaum [Persicus ed.] magis calida est quam frigida, sed tamen aliud habet in se, et similitudinem invidiae in se habet, et succus eius ad medicamenta utilior est quam fructus eius. Nam qui in diversis infirmitatibus diversas maculas, velut ung, in corpore suo habet, accipiat interiorem corticem eiusdem arboris, antequam fructus eius maturescat, et eamdem corticem contundat, et succum eius exprimat, et illi modicum aceti addat, et tantum cocti mellis quantum istorum duorum est, et sic in novum fictile vas ponat, et ubi malas maculas aut roseln in corpore suo habet se frequenter ungat, usque dum minorentur.
2 Et cui anhelitus male foetet, accipiat mala persici ante maturitatem fructus eius, et illa contundat, et tunc etiam accipiat manum plenam liquiricii et modicum piperis et satis de melle, et haec in puro vino coquat, et sic luterdranck paret, et pransus et ad noctem saepe bibat, et anhelitum eius bene olentem reddit, et putredinem a corpore et pectore aufert
3 Sed cui vermiculi in stomacho et in ventre crescunt, radicem et folia bathemen pulverizet, et huic addat bis tantum de pulvere foliorum persici, sumpta cum iam flores emittit, et in nova olla cum bono et puro vino coquat, et ieiunus et ad noctem saepe bibat, et vermes in eo morientur. Et fructus eiusdem arboris nec sano nec infirmo ad comedendum valet, quia bonos humores in homine destitui et slim in stomacho eius faciet.
4 Sed et qui eumdem fructum comedere voluerit, exteriorem corticem abiiciat, et etiam nucleum auferat, et quod reliquum est in vinum ponat, sale et modico pipere addito, et eum hoc modo paratum non multum laedit, sed tamen bonum saporem sic non habet. Accipe quoque interiores rudes nucleos eiusdem fructus, et abiecta cortice eos ad lac contunde et per pannum exprime ad mensuram quinque coclearium; et etiam accipe galgan ad pondus trium nummorum, et liquiricium duorum nummorum, et euphorbium unius obuli, et pulveriza, et praedicto lacti nucleorum illorum adde springwurtz, et farinula semilae tortellum para, et eum aut ad solem, aut calefactam fornacem paulatim et suaviter sicca, et tunc de eodem tortello praefato lacti ad pondus oboli commisce, et sic ante solis ortum ad ignem prius modice calefacto ad pondus quinque nummorum cocleari de ipso sume, et te ad lectum ad parvam horam pone, et gicht in te compescit, et dumph pectoris tui aufert, atque slim de stomacho tuo aufert, et suaviter aliquantum te purgat ut suavis potio.
5 Et si necesse habueris, bis in mense de eodem sume, et ea die qua sumis, a forti cibo, et a saligenio pane, et a pisa, et a lente te observa, et molles cibos comede, vinum bibe.
6 Sed et qui in pectore dolet, ita quod guttur eius aliquantum constrictum est, vel quod in eo aliquid mali crescit, vel quod in eo quidam malus vapor, id est damph est, absque ulcere et absque tumore, accipiat deick de tritico, et flius de persico desuper zuflosze ita calidum super guttur suum et parvam horam ponat, et hoc saepe faciat, et melius habebit. Si autem in gutture de ulcere aut de tumore dolet, tunc ei non superponat, quia inde doleret.
7 Quod si etiam homo in halsedruszen dolet, ita quod supra modum aut contractae aut distinctae sunt, eumdem deick, ut praefatum est paratum eis saepe superponat, si ibi ulcus aut tumor est, et curabitur, quia si halsadern eius aut ulceratae essent, aut si intumescerent, et tunc eis istum deick superponeret, inde peius haberet.
8 Sed qui in capite dolet, triticum deick accipiat, flius persici desuper zulasze, ut praedictum est, et ita calidum vertici suo, id est schedeln per aliquam horam superponat, et melius habebit. Et cui oculi humectant, gummi de persico vel de testa nucis imprimat, et eam ad ignitum lapidem modice calefactam oculis circumponat, dum ab illo incalescant, et hoc semper quarta die et semel in die faciat, ne si sibi supra modum fecerit, eos laedat.
9 Nam gummi de persico ac de prima virtute eorum lignorum suorum in se habet, et naturalem humiditatem in se trahit [

