Hildegardis Abbatissa, Divina Opera, 4, XCVIII. Item multifariae rationes, adiunctis interdum congruis Scripturae testimoniis, qualiter et tempora et menses totius anni iuxta proprietates qualitatum suarum, et iuxta ascensum vel descensum solis, et incrementa seu detrimenta lunae, hominis qualitatibus assignentur tam secundum distinctiones vel mensuras membrorum et aetatum, vel etiam proprietates humorum corporis, quam secundum diversos et profectus et defectus affectuum mentis.
Hildegardis Abbatissa, Divina Opera, 4, XCVIII. Item multifariae rationes, adiunctis interdum congruis Scripturae testimoniis, qualiter et tempora et menses totius anni iuxta proprietates qualitatum suarum, et iuxta ascensum vel descensum solis, et incrementa seu detrimenta lunae, hominis qualitatibus assignentur tam secundum distinctiones vel mensuras membrorum et aetatum, vel etiam proprietates humorum corporis, quam secundum diversos et profectus et defectus affectuum mentis.
| 1 | Sed et sicut creaturas Deus in homine signavit, sic etiam tempora anni in illo ordinavit. |
| 1 | Sed et sicut creaturas Deus in homine signavit, sic etiam tempora anni in illo ordinavit. |
| 2 | Nam aestatem in homine vigilante, hiemem in dormiente ostendit, quoniam et hiems infra se abscondit quod aestas in gaudio profert; ita et dormiens per somnum confortatur, quatenus vigilans in viribus suis ad quaelibet opera promptus efficiatur. |
| 2 | Nam aestatem in homine vigilante, hiemem in dormiente ostendit, quoniam et hiems infra se abscondit quod aestas in gaudio profert; ita et dormiens per somnum confortatur, quatenus vigilans in viribus suis ad quaelibet opera promptus efficiatur. |
| 3 | Menses quoque in eo distinxit, cum qualitates et virtutes eorum in ipso discrevit. |
| 3 | Menses quoque in eo distinxit, cum qualitates et virtutes eorum in ipso discrevit. |
| 4 | Nam mensis primus, in quo sol sursum erigitur, frigidus et humidus existit, et in multa diversitate est, et aquam in candorem conversam exsudat. |
| 4 | Nam mensis primus, in quo sol sursum erigitur, frigidus et humidus existit, et in multa diversitate est, et aquam in candorem conversam exsudat. |
| 5 | Unde et qualitates eius cerebro coniunguntur, quoniam illud frigidum et humidum exstans, vilem humorem per oculos, et per aures, atque per nares eiiciendo emundat. |
| 5 | Unde et qualitates eius cerebro coniunguntur, quoniam illud frigidum et humidum exstans, vilem humorem per oculos, et per aures, atque per nares eiiciendo emundat. |
| 6 | Ita et anima in pueritia hominis, quae nec dolum, nec carnalem gustum habet, et eam contra naturam suam operando non concutit, in gaudio operatur; ipsaque in eadem pueritia, quae iuxta desiderium suum simplex et innocens est, fortis et potens existit. |
| 6 | Ita et anima in pueritia hominis, quae nec dolum, nec carnalem gustum habet, et eam contra naturam suam operando non concutit, in gaudio operatur; ipsaque in eadem pueritia, quae iuxta desiderium suum simplex et innocens est, fortis et potens existit. |
| 7 | Postea vero gaudio puerilis innocentiae carens, in magnam tristitiam velut peregrinus qui ex patria sua pulsus est convertitur, cum corporales humores in homine crescunt, et ipse per gustum carnis maculosus effectus, lasciviam amplectendo cum oblivione Dei in convivio peccatorum gaudet et laetatur. |
| 7 | Postea vero gaudio puerilis innocentiae carens, in magnam tristitiam velut peregrinus qui ex patria sua pulsus est convertitur, cum corporales humores in homine crescunt, et ipse per gustum carnis maculosus effectus, lasciviam amplectendo cum oblivione Dei in convivio peccatorum gaudet et laetatur. |
| 8 | Sicut enim sol in primo mense sursum erigitur, sic anima in prima aetate nec ligata nec tenebrosa gustu et effectu peccatorum est, per quae homo cum diversis moribus instabilitatis in duritiam sordiditatis et vanitatis sanctitate legitimorum operum carendo convertitur. |
| 8 | Sicut enim sol in primo mense sursum erigitur, sic anima in prima aetate nec ligata nec tenebrosa gustu et effectu peccatorum est, per quae homo cum diversis moribus instabilitatis in duritiam sordiditatis et vanitatis sanctitate legitimorum operum carendo convertitur. |
| 9 | Sed cum idem homo humiditatem lacrymarum per doctrinam, et admonitionem Spiritus sancti effuderit, a foeditate peccatorum in suavissimo odore boni rumoris, ignorantiam et taedium bonorum operum devitando mundatur. |
| 9 | Sed cum idem homo humiditatem lacrymarum per doctrinam, et admonitionem Spiritus sancti effuderit, a foeditate peccatorum in suavissimo odore boni rumoris, ignorantiam et taedium bonorum operum devitando mundatur. |
