Hildegardis Abbatissa, Divina Opera, 10, IX. Mystica descriptio quomodo apostoli iustitiam, quam a Domino per mundum praedicandum susceperant, et secundum diversitatem naturalium morum suorum, et secundum distributionem gratiarum coelitus sibi infusarum multiplici vestitu gloriae decoraverunt; et de excellentia doctrinae Pauli apostoli, et quare sublimitate revelationum elevatus et pondere infirmitatis depressus sit.
Hildegardis Abbatissa, Divina Opera, 10, IX. Mystica descriptio quomodo apostoli iustitiam, quam a Domino per mundum praedicandum susceperant, et secundum diversitatem naturalium morum suorum, et secundum distributionem gratiarum coelitus sibi infusarum multiplici vestitu gloriae decoraverunt; et de excellentia doctrinae Pauli apostoli, et quare sublimitate revelationum elevatus et pondere infirmitatis depressus sit.
| 1 | Nam Matthaeus, mitis in moribus suis existens, nec profundum ingenium habens, blande et leniter homines docuit; doctrinamque apostolorum utique affirmans, eam doctrinae suae quasi magistram praetulit. |
| 1 | Nam Matthaeus, mitis in moribus suis existens, nec profundum ingenium habens, blande et leniter homines docuit; doctrinamque apostolorum utique affirmans, eam doctrinae suae quasi magistram praetulit. |
| 2 | Et sic plurimum populum cum praedicatione, quae ut favus mellis dulciter stillavit, in vera fide ad Deum convertit, quoniam propter suavitatem morum ipsius doctrinam eius populi lambebant, quemadmodum infans lac sugit; et ideo etiam Spiritus sanctus eum tetigit, ita ut de incarnatione Filii Dei fideliter scriberet. |
| 2 | Et sic plurimum populum cum praedicatione, quae ut favus mellis dulciter stillavit, in vera fide ad Deum convertit, quoniam propter suavitatem morum ipsius doctrinam eius populi lambebant, quemadmodum infans lac sugit; et ideo etiam Spiritus sanctus eum tetigit, ita ut de incarnatione Filii Dei fideliter scriberet. |
| 3 | Ipse utique ex serico piae intentionis camisiam, id est bene ordinatam contritionem, et ut lux diei lucidam paravit, illaque iustitiam induit, ubi pro iustitia a martyrio non declinavit. |
| 3 | Ipse utique ex serico piae intentionis camisiam, id est bene ordinatam contritionem, et ut lux diei lucidam paravit, illaque iustitiam induit, ubi pro iustitia a martyrio non declinavit. |
| 4 | Sed Thomas fortes strenuosque mores ad usus hominum habuit, nec leviter ad quamque causam se convertit, nec ulli rei facile consensit; sed quod vidit hoc credidit, et quidquid interius invisibile erat, hoc nonnisi per ostensionem signorum capiebat. |
| 4 | Sed Thomas fortes strenuosque mores ad usus hominum habuit, nec leviter ad quamque causam se convertit, nec ulli rei facile consensit; sed quod vidit hoc credidit, et quidquid interius invisibile erat, hoc nonnisi per ostensionem signorum capiebat. |
| 5 | Unde enim est ut signa per opera cognoscantur, quoniam corporalia corporaliter videntur, et spiritalia spiritaliter capiuntur; et per sanctitatem operum homo spiritalis esse scitur. |
| 5 | Unde enim est ut signa per opera cognoscantur, quoniam corporalia corporaliter videntur, et spiritalia spiritaliter capiuntur; et per sanctitatem operum homo spiritalis esse scitur. |
| 6 | Sic iste plurimum populum ad Deum convertit, iustitiamque cum veste ex viridi serico et prolixa super camisiam vestivit; quae ut radius solis fulsit, ubi cum rectitudine bonae intentionis illam ornavit, et per omnia lucere fecit, corda incredulorum ab idolis ad Deum convertens, seque martyrio suo rectori omnium offerens. |
| 6 | Sic iste plurimum populum ad Deum convertit, iustitiamque cum veste ex viridi serico et prolixa super camisiam vestivit; quae ut radius solis fulsit, ubi cum rectitudine bonae intentionis illam ornavit, et per omnia lucere fecit, corda incredulorum ab idolis ad Deum convertens, seque martyrio suo rectori omnium offerens. |