Edit.: «Persicus calida est. Homo cui oculi frequenter humectant, gummi de persico, vel, de pruno testae nucis imprimat, et eam ad ignitum laterem modice calefactam oculis circumponat, dum ab illo incalescant, et hoc semper quarta die, et semel in die faciat, ne si supra modum fecerit, eos laedat. Et cui halitus male fetet, folia persici, ante maturitatem fructus eius, contundat et manum plenam liquiricii, et modicum piperis, et satis de melle, et haec in puro vino coquat, et post cibum et ad noctem saepe bibat, et halitum illius bene olentem reddit. Sed et cui minuti vermiculi in stomacho et in ventre crescunt, radicem et folia bacheniae pulverizet, et huic bis tantum de pulvere foliorum persici addat (idque fiat cum arbor flores emittit), et in nova olla cum bono et puro vino coquat, et ieiunus et ad noctem saepe bibat, et vermes in eo morientur. Homo quoque contra dolorem utriusque lateris, quomodocunque ibi doleat, et contra dolorem pectoris, et paralysim, folia persici, et secundum pondus eorum balsamitam, et secundum tertiam partem balsamitae basilicam, et secundum tertiam partem basilicae plantaginem in aqua modice coquat, et deinde fortiter torquendo, per pannum colet; postea laurinum oleum, et bis tantum cervini, vel hircini sepi, et secundum tertiam partem eius veterem arvinam, et haec omnia cum praedicta aqua in patella modice calefaciat, et sic unguentum fiat, et deinde cum illo se in latere dolente perungat, et hoc saepe faciat, et melius habebit. Et fructus persici fere tepidus est, et nec sano, nec infirmo homini ad comedendum valet. Sed qui eumdem fructum comedere vult, corticem et nucleum auferat, et quod reliquum est in vinum ponat, sale et modico pipere additis, et hoc modo paratum non multum laedit.

«Homo etiam qui sanus esse vult, interiores, recentes nucleos persici ad lac contundat, et per pannum exprimat ad mensuram quinque cocleariorum, et etiam galangae ad pondus trium nummorum, et liquiricium duorum nummorum, et euforbium ad pondus unius oboli pulverizet, et lac i nucleorum addat, et de succo citocatiae, et farina similae tortellum paret, et eum ad solem, vel ad fornacem paulatim siccet et de tortello isto ad pondus oboli commisceat, et sic ante solis ortum ad ignem prius modice calefacto, ad pondus quinque nummorum cum cocleari ex ipso sumat, et se in lectum ad brevem horam deponat, et velut suavis potio illum aliquantum purgat. Et si idem homo necesse habet, bis in mense ex eodem sumat. Et ea die qua sumit, molles cibos comedat; et vinum bibat. Sed et qui in gutture dolet, ita quod aliquantum constrictum est, vel quod in eo quidam malus vapor absque ulcere et absque tumore est, accipiat pastam de tritico, et gummi quod de persico effluit, desuper dissolvat, et calidum super guttur suum ad brevem horam ponat, et hoc saepe faciat, et melius habebit. Et si quis in halsadrin dolet, ita quod supra modum constrictae aut distentae sunt, praefatam pastam eis saepe superponat, et si nec ulcus, nec tumor ibi est, curabitur.»

]
.
Hildegardis Abbatissa HOME

hab5624.144

Hildegardis Abbatissa, Physica, 3, IV. DE QUITTENBAUM . <<<     >>> VI. DE CERASO .
monumenta.ch > Hildegardis Abbatissa > 14 > 13 > 34 > 10 > 12 > 67 > 9 > 6 > 26 > 18 > 47 > 48 > B > 31 > 35 > 98 > 85 > 17 > 5 > 92 > 42 > 43 > 17 > 88 > 4 > 1 > 11 > 16 > 3 > 5

© 2006 - 2025 Monumenta Informatik