| 10 | Secundus autem in qualitate sua purgatorius est, et in oculis designatur, quia et oculi aquosi et lutulenti et pestiferi existentes, purgationem aliquando in semetipsis faciunt. |
| 10 | Secundus autem in qualitate sua purgatorius est, et in oculis designatur, quia et oculi aquosi et lutulenti et pestiferi existentes, purgationem aliquando in semetipsis faciunt. |
| 11 | Hoc modo anima in homine velut succus in arbore est, quia sicut per succum omnes fructus arboris crescunt, sic etiam per animam omnia opera hominis perficiuntur; et cum venae et medullae ipsius impletae fuerint, secundum desideria carnis operari incipit, quae cum profecerint, ex spiritali natura ipsius animae coactus saepissime ingemit. |
| 11 | Hoc modo anima in homine velut succus in arbore est, quia sicut per succum omnes fructus arboris crescunt, sic etiam per animam omnia opera hominis perficiuntur; et cum venae et medullae ipsius impletae fuerint, secundum desideria carnis operari incipit, quae cum profecerint, ex spiritali natura ipsius animae coactus saepissime ingemit. |
| 12 | Sic quoque cum oculo scientiae quomodo peccata inceperit, et qualiter sine poenitentia illa perfecerit considerando ab omni pollutione mundatus, ea ulterius vitare studet. |
| 12 | Sic quoque cum oculo scientiae quomodo peccata inceperit, et qualiter sine poenitentia illa perfecerit considerando ab omni pollutione mundatus, ea ulterius vitare studet. |
| 13 | Per tertium vero, qui tumultuosus existens, tempestates portat, et pestes in se retinet, et diversis flatibus omnia germina terrae movet, aures intelliguntur, in quibus sonus cunctorum utilium et inutilium sonat, per quae totum corpus movetur. |
| 13 | Per tertium vero, qui tumultuosus existens, tempestates portat, et pestes in se retinet, et diversis flatibus omnia germina terrae movet, aures intelliguntur, in quibus sonus cunctorum utilium et inutilium sonat, per quae totum corpus movetur. |
| 14 | Similiter et anima in corpore quod per eam movetur et impletur, et velut venis connectitur, conflictum contra vires naturae suae habet, cum homo in medio iuventutis suae similis est arbori, quae prius grossos et postea fructus suos emittit. |
| 14 | Similiter et anima in corpore quod per eam movetur et impletur, et velut venis connectitur, conflictum contra vires naturae suae habet, cum homo in medio iuventutis suae similis est arbori, quae prius grossos et postea fructus suos emittit. |
| 15 | Homo enim tempestates inquietorum morum habet, cum intelligit quid facere possit, quia medulla eius iam pinguis est, et venae ipsius plenae sunt; et tunc anima in illo plangentem et querulam vocem habet, eo quod dolor suus de peccatis illius magis et magis augeatur, quoniam ipsa vita illa est quae omnia in homine movet. |
| 15 | Homo enim tempestates inquietorum morum habet, cum intelligit quid facere possit, quia medulla eius iam pinguis est, et venae ipsius plenae sunt; et tunc anima in illo plangentem et querulam vocem habet, eo quod dolor suus de peccatis illius magis et magis augeatur, quoniam ipsa vita illa est quae omnia in homine movet. |
| 16 | Ille autem plus iusto appetentior laudis, se sapientem reputando magis desipit, cum per temeritatem et superbiam suam quasi putridum vulnus existit, et in mendacium ducitur, cum in eo fama honesti et boni rumoris quam habere quaerit nunquam apparet. |
| 16 | Ille autem plus iusto appetentior laudis, se sapientem reputando magis desipit, cum per temeritatem et superbiam suam quasi putridum vulnus existit, et in mendacium ducitur, cum in eo fama honesti et boni rumoris quam habere quaerit nunquam apparet. |
| 17 | Unde et anima in quam omnia bona et mala revertuntur, sicut etiam in auribus omnia utilia et inutilia sonant, et per cuius vires omnia perficiuntur, lugendo tristatur. |
| 17 | Unde et anima in quam omnia bona et mala revertuntur, sicut etiam in auribus omnia utilia et inutilia sonant, et per cuius vires omnia perficiuntur, lugendo tristatur. |
| 18 | Cum autem, compresso tumore iuvenilis mentis, per gratiam Dei ad meliorem partem peccata sua emendando convertitur, anima, quae prius tristis erat, et in ipso omnia utilia et inutilia perflat, propter mala et inutilia opera eum ad poenitentiam commovet, et propter bona et utilia opera eum sicut in paradisiaco loco gaudere facit. |
| 18 | Cum autem, compresso tumore iuvenilis mentis, per gratiam Dei ad meliorem partem peccata sua emendando convertitur, anima, quae prius tristis erat, et in ipso omnia utilia et inutilia perflat, propter mala et inutilia opera eum ad poenitentiam commovet, et propter bona et utilia opera eum sicut in paradisiaco loco gaudere facit. |