| 7 | Petrus autem tunicam ex bysso et purpura contexuit, cum rectitudinem, lenitatem et strenuitatem propalavit, illaque iustitiam cum ecclesiasticis ordinibus induit, ubi et se multis tribulationibus corpore et anima subiecit. |
| 7 | Petrus autem tunicam ex bysso et purpura contexuit, cum rectitudinem, lenitatem et strenuitatem propalavit, illaque iustitiam cum ecclesiasticis ordinibus induit, ubi et se multis tribulationibus corpore et anima subiecit. |
| 8 | Matthias vero, mitis et humilis existens, columbinosque mores habens, ac diversitatem morum hominum, invidiamque et odium fugiens, vas Spiritus sancti fuit, qui in illis habitat qui mentes suas in plateis discurrere et diversa sciscitare non permittunt; atque coram fidelibus et infidelibus multa signa et mirabilia in humilitate quasi nesciens fecit, martyriumque velut epulas desideravit. |
| 8 | Matthias vero, mitis et humilis existens, columbinosque mores habens, ac diversitatem morum hominum, invidiamque et odium fugiens, vas Spiritus sancti fuit, qui in illis habitat qui mentes suas in plateis discurrere et diversa sciscitare non permittunt; atque coram fidelibus et infidelibus multa signa et mirabilia in humilitate quasi nesciens fecit, martyriumque velut epulas desideravit. |
| 9 | Unde iustitiae regalem sedem super quam honeste sederet paravit, capita aquilarum et leoninos pedes in quatuor columnis suis continentem, quia per quatuor partes mundi in humilitate volavit, et a nulla iniuria vinci potuit. |
| 9 | Unde iustitiae regalem sedem super quam honeste sederet paravit, capita aquilarum et leoninos pedes in quatuor columnis suis continentem, quia per quatuor partes mundi in humilitate volavit, et a nulla iniuria vinci potuit. |
| 10 | Praedicationem quoque suam late diffundens, et quamplurima opprobria patienter sustinens, omne opus suum viriliter ad perfectum perduxit. |
| 10 | Praedicationem quoque suam late diffundens, et quamplurima opprobria patienter sustinens, omne opus suum viriliter ad perfectum perduxit. |
| 11 | Quapropter et homines eum libenter audierunt, eumque quamplurimum dilexerunt, iustitiamque super sedem quam paraverat per humilitatem suam sedere fecit. |
| 11 | Quapropter et homines eum libenter audierunt, eumque quamplurimum dilexerunt, iustitiamque super sedem quam paraverat per humilitatem suam sedere fecit. |
| 12 | Deus namque duodecim apostolos in vicissitudine diversorum morum elegit, sicut etiam duodecim prophetas elegerat, quoniam mirabilis Deus est. |
| 12 | Deus namque duodecim apostolos in vicissitudine diversorum morum elegit, sicut etiam duodecim prophetas elegerat, quoniam mirabilis Deus est. |
| 13 | Et deinde scintillam unam invenit, eamque igne suo accendit, scilicet Paulum, in quo etiam multa mirabilia fecit, quia et in ferocibus et in strenuis signa sua complet, quemadmodum et in mitibus, ne populus eos abiici at dicendo quod tantum in bonis miracula sua operetur. |
| 13 | Et deinde scintillam unam invenit, eamque igne suo accendit, scilicet Paulum, in quo etiam multa mirabilia fecit, quia et in ferocibus et in strenuis signa sua complet, quemadmodum et in mitibus, ne populus eos abiici at dicendo quod tantum in bonis miracula sua operetur. |
| 14 | Spiritus enim sanctus omnem doctrinam apostolorum per Paulum decoravit, qui montem altae mentis portavit, et ferox ut leopardus fuit, super omnia frendens, quae superare voluit, quoniam omnia quae voluisset se posse perficere putavit; scintillamque fidelitatis Spiritus sanctus in illo invenit, quia persecutionem non propter invidiam et odium, sed propter amorem veteris legis agebat. |
| 14 | Spiritus enim sanctus omnem doctrinam apostolorum per Paulum decoravit, qui montem altae mentis portavit, et ferox ut leopardus fuit, super omnia frendens, quae superare voluit, quoniam omnia quae voluisset se posse perficere putavit; scintillamque fidelitatis Spiritus sanctus in illo invenit, quia persecutionem non propter invidiam et odium, sed propter amorem veteris legis agebat. |
| 15 | Et Deus bestias prius quam hominem creaverat, hominemque ad imaginem et similitudinem suam praecedentibus bestiis fecerat. |
| 15 | Et Deus bestias prius quam hominem creaverat, hominemque ad imaginem et similitudinem suam praecedentibus bestiis fecerat. |
| 16 | Veterem quoque legem secundum bestias primum dedit, quam per humanitatem Filii sui in spiritalem intellectum secundum exercitium laudis angelorum postea convertit. |
| 16 | Veterem quoque legem secundum bestias primum dedit, quam per humanitatem Filii sui in spiritalem intellectum secundum exercitium laudis angelorum postea convertit. |
| 17 | Nam sicut hominem primum plasmavit, et ut deinde spiraculum vitae in illum misit, ita et veterem legem praemisit, quam postmodum nova lege in melius commutavit. |
| 17 | Nam sicut hominem primum plasmavit, et ut deinde spiraculum vitae in illum misit, ita et veterem legem praemisit, quam postmodum nova lege in melius commutavit. |
| 18 | Sic et Paulum in nimio zelo inveniens, in vetere lege ipsum prostravit, atque per hoc illi ostendit, quod nomen Filii sui in nova lege portaturus esset. |
| 18 | Sic et Paulum in nimio zelo inveniens, in vetere lege ipsum prostravit, atque per hoc illi ostendit, quod nomen Filii sui in nova lege portaturus esset. |
| 19 | Spiritum quoque illius in altitudinem elevans demonstravit ei mirabilia quibus contra ipsum pugnavit; sed tamen intra illum anima eius latuit, ita ut vix sentiret se vivere, quemadmodum anima in corpore manens cogitationes suas emittit. |
| 19 | Spiritum quoque illius in altitudinem elevans demonstravit ei mirabilia quibus contra ipsum pugnavit; sed tamen intra illum anima eius latuit, ita ut vix sentiret se vivere, quemadmodum anima in corpore manens cogitationes suas emittit. |
| 20 | Si enim Deus illi miracula sua leniter manifestasset, propter ferocitatem animi sui ad priorem zelum reversus fuisset. |
| 20 | Si enim Deus illi miracula sua leniter manifestasset, propter ferocitatem animi sui ad priorem zelum reversus fuisset. |
| 21 | Quapropter Deus eum valde constrinxit, totumque corpus illius labore perfudit. |
| 21 | Quapropter Deus eum valde constrinxit, totumque corpus illius labore perfudit. |
| 22 | Infirmitas quippe illius in duobus modis erat, ita ut omnes venae corporis eius languore perfunderentur, et ignea iacula diaboli quadam dulcedine carnis ipsum fatigarent. |
| 22 | Infirmitas quippe illius in duobus modis erat, ita ut omnes venae corporis eius languore perfunderentur, et ignea iacula diaboli quadam dulcedine carnis ipsum fatigarent. |
| 23 | Sed quia mirabilia Dei in spiritu viderat, idcirco etiam fortissimam vim in spiritu suo habebat, et quoniam plurima arcana et occulta mysteria ultra quam homini licitum sit loqui inspexerat, ideo etiam verba et praedicatio ipsius velut clavi in altum fixi, qui domum sustinent, fuerunt, quoniam et Filius Dei, quem Maria Virgo genuit, istum de tribu Beniamin elegit. |
| 23 | Sed quia mirabilia Dei in spiritu viderat, idcirco etiam fortissimam vim in spiritu suo habebat, et quoniam plurima arcana et occulta mysteria ultra quam homini licitum sit loqui inspexerat, ideo etiam verba et praedicatio ipsius velut clavi in altum fixi, qui domum sustinent, fuerunt, quoniam et Filius Dei, quem Maria Virgo genuit, istum de tribu Beniamin elegit. |
| 24 | Unde et caeteris omnibus qui cum ipso corporaliter manebant, praedicando plus laboravit. |