| 19 | Sed et per quartum, qui viridis et odoriferus est, et velut cum timore tonat, nares designantur, in quibus spiramen animae odorem attrahit, et emittit omnium quae sibi homo cum timore eligit. |
| 19 | Sed et per quartum, qui viridis et odoriferus est, et velut cum timore tonat, nares designantur, in quibus spiramen animae odorem attrahit, et emittit omnium quae sibi homo cum timore eligit. |
| 20 | Huic quoque, scilicet mensi, homo qui per spiramen rationalitatis in scientia sua viriditatem bonorum operum sapienter elegerit, assimilatur, in quo omnes fructus virent, et qui odoriferus est, quoniam in dulcissimo odore rumor probitatis et utilitatis in laude Dei ubique emittitur. |
| 20 | Huic quoque, scilicet mensi, homo qui per spiramen rationalitatis in scientia sua viriditatem bonorum operum sapienter elegerit, assimilatur, in quo omnes fructus virent, et qui odoriferus est, quoniam in dulcissimo odore rumor probitatis et utilitatis in laude Dei ubique emittitur. |
| 21 | Sed tumultus odiosorum et malorum hominum, virtutes et bona opera illius hominis saepe repudiat, et eum iniustum et malum vocat, quemadmodum Iudaei Dominum Iesum Christum iniustum et coinquinatum esse mendaciter dicebant, cum eum in omnibus operibus suis sanctum et iustum cognoscerent. |
| 21 | Sed tumultus odiosorum et malorum hominum, virtutes et bona opera illius hominis saepe repudiat, et eum iniustum et malum vocat, quemadmodum Iudaei Dominum Iesum Christum iniustum et coinquinatum esse mendaciter dicebant, cum eum in omnibus operibus suis sanctum et iustum cognoscerent. |
| 22 | Sicut enim mensis iste cum periculo et timore sonat, et tamen fructus terrae non arefacit, sic etiam vires et virtutes beati hominis per praedicta mala non arescunt, sed illi qui dentibus suis super eum frendent deficiunt. |
| 22 | Sicut enim mensis iste cum periculo et timore sonat, et tamen fructus terrae non arefacit, sic etiam vires et virtutes beati hominis per praedicta mala non arescunt, sed illi qui dentibus suis super eum frendent deficiunt. |
| 23 | Et sicut homo in spiramine rationalitatis per nares quaeque dulcissima et nobilissima eligendo sibi attrahit, et fetentia et lutulenta abiicit, aeterna praemia promeretur, et ab hominibus cum laude honoratur, ubi eius persecutor coelestibus praemiis carens, in terra ab hominibus nunquam in veritate laudari potest. |
| 23 | Et sicut homo in spiramine rationalitatis per nares quaeque dulcissima et nobilissima eligendo sibi attrahit, et fetentia et lutulenta abiicit, aeterna praemia promeretur, et ab hominibus cum laude honoratur, ubi eius persecutor coelestibus praemiis carens, in terra ab hominibus nunquam in veritate laudari potest. |
| 24 | Qui enim Deum timet et diligit, mentem suam ab omni quod malum est se custodit, quemadmodum homo nasum suum de fetenti et immunda re avertit. |
| 24 | Qui enim Deum timet et diligit, mentem suam ab omni quod malum est se custodit, quemadmodum homo nasum suum de fetenti et immunda re avertit. |
| 25 | Quintus autem suavis et lenis est et gloriosus in omnibus terrae est, ut etiam gustus oris dulcis et delectabilis est, quoniam per ipsum cognoscuntur et sciuntur, quibus homo cum gaudio reficitur. |
| 25 | Quintus autem suavis et lenis est et gloriosus in omnibus terrae est, ut etiam gustus oris dulcis et delectabilis est, quoniam per ipsum cognoscuntur et sciuntur, quibus homo cum gaudio reficitur. |
| 26 | Sic et rationalitas columna et medulla quinque sensuum existit, qui per eam sustentantur, et ad operandum diriguntur, quemadmodum terra, per aratrum eversa, germinando fructuosa efficitur. |
| 26 | Sic et rationalitas columna et medulla quinque sensuum existit, qui per eam sustentantur, et ad operandum diriguntur, quemadmodum terra, per aratrum eversa, germinando fructuosa efficitur. |
| 27 | Visus enim, scilicet sensus oculorum, per quem homo omnia videt et cognoscit, inter alios iure principatum tenet, quia ut loco sublimior caeteris est, ita et remotiora magis quam alii percipit. |
| 27 | Visus enim, scilicet sensus oculorum, per quem homo omnia videt et cognoscit, inter alios iure principatum tenet, quia ut loco sublimior caeteris est, ita et remotiora magis quam alii percipit. |
| 28 | Unde et idem visus oculorum iucundus et gloriosus est, quia homo cum eo cognoscendo et eligendo utilia ab inutilibus discernit. |
| 28 | Unde et idem visus oculorum iucundus et gloriosus est, quia homo cum eo cognoscendo et eligendo utilia ab inutilibus discernit. |