| 24 | Unde et caeteris omnibus qui cum ipso corporaliter manebant, praedicando plus laboravit. |
| 25 | Mulier quoque ad honorem et ad gloriam mariti sui se ornat, et ut ipsi tanto pulchrior esse videatur. |
| 25 | Mulier quoque ad honorem et ad gloriam mariti sui se ornat, et ut ipsi tanto pulchrior esse videatur. |
| 26 | Et per hoc homo cognoscat qualiter animam suam coram summo rege ornare debeat, quia cum homo charitatem habuerit, vestem auream sibi induit; atque cum castitatem amat faciem suam cum pretiosis margaritis ornat, et cum abstinentiam ciborum ad se colligit, purpura et bysso se vestit. |
| 26 | Et per hoc homo cognoscat qualiter animam suam coram summo rege ornare debeat, quia cum homo charitatem habuerit, vestem auream sibi induit; atque cum castitatem amat faciem suam cum pretiosis margaritis ornat, et cum abstinentiam ciborum ad se colligit, purpura et bysso se vestit. |
| 27 | Quapropter etiam homo qui a peccatis se abstinere vult, carnes devitet, quae tamen ob reparationem sanitatis manducentur, quoniam carnes saepe carnem hominis ad peccata trahunt. |
| 27 | Quapropter etiam homo qui a peccatis se abstinere vult, carnes devitet, quae tamen ob reparationem sanitatis manducentur, quoniam carnes saepe carnem hominis ad peccata trahunt. |
| 28 | Paulus autem praeceptum virginitatis in lege non habuit, unde et illam hominibus non indixit, sed consilium dedit, quia praeceptum timorem, consilium vero amorem habet; et ideo praeceptum timoris quod exterius auditur, multoties praevaricatur; consilium vero amoris, quod omnes venae hominis in desiderio percipiunt firmiter tenetur. |
| 28 | Paulus autem praeceptum virginitatis in lege non habuit, unde et illam hominibus non indixit, sed consilium dedit, quia praeceptum timorem, consilium vero amorem habet; et ideo praeceptum timoris quod exterius auditur, multoties praevaricatur; consilium vero amoris, quod omnes venae hominis in desiderio percipiunt firmiter tenetur. |
| 29 | Sed quoniam primitus per serpentem consilium disturbatum est, ex antiquo consilio Deus homo factus est, in quo charitas ita ardebat, ut totum mundum illuminaret. |
| 29 | Sed quoniam primitus per serpentem consilium disturbatum est, ex antiquo consilio Deus homo factus est, in quo charitas ita ardebat, ut totum mundum illuminaret. |
| 30 | Et ideo etiam Paulus ex occulto consilio de virginitate consilium, et non imperium dedit, quam nemo hominum per imperium constituere debet, quoniam Deus illam in semetipso ad perfectum duxit. |
| 30 | Et ideo etiam Paulus ex occulto consilio de virginitate consilium, et non imperium dedit, quam nemo hominum per imperium constituere debet, quoniam Deus illam in semetipso ad perfectum duxit. |
| 31 | Unde et castitas legale praeceptum servitii seu timoris non habens, sola libera in Deo absque omni timore Rota itaque currus iustitiae Paulus est, quia sicut rota currum, currus vero omne pondus portat; ita doctrina Pauli legem Christi fert, quoniam nova lex de veteri lege texta est, in qua Moyses circumcisionem et oblationes conclusit, quae omnia Spiritus sanctus in novam sanctitatem renovavit, et quae Paulus cum novo igne in subscripta catenula monilis iustitiae conglutinavit. |
| 31 | Unde et castitas legale praeceptum servitii seu timoris non habens, sola libera in Deo absque omni timore Rota itaque currus iustitiae Paulus est, quia sicut rota currum, currus vero omne pondus portat; ita doctrina Pauli legem Christi fert, quoniam nova lex de veteri lege texta est, in qua Moyses circumcisionem et oblationes conclusit, quae omnia Spiritus sanctus in novam sanctitatem renovavit, et quae Paulus cum novo igne in subscripta catenula monilis iustitiae conglutinavit. |
| 32 | Quaeque enim opera in recta honestate sanctificavit, ita videlicet ut coniugium in timore Dei fieret, et recte viventes continentes essent; et ut homo per abstinentiam se non plus affligeret, quam per gratiam Dei sufferre posset; et ut virginitas cum corona summi regis se ornaret, quia a Deo sumpta est, quoniam sicut Deus primum hominem absque omni succo carnis plasmavit, ita et ipse indumentum suum sine omni sudore peccati a virginitate tulit. |
| 32 | Quaeque enim opera in recta honestate sanctificavit, ita videlicet ut coniugium in timore Dei fieret, et recte viventes continentes essent; et ut homo per abstinentiam se non plus affligeret, quam per gratiam Dei sufferre posset; et ut virginitas cum corona summi regis se ornaret, quia a Deo sumpta est, quoniam sicut Deus primum hominem absque omni succo carnis plasmavit, ita et ipse indumentum suum sine omni sudore peccati a virginitate tulit. |
| 33 | In his enim tribus modis scilicet coniugio, continentia, et virginitate Paulus omnes virtutes omnemque vitam sanctorum collegit, atque doctrinam apostolorum eleganti colore decoravit. |
| 33 | In his enim tribus modis scilicet coniugio, continentia, et virginitate Paulus omnes virtutes omnemque vitam sanctorum collegit, atque doctrinam apostolorum eleganti colore decoravit. |
| 34 | Ipse quoque calceamenta iustitiae ex purpureo serico faciebat, cum saeculum per omnia relinqueret, et cum plus omnibus condiscipulis suis per vias ecclesiarum discurrendo laboraret; illaque purissimo auro velut stellis lucentibus exornavit, cum per bona opera quibusque credentibus exempla in sanctitate lucentia proposuit, ubi etiam corpus suum ad passionem dare festinavit. |
| 34 | Ipse quoque calceamenta iustitiae ex purpureo serico faciebat, cum saeculum per omnia relinqueret, et cum plus omnibus condiscipulis suis per vias ecclesiarum discurrendo laboraret; illaque purissimo auro velut stellis lucentibus exornavit, cum per bona opera quibusque credentibus exempla in sanctitate lucentia proposuit, ubi etiam corpus suum ad passionem dare festinavit. |
| 35 | Iacobus autem qui frater Domini dictus est suaves mores habens mitis fuit, doctrinamque suam soli Deo intrinsecus obtulit, nec vanam gloriam quaesivit, sed in magno studio rectas vias currens lutulentas plateas infidelitatis purgavit. |
| 35 | Iacobus autem qui frater Domini dictus est suaves mores habens mitis fuit, doctrinamque suam soli Deo intrinsecus obtulit, nec vanam gloriam quaesivit, sed in magno studio rectas vias currens lutulentas plateas infidelitatis purgavit. |
| 36 | Populum quoque ad veram fidem convertit, atque dulciter dictavit, quomodo doceret Filium Dei de Virgine natum, quod etiam dulcibus verbis ostendens, sanctis quoque operibus ac plurimis signis affirmavit. |
| 36 | Populum quoque ad veram fidem convertit, atque dulciter dictavit, quomodo doceret Filium Dei de Virgine natum, quod etiam dulcibus verbis ostendens, sanctis quoque operibus ac plurimis signis affirmavit. |
| 37 | Per suavem itaque auditum verborum suorum in aures iustitiae paravit. |
| 37 | Per suavem itaque auditum verborum suorum in aures iustitiae paravit. |
| 38 | Sinistra enim auris ex hyacintho fuit, coloremque purae nubis habuit, significans quod Filius Dei absque peccato in mundo conversatus est peccata hominum delens et abluens; dextera autem ex rubicundo hyacintho fuit, passionem eiusdem Filii Dei demonstrans, per quem diabolus devictus est. Unde et ipse martyrio se subdidit. |
| 38 | Sinistra enim auris ex hyacintho fuit, coloremque purae nubis habuit, significans quod Filius Dei absque peccato in mundo conversatus est peccata hominum delens et abluens; dextera autem ex rubicundo hyacintho fuit, passionem eiusdem Filii Dei demonstrans, per quem diabolus devictus est. Unde et ipse martyrio se subdidit. |