| 29 | Sicut ergo quintus mensis, videlicet Maius, suavissimum odorem florum habet, in quo corda hominum laetantur, eo quod in ipso omnes fructus terrae de quibus homo gaudet procedant; sic etiam homo in visu oculorum omnem usum naturarum naturaliter cognoscendo, quid inter illa quae videt differat, acumine rationalitatis discernit. |
| 29 | Sicut ergo quintus mensis, videlicet Maius, suavissimum odorem florum habet, in quo corda hominum laetantur, eo quod in ipso omnes fructus terrae de quibus homo gaudet procedant; sic etiam homo in visu oculorum omnem usum naturarum naturaliter cognoscendo, quid inter illa quae videt differat, acumine rationalitatis discernit. |
| 30 | Fructuositas vero istius mensis gustui oris similis est, per quem homo ea quae ad refectionem suam utilia sunt cognoscit. |
| 30 | Fructuositas vero istius mensis gustui oris similis est, per quem homo ea quae ad refectionem suam utilia sunt cognoscit. |
| 31 | At sextus cum calore siccus existens, in processu fructuum cum aere illo se elevat, qui maturitatem fructibus immittit, et aquas aliquando in nimietate effundit; in quo et humeri hominis notantur, qui cum calore siccitatem habentes, unumquemque laborem sustinent, et omnia opera complent, totumque corpus retinent, et tamen interdum pro labore quietem quaerunt, velut cum avis pro lassitudine alas suas remittit, et ut radix ramos suos continet. |
| 31 | At sextus cum calore siccus existens, in processu fructuum cum aere illo se elevat, qui maturitatem fructibus immittit, et aquas aliquando in nimietate effundit; in quo et humeri hominis notantur, qui cum calore siccitatem habentes, unumquemque laborem sustinent, et omnia opera complent, totumque corpus retinent, et tamen interdum pro labore quietem quaerunt, velut cum avis pro lassitudine alas suas remittit, et ut radix ramos suos continet. |
| 32 | Eodem modo secundus sensus, scilicet auditus, ad intelligenda verba quae suscipit, quasi quaedam pennula rationalitatis existit. |
| 32 | Eodem modo secundus sensus, scilicet auditus, ad intelligenda verba quae suscipit, quasi quaedam pennula rationalitatis existit. |
| 33 | Unde fit ut dum aures sonum cuiusque creaturae recipiunt, qualis sit vel ubi sit eadem creatura cognoscat, ideoque tunc homo magis ad investigandam eam animum intendit. |
| 33 | Unde fit ut dum aures sonum cuiusque creaturae recipiunt, qualis sit vel ubi sit eadem creatura cognoscat, ideoque tunc homo magis ad investigandam eam animum intendit. |
| 34 | Vis enim animae, quae per aures sentit, sicut audiendo non laborat, ita nec extaediata satiatur, sed potius desiderium multa cognoscendi et notandi habet, ut etiam sextus mensis, qui humidus non est, fructibus quos cum leni calore produxerat, multiplici incremento dilatat, et eis maturitatem immittere incipit. |
| 34 | Vis enim animae, quae per aures sentit, sicut audiendo non laborat, ita nec extaediata satiatur, sed potius desiderium multa cognoscendi et notandi habet, ut etiam sextus mensis, qui humidus non est, fructibus quos cum leni calore produxerat, multiplici incremento dilatat, et eis maturitatem immittere incipit. |
| 35 | Et sicut in mense isto inundationes aquarum cum periculosis sonis tonitruum in timore funduntur, sic etiam inter illa quae de rebus humanis placide auditus admittit, sunt multa quae cum horrore et tristitia recipit. |
| 35 | Et sicut in mense isto inundationes aquarum cum periculosis sonis tonitruum in timore funduntur, sic etiam inter illa quae de rebus humanis placide auditus admittit, sunt multa quae cum horrore et tristitia recipit. |
| 36 | Auditus vero initium rationalis animae est, quia sicut verba quae scribuntur, prius dictantur, sic per ipsum dictata et composita quaeque secundum hominis intentionem perficiuntur. |
| 36 | Auditus vero initium rationalis animae est, quia sicut verba quae scribuntur, prius dictantur, sic per ipsum dictata et composita quaeque secundum hominis intentionem perficiuntur. |
| 37 | Anima tamen omnia ista bona et mala, utilia et inutilia sustinere cogitur, quae per initium auditus in suspiriis lacrymarum, quia nondum bona opera incoepit, plene gaudere non potest. |
| 37 | Anima tamen omnia ista bona et mala, utilia et inutilia sustinere cogitur, quae per initium auditus in suspiriis lacrymarum, quia nondum bona opera incoepit, plene gaudere non potest. |
| 38 | Humeri quoque, qui humiditatem viscerum et aliorum membrorum hominis, sicut totum corpus sustinent, etiam nonnullam auditus, qui initium animae est, similitudinem habent, per quem omnia opera perficiuntur, quemadmodum per humeros onera cuncta portantur. |
| 38 | Humeri quoque, qui humiditatem viscerum et aliorum membrorum hominis, sicut totum corpus sustinent, etiam nonnullam auditus, qui initium animae est, similitudinem habent, per quem omnia opera perficiuntur, quemadmodum per humeros onera cuncta portantur. |
| 39 | Sicut enim viscera ad invicem cohaerent, sic et opera hominis coniuncta sunt; et per bona quibus mala arguuntur gaudium habet, et per mala quibus bona cognoscuntur, tristatur; et ita cum iam in gaudio manet, mox in tristitiam convertitur. |
| 39 | Sicut enim viscera ad invicem cohaerent, sic et opera hominis coniuncta sunt; et per bona quibus mala arguuntur gaudium habet, et per mala quibus bona cognoscuntur, tristatur; et ita cum iam in gaudio manet, mox in tristitiam convertitur. |
| 40 | Quapropter et requiem quaerit, ut homo quietem quam habere non potest saepe desiderat. |
| 40 | Quapropter et requiem quaerit, ut homo quietem quam habere non potest saepe desiderat. |
| 41 | Unde et eadem anima quae quandiu in corpore manet fatigatur, in aeternis tabernaculis pro bonis recipitur, et pro malis secundum merita sua in poenis collocatur. |
| 41 | Unde et eadem anima quae quandiu in corpore manet fatigatur, in aeternis tabernaculis pro bonis recipitur, et pro malis secundum merita sua in poenis collocatur. |
| 42 | Septimus quoque per ardentem solem magnas vires habet, fructusque terrae maturos et aridos facit, atque per tempestates ariditatis et pluviae torrens est, quemadmodum et flexurae brachiorum per scapulas et per manus fortes sunt, quibus homo omnia necessaria colligit. |
| 42 | Septimus quoque per ardentem solem magnas vires habet, fructusque terrae maturos et aridos facit, atque per tempestates ariditatis et pluviae torrens est, quemadmodum et flexurae brachiorum per scapulas et per manus fortes sunt, quibus homo omnia necessaria colligit. |
| 43 | Sic et homo per odorem naturam cuiusque rei sapit discernendo et cognoscendo quae utilis et inutilis sit, et ea quae ad conservationem naturae suae pertinent eligit, et in sinu suo colligit, quatenus, malis humoribus arefactis, in sanitate crescat, quibus temperatur, ne humores per corruptum succum a fortitudine sanguinis destituantur. |
| 43 | Sic et homo per odorem naturam cuiusque rei sapit discernendo et cognoscendo quae utilis et inutilis sit, et ea quae ad conservationem naturae suae pertinent eligit, et in sinu suo colligit, quatenus, malis humoribus arefactis, in sanitate crescat, quibus temperatur, ne humores per corruptum succum a fortitudine sanguinis destituantur. |
| 44 | Ipse enim, scilicet homo, in scientia sua omnia ista ad se trahens, ea sub potestate ligat, ut livor humorum expellatur, et ipsi in fortitudine sanitatis persistant, et sic cum discretione ista fortiter disponit, ut etiam flexurae brachiorum per scapulas et per manus fortes sunt. |
| 44 | Ipse enim, scilicet homo, in scientia sua omnia ista ad se trahens, ea sub potestate ligat, ut livor humorum expellatur, et ipsi in fortitudine sanitatis persistant, et sic cum discretione ista fortiter disponit, ut etiam flexurae brachiorum per scapulas et per manus fortes sunt. |
| 45 | In mente quoque sua conservat quae ad sanitatem suam pertinent, et sic omnia sibi necessaria providet, quemadmodum omnes fructus in mense isto maturi iam colliguntur. |
| 45 | In mente quoque sua conservat quae ad sanitatem suam pertinent, et sic omnia sibi necessaria providet, quemadmodum omnes fructus in mense isto maturi iam colliguntur. |
| 46 | Anima vero quae a Deo spiramen est, torrens iter habet, ut etiam sapientia torrenti itinere gyrum coeli circuivit. |
| 46 | Anima vero quae a Deo spiramen est, torrens iter habet, ut etiam sapientia torrenti itinere gyrum coeli circuivit. |
| 47 | Unde et septem donis Spiritus sancti cum quinque sensibus homo per eam incipit et perficit omnia opera sua, ut etiam septimus mensis omnes fructus terrae proficit. |
| 47 | Unde et septem donis Spiritus sancti cum quinque sensibus homo per eam incipit et perficit omnia opera sua, ut etiam septimus mensis omnes fructus terrae proficit. |
| 48 | Quae videlicet opera vel ad laudem quasi per dextram, vel ad confusionem quasi ad sinistram, ac si in quadam maturitate et ariditate fructuum perficiuntur. |
| 48 | Quae videlicet opera vel ad laudem quasi per dextram, vel ad confusionem quasi ad sinistram, ac si in quadam maturitate et ariditate fructuum perficiuntur. |
| 49 | Ex recordatione enim peccatorum in amara poenitentia saepe lacrymae effunduntur, velut in fortissimis viribus leonis, qui alias bestias praecellit, omnia vitia et peccata cum magnae intentionis studio conculcat, et per sapientiam qua Deum cognoscit, pro operibus peccatorum, quibus a Deo fugerat, luget. |