| 39 | Simon vero sapiens et strenuus fuit, atque innumerabilibus peccatis infidelium amara tormenta praedicavit, magnaque signa in firma fide fecit. |
| 39 | Simon vero sapiens et strenuus fuit, atque innumerabilibus peccatis infidelium amara tormenta praedicavit, magnaque signa in firma fide fecit. |
| 40 | Unde et homines eum libenter audierunt, ac torrens iter ad fidem paravit, quia timorem mortis eis proposuit. |
| 40 | Unde et homines eum libenter audierunt, ac torrens iter ad fidem paravit, quia timorem mortis eis proposuit. |
| 41 | Hoc modo per magnum praeconium ex smaragdo et rubeis lapillis, et ex bacis atque margaritis monile iustitiae fabricavit, cum per munimentum strenuorum morum monile fecit, cui smaragdum per viriditatem praedictionis, ac rubeos lapillos cum caeteris bacis et margaritis per timorem poenarum imposuit, nec tormentum martyrii metuit, sed illud patienter sustinuit. |
| 41 | Hoc modo per magnum praeconium ex smaragdo et rubeis lapillis, et ex bacis atque margaritis monile iustitiae fabricavit, cum per munimentum strenuorum morum monile fecit, cui smaragdum per viriditatem praedictionis, ac rubeos lapillos cum caeteris bacis et margaritis per timorem poenarum imposuit, nec tormentum martyrii metuit, sed illud patienter sustinuit. |
| 42 | Cui Paulus succurrit, et quamvis calceamenta iustitiae fecisset, ad idem monile elegantissimam catenulam suspendit ex purissimo auro factam duodecimque lapidibus et pretiosissimis margaritis sine defectu firmissime ornatam. |
| 42 | Cui Paulus succurrit, et quamvis calceamenta iustitiae fecisset, ad idem monile elegantissimam catenulam suspendit ex purissimo auro factam duodecimque lapidibus et pretiosissimis margaritis sine defectu firmissime ornatam. |
| 43 | Quae usque ad pedes eiusdem iustitiae descendens, in fine suo formata duo capita habebat, scilicet ad dextram partem suam ex rubicundo sardio velut caput capricorni, ad sinistram vero ut ex auro quasi caput leopardi, ita ut etiam caput capricorni capiti leopardi resistere videtur. |
| 43 | Quae usque ad pedes eiusdem iustitiae descendens, in fine suo formata duo capita habebat, scilicet ad dextram partem suam ex rubicundo sardio velut caput capricorni, ad sinistram vero ut ex auro quasi caput leopardi, ita ut etiam caput capricorni capiti leopardi resistere videtur. |
| 44 | Nam munimento doctrinae caeterorum apostolorum doctrinam suam adiunxit, eamque bonis operibus, et tam apostolicis doctrinis quam caeteris virtutibus irreprehensibilem adornavit, ita ut ad finem rectitudinis perdurans non deficiat, quousque mundus finiatur. |
| 44 | Nam munimento doctrinae caeterorum apostolorum doctrinam suam adiunxit, eamque bonis operibus, et tam apostolicis doctrinis quam caeteris virtutibus irreprehensibilem adornavit, ita ut ad finem rectitudinis perdurans non deficiat, quousque mundus finiatur. |
| 45 | Ubi etiam circa eumdem finem velut in duobus capitibus duae potestates apparebunt, altera scilicet ad salvationem in laboriosa constrictione per Enoch et Eliam sursum ascendens; altera vero ad perditionem in dissimulatione gloriosorum miraculorum et virtutum per Antichristum frendendo properans, sic etiam ostendentes, quod hi qui ad coelestia tendunt, illos qui ad diabolicam seductionem festinant opprimunt. |
| 45 | Ubi etiam circa eumdem finem velut in duobus capitibus duae potestates apparebunt, altera scilicet ad salvationem in laboriosa constrictione per Enoch et Eliam sursum ascendens; altera vero ad perditionem in dissimulatione gloriosorum miraculorum et virtutum per Antichristum frendendo properans, sic etiam ostendentes, quod hi qui ad coelestia tendunt, illos qui ad diabolicam seductionem festinant opprimunt. |