| 49 | Ex recordatione enim peccatorum in amara poenitentia saepe lacrymae effunduntur, velut in fortissimis viribus leonis, qui alias bestias praecellit, omnia vitia et peccata cum magnae intentionis studio conculcat, et per sapientiam qua Deum cognoscit, pro operibus peccatorum, quibus a Deo fugerat, luget. |
| 50 | Anima namque cum suspiriis suis per admonitionem Spiritus sancti in multis viribus hominem movet et sustinet, cum eum in poenitentia omnem viriditatem virtutum ad abstergenda vulnera peccatorum colligere facit, per quod ipsa gaudium habet, semper desiderando ut ad aeterna tabernacula perveniat et in ipsis sine fine permaneat. |
| 50 | Anima namque cum suspiriis suis per admonitionem Spiritus sancti in multis viribus hominem movet et sustinet, cum eum in poenitentia omnem viriditatem virtutum ad abstergenda vulnera peccatorum colligere facit, per quod ipsa gaudium habet, semper desiderando ut ad aeterna tabernacula perveniat et in ipsis sine fine permaneat. |
| 51 | Octavus autem velut magnus princeps in viribus suis est, qui omnia in potestate sua per plenitudinem habet. |
| 51 | Octavus autem velut magnus princeps in viribus suis est, qui omnia in potestate sua per plenitudinem habet. |
| 52 | Quapropter et laetitiam in se ostendit, atque per fervorem solis ardens, rorem etiam de quadam frigiditate habet, horribilisque in tempestatibus suis est, quia sol iam ad inferiora declinavit. |
| 52 | Quapropter et laetitiam in se ostendit, atque per fervorem solis ardens, rorem etiam de quadam frigiditate habet, horribilisque in tempestatibus suis est, quia sol iam ad inferiora declinavit. |
| 53 | Qualitates itaque ipsius in manibus hominis ostenduntur, quae plurima opera perficiunt, et potestatem totius corporis in se habent, quoniam omnia quae possunt sibi attrahunt, et thesaurizant, ita ut homo operibus manuum suarum saepe laudetur. |
| 53 | Qualitates itaque ipsius in manibus hominis ostenduntur, quae plurima opera perficiunt, et potestatem totius corporis in se habent, quoniam omnia quae possunt sibi attrahunt, et thesaurizant, ita ut homo operibus manuum suarum saepe laudetur. |
| 54 | Similiter et homo per gustum oris vires illorum quibus reficitur prae caeteris sensibus perfectius cognoscit, et eas in potestate scientiae suae habet, sicut etiam mensis iste in viribus suis magnus est. |
| 54 | Similiter et homo per gustum oris vires illorum quibus reficitur prae caeteris sensibus perfectius cognoscit, et eas in potestate scientiae suae habet, sicut etiam mensis iste in viribus suis magnus est. |
| 55 | Ipse etiam laetitiam in se habet, sapienter discernens quae frigidae et calidae naturae ad sanitatem suam conveniant, ut etiam mensis iste ardorem solis et frigiditatem roris in se habet. |
| 55 | Ipse etiam laetitiam in se habet, sapienter discernens quae frigidae et calidae naturae ad sanitatem suam conveniant, ut etiam mensis iste ardorem solis et frigiditatem roris in se habet. |
| 56 | In scientia enim sua ab illis quae periculosa et inutilia sunt declinans, bona et utilia colligit, sicut manus laudabilia opera fortiter in probitate perficiunt, et ut aedificator in potestate artis suae omnia aedificia domus suae construit, in qua omnem substantiam suam sapienter conservat. |
| 56 | In scientia enim sua ab illis quae periculosa et inutilia sunt declinans, bona et utilia colligit, sicut manus laudabilia opera fortiter in probitate perficiunt, et ut aedificator in potestate artis suae omnia aedificia domus suae construit, in qua omnem substantiam suam sapienter conservat. |
| 57 | Anima vero praeliatrix existens, desideriis suis illicitas cupiditates hominis superando penetrat, et torrenti itinere circulum suum circumeundo, in incoeptione praelii sui ad altissimum Deum ascendit. |
| 57 | Anima vero praeliatrix existens, desideriis suis illicitas cupiditates hominis superando penetrat, et torrenti itinere circulum suum circumeundo, in incoeptione praelii sui ad altissimum Deum ascendit. |
| 58 | Ipsa enim scuto fidei et omni armatura virtutum, contra desideria carnis pugnat; et cum illa vicerit, velut vir praeliator qui secundum voluntatem et intentionem suam inimicos suos superavit, gaudet, quia in calore veri solis ardendo, hominem suspirare facit, ita ut in frigiditate verae poenitentiae, quae omnia peccata arefacit, lacrymas effundat. |
| 58 | Ipsa enim scuto fidei et omni armatura virtutum, contra desideria carnis pugnat; et cum illa vicerit, velut vir praeliator qui secundum voluntatem et intentionem suam inimicos suos superavit, gaudet, quia in calore veri solis ardendo, hominem suspirare facit, ita ut in frigiditate verae poenitentiae, quae omnia peccata arefacit, lacrymas effundat. |
| 59 | Homo enim in poenitentia, in qua plurimae contrarietates ei occurrunt, cum humilitate se pro luto computando descendit, ita ut vix salvationem animae suae speret. |
| 59 | Homo enim in poenitentia, in qua plurimae contrarietates ei occurrunt, cum humilitate se pro luto computando descendit, ita ut vix salvationem animae suae speret. |
| 60 | Sed anima mox crucem et omnes passiones Iesu Christi, per quas peccata abluuntur ei proponit in spem eum elevando, et ex qua poenitentia ipso de virtute in virtutem ascendente floret, ita ut pro singulis per eam perpetratis flores bonorum operum et sanctarum virtutum quibus nunquam extaediari possit operetur. |
| 60 | Sed anima mox crucem et omnes passiones Iesu Christi, per quas peccata abluuntur ei proponit in spem eum elevando, et ex qua poenitentia ipso de virtute in virtutem ascendente floret, ita ut pro singulis per eam perpetratis flores bonorum operum et sanctarum virtutum quibus nunquam extaediari possit operetur. |
| 61 | Sic enim per poenitentiam in magnis viribus quotidie proficiendo sustollitur, et thesaurizat bona et sancta opera de quibus omnis coelestis turba Deum laudando gaudet. |
| 61 | Sic enim per poenitentiam in magnis viribus quotidie proficiendo sustollitur, et thesaurizat bona et sancta opera de quibus omnis coelestis turba Deum laudando gaudet. |
| 62 | Nonus vero maturi temporis est, nec per tempestates se terribilem ostendit, omnemque indignum succum fructuum qui boni ad edendum sunt aufert, quia ipse omnia velut in sacculo secure tenet. |
| 62 | Nonus vero maturi temporis est, nec per tempestates se terribilem ostendit, omnemque indignum succum fructuum qui boni ad edendum sunt aufert, quia ipse omnia velut in sacculo secure tenet. |
| 63 | Unde et in qualitatibus suis sicut venter hominis est, in quo ex calore iecoris et aliorum viscerum quidquid ei immittitur excoquitur; quod etiam mistum calore et frigore in statuto modo recte eiicitur. |
| 63 | Unde et in qualitatibus suis sicut venter hominis est, in quo ex calore iecoris et aliorum viscerum quidquid ei immittitur excoquitur; quod etiam mistum calore et frigore in statuto modo recte eiicitur. |
| 64 | Sed iste modus, per infirmitates aliquando destituitur, ut etiam mensis iste per percurrentia tempora in modo suo interdum commovetur. |
| 64 | Sed iste modus, per infirmitates aliquando destituitur, ut etiam mensis iste per percurrentia tempora in modo suo interdum commovetur. |
| 65 | Homo quoque per sensum tactus quae ad edendum matura sunt cognoscit et comedit, ne de immaturis eius humoribus turbatis, infirmitatem incurrat, ut etiam mensis iste indignum succum fructuum aufert. |
| 65 | Homo quoque per sensum tactus quae ad edendum matura sunt cognoscit et comedit, ne de immaturis eius humoribus turbatis, infirmitatem incurrat, ut etiam mensis iste indignum succum fructuum aufert. |
| 66 | Ipse etiam intendit ut non immoderate, sed recte et sufficienter reficiatur, ne humores vili sanie moveri possint, et etiam quaeque utilia caute sibi colligit, ut quilibet rem quam diligit diligenter claudit, ne sibi auferatur. |
| 66 | Ipse etiam intendit ut non immoderate, sed recte et sufficienter reficiatur, ne humores vili sanie moveri possint, et etiam quaeque utilia caute sibi colligit, ut quilibet rem quam diligit diligenter claudit, ne sibi auferatur. |
| 67 | Sic ergo homo tactu suo ventri similis est, qui ea quae recipit calore et frigore temperate coacta emittit, ut etiam in mense isto omnia matura apparent, quorum succus postea exsiccatur. |
| 67 | Sic ergo homo tactu suo ventri similis est, qui ea quae recipit calore et frigore temperate coacta emittit, ut etiam in mense isto omnia matura apparent, quorum succus postea exsiccatur. |
| 68 | Anima vero, quae multis bellis et laboribus tribulationibusque lapsum Adae, et etiam per praelia carnis suae turbatur, in bonis operibus cum gaudio ad coelestia ascendit, et in malis per tristitiam descendit. |
| 68 | Anima vero, quae multis bellis et laboribus tribulationibusque lapsum Adae, et etiam per praelia carnis suae turbatur, in bonis operibus cum gaudio ad coelestia ascendit, et in malis per tristitiam descendit. |
| 69 | Ipsa enim fortissimam loricam, quae diligentissime texta et connexa est, scilicet patientiam induit, quam nulla sagitta perforare valet, et in ascensione bonorum operum hominem provebit, ut in descensione verae humilitatis quidquid boni fecerit illi qui summum bonum est, et per quem illud habet, attribuat. |
| 69 | Ipsa enim fortissimam loricam, quae diligentissime texta et connexa est, scilicet patientiam induit, quam nulla sagitta perforare valet, et in ascensione bonorum operum hominem provebit, ut in descensione verae humilitatis quidquid boni fecerit illi qui summum bonum est, et per quem illud habet, attribuat. |