| 46 | Iacobus autem frater Ioannis muliebre velamen ex albo serico et auriphrygio incarnationem passionemque Filii Dei praedicando contexuit, dum idola per plurima miracula destrueret, quo caput iustitiae circumdatum ita ornavit, ut omnis Ecclesia Deo laudem daret, ubi et ipse ad martyrium capitis se inclinavit. |
| 46 | Iacobus autem frater Ioannis muliebre velamen ex albo serico et auriphrygio incarnationem passionemque Filii Dei praedicando contexuit, dum idola per plurima miracula destrueret, quo caput iustitiae circumdatum ita ornavit, ut omnis Ecclesia Deo laudem daret, ubi et ipse ad martyrium capitis se inclinavit. |
| 47 | Ioannes vero per miracula quae Deus illi ostendit cingulum ex viridi serico castitatem viridi et suavi intentione producens fecit, cui duodecim lapides propheticarum virtutum cum plurimis margaritis bonae voluntatis inseruit. |
| 47 | Ioannes vero per miracula quae Deus illi ostendit cingulum ex viridi serico castitatem viridi et suavi intentione producens fecit, cui duodecim lapides propheticarum virtutum cum plurimis margaritis bonae voluntatis inseruit. |
| 48 | In cuius oris viridem colorem ramo de quo balsamum sudat similem posuit, quia perseverantiae castitatis viriditatem et odorem virtutum adiunxit, illoque iustitiam circumcinxit, quando per preces populi 'in principio erat Verbum' edidit. |
| 48 | In cuius oris viridem colorem ramo de quo balsamum sudat similem posuit, quia perseverantiae castitatis viriditatem et odorem virtutum adiunxit, illoque iustitiam circumcinxit, quando per preces populi 'in principio erat Verbum' edidit. |
| 49 | Sed Philippus mitis existens, ac in doctrina sua humilis apparens, plurimum populum sibi attraxit. |
| 49 | Sed Philippus mitis existens, ac in doctrina sua humilis apparens, plurimum populum sibi attraxit. |
| 50 | Unde etiam hoc modo armillas ex auro fabricavit, quibus smaragdos rubicundosque hyacinthos, ac nobilissimas margaritas imposuit, ita ut etiam aurum pro multitudine lapidum istorum vix videri posset, quoniam in doctrina, et in operibus suis viriditatem, laborem et innocentiam virtutum demonstrans bonam voluntatem suam quantum potuit intrinsecus celavit, armillasque istas brachiis iustitiae circumdedit, cum martyrio suo bona opera sua complevit. |
| 50 | Unde etiam hoc modo armillas ex auro fabricavit, quibus smaragdos rubicundosque hyacinthos, ac nobilissimas margaritas imposuit, ita ut etiam aurum pro multitudine lapidum istorum vix videri posset, quoniam in doctrina, et in operibus suis viriditatem, laborem et innocentiam virtutum demonstrans bonam voluntatem suam quantum potuit intrinsecus celavit, armillasque istas brachiis iustitiae circumdedit, cum martyrio suo bona opera sua complevit. |
| 51 | Bartholomaeus autem in magno studio praedicationis nec fatigari potuit, nec etiam ab hoc cessare voluit. |
| 51 | Bartholomaeus autem in magno studio praedicationis nec fatigari potuit, nec etiam ab hoc cessare voluit. |
| 52 | Quapropter ex auro, et ex alia pulcherrima materia electrum cum elata caelatura, et cum pretiosis lapidibus intermistum fecit, quod de praefatis armillis usque ad ulnas brachiorum iustitiae dilatando extendit, et etiam ab eisdem armillis usque ad praedictas ulnas in tribus locis dividendo distinxit; easdemque divisiones cum quibusdam gracilibus et aureis catenulis connexuit. |
| 52 | Quapropter ex auro, et ex alia pulcherrima materia electrum cum elata caelatura, et cum pretiosis lapidibus intermistum fecit, quod de praefatis armillis usque ad ulnas brachiorum iustitiae dilatando extendit, et etiam ab eisdem armillis usque ad praedictas ulnas in tribus locis dividendo distinxit; easdemque divisiones cum quibusdam gracilibus et aureis catenulis connexuit. |
| 53 | Nam ipse ex bona voluntate quam in fide habuit, verba praedicationis suae cum occultis secretis mysteriorum Dei, et cum electis virtutibus extulit, eaque usque ad sanctam operationem dilatavit, cum in uno Deo tres personas recte distinguens, veram Trinitatem invisibiliter et ineffabiliter sibi connexam fideliter et decentissime asseruit; sic quoque mentes hominum ad se trahens, corpusque suum passioni totum subiiciens, brachiaque iustitiae mirabili ornatu circumponens. |
| 53 | Nam ipse ex bona voluntate quam in fide habuit, verba praedicationis suae cum occultis secretis mysteriorum Dei, et cum electis virtutibus extulit, eaque usque ad sanctam operationem dilatavit, cum in uno Deo tres personas recte distinguens, veram Trinitatem invisibiliter et ineffabiliter sibi connexam fideliter et decentissime asseruit; sic quoque mentes hominum ad se trahens, corpusque suum passioni totum subiiciens, brachiaque iustitiae mirabili ornatu circumponens. |
| 54 | Andreas quoque annulum ex auro purissimo faciens, optimum topazium illi inseruit; Filiumque Dei sponsum iustitiae esse manifestavit, quando sinceram fidem per pulchritudinem virtutum in ecclesia ornavit; annulumque istum digito iustitiae imposuit, cum in crucem se suspendi permisit. |
| 54 | Andreas quoque annulum ex auro purissimo faciens, optimum topazium illi inseruit; Filiumque Dei sponsum iustitiae esse manifestavit, quando sinceram fidem per pulchritudinem virtutum in ecclesia ornavit; annulumque istum digito iustitiae imposuit, cum in crucem se suspendi permisit. |
| 55 | Sed et Thaddaeus prudens et subtilis fuit, moresque hominum investigare studuit, et ideo etiam quamplurimos ad utilitatem fidei convertit, quia ipsum superare non poterant, dolumque serpentis vincens per sancta opera coram populo multa miracula ostendit. |
| 55 | Sed et Thaddaeus prudens et subtilis fuit, moresque hominum investigare studuit, et ideo etiam quamplurimos ad utilitatem fidei convertit, quia ipsum superare non poterant, dolumque serpentis vincens per sancta opera coram populo multa miracula ostendit. |
| 56 | Pallium quoque ex rubicundo serico fecit, illudque diligenter adornare studuit; ornatumque iustitiae circumdedit, quoniam cum charitatis opera in fulgore caeterarum virtutum composuit, et illa ad verum decorem perduxit, iustitiamque cum eis obtexit, ubi etiam se passioni corporale subiecit. |
| 56 | Pallium quoque ex rubicundo serico fecit, illudque diligenter adornare studuit; ornatumque iustitiae circumdedit, quoniam cum charitatis opera in fulgore caeterarum virtutum composuit, et illa ad verum decorem perduxit, iustitiamque cum eis obtexit, ubi etiam se passioni corporale subiecit. |
| 57 | Petrus vero eam sic vestitam videns, et quamvis ipsam tunica induisset, coronam tamen ex auro optimo fabricavit, quam etiam pretiosissimis lapidibus et gemmis decoravit, illamque capiti iustitiae imposuit, quia per hoc quod gloriam Filii Dei infideliter et intrepide praedicavit, et omnibus virtutibus et occultis mysteriis ornatam demonstravit, cum corona sanctitatis et honoris iustitiam exornavit; ipsamque in cruce pendens, martyrio suo super caput illius decenter dedit. |
| 57 | Petrus vero eam sic vestitam videns, et quamvis ipsam tunica induisset, coronam tamen ex auro optimo fabricavit, quam etiam pretiosissimis lapidibus et gemmis decoravit, illamque capiti iustitiae imposuit, quia per hoc quod gloriam Filii Dei infideliter et intrepide praedicavit, et omnibus virtutibus et occultis mysteriis ornatam demonstravit, cum corona sanctitatis et honoris iustitiam exornavit; ipsamque in cruce pendens, martyrio suo super caput illius decenter dedit. |
| 58 | Tali modo iustitia ab apostolis vestita erat. |
| 58 | Tali modo iustitia ab apostolis vestita erat. |