| 70 | Cum vero homo in tanta tristitia est pro peccatis suis, ut vix salvationem animae suae speret, tunc eius iterum anima patienter sustinens ei proponit quod Deus pro salute hominis humanam formam assumpserit, et eum in spe ab ista dubitatione surgere facit, sicut scriptum est: 'Si ascendero in coelum, tu illic es; si descendero ad infernum, ades [Psal. CXXXVIII].' Quod sic intellectui patet. |
| 70 | Cum vero homo in tanta tristitia est pro peccatis suis, ut vix salvationem animae suae speret, tunc eius iterum anima patienter sustinens ei proponit quod Deus pro salute hominis humanam formam assumpserit, et eum in spe ab ista dubitatione surgere facit, sicut scriptum est: 'Si ascendero in coelum, tu illic es; si descendero ad infernum, ades [Psal. CXXXVIII].' Quod sic intellectui patet. |
| 71 | O Deus, omnis ascensio sanctorum et coelestium operum eorum quos igne tuo accendis, tua est, qui homini in amore tuo rorem compunctionis cordis immittis, per quam caeterae virtutes postea virendo frondent. |
| 71 | O Deus, omnis ascensio sanctorum et coelestium operum eorum quos igne tuo accendis, tua est, qui homini in amore tuo rorem compunctionis cordis immittis, per quam caeterae virtutes postea virendo frondent. |
| 72 | Cum autem in profunditatem peccatorum descendero per oblivionem tui infernales poenas promerendo, si in vera poenitentia ad te clamando suspiravero, guttis sanguinis tui me ungis et salvas, et sic liberator et salvator meus ades. |
| 72 | Cum autem in profunditatem peccatorum descendero per oblivionem tui infernales poenas promerendo, si in vera poenitentia ad te clamando suspiravero, guttis sanguinis tui me ungis et salvas, et sic liberator et salvator meus ades. |
| 73 | Patientia cum humilitate in altis est superbiam superando, et etiam in tenebris peccatorum est hominem monendo, ne pro peccatis suis de misericordia Dei desperet, et sic omnia opera in recta moderatione quasi in maturitate habet, illa quae in sanctitate fiunt a vana gloria defendendo, et ea quae in putredine peccatorum perficiuntur, a desperatione liberando salvat. |
| 73 | Patientia cum humilitate in altis est superbiam superando, et etiam in tenebris peccatorum est hominem monendo, ne pro peccatis suis de misericordia Dei desperet, et sic omnia opera in recta moderatione quasi in maturitate habet, illa quae in sanctitate fiunt a vana gloria defendendo, et ea quae in putredine peccatorum perficiuntur, a desperatione liberando salvat. |
| 74 | Ipsa enim patientia in recto itinere est, quoniam coelestia non relinquit nec terrena despicit, sed omnia incitamenta vitiorum fallentis diaboli in vero lumine, quod Deus est, conculcat, et in omnibus his nec nimis laetatur, nec in tristitiam cadit, licet interdum ex deceptione diaboli commoveatur, cui cum scuto fidei fortiter resistit. |
| 74 | Ipsa enim patientia in recto itinere est, quoniam coelestia non relinquit nec terrena despicit, sed omnia incitamenta vitiorum fallentis diaboli in vero lumine, quod Deus est, conculcat, et in omnibus his nec nimis laetatur, nec in tristitiam cadit, licet interdum ex deceptione diaboli commoveatur, cui cum scuto fidei fortiter resistit. |
| 75 | Decimus quoque quasi homini sedenti assimilatur, quoniam viribus suis in viriditate non volat, nec calorem parat, sed ramos arborum exspoliat, frigusque exsudat, quemadmodum et homo dum sedet se complicat ut frigus evadat, qui in eodem mense vestem sibi attrahit, quia tunc calorem per vestimentum habet. |
| 75 | Decimus quoque quasi homini sedenti assimilatur, quoniam viribus suis in viriditate non volat, nec calorem parat, sed ramos arborum exspoliat, frigusque exsudat, quemadmodum et homo dum sedet se complicat ut frigus evadat, qui in eodem mense vestem sibi attrahit, quia tunc calorem per vestimentum habet. |
| 76 | Hoc exemplo et homo cum per senilem aetatem frigescere incipit, tunc sapientior quam prius effectus pueriles mores in taedium ducit, et vicissitudines lascivorum et stultorum morum in ista matura aetate desiccat, et stultorum societatem, ne eum per ignorantiam decipiant, devitat, quoniam inutiles et varii sui gustus carnis ex frigiditate aetatis, in ipso iam deficiunt, ut etiam mensis iste ex viriditate iucundus non est, per cuius ariditatem cum frigore rami exspoliantur. |
| 76 | Hoc exemplo et homo cum per senilem aetatem frigescere incipit, tunc sapientior quam prius effectus pueriles mores in taedium ducit, et vicissitudines lascivorum et stultorum morum in ista matura aetate desiccat, et stultorum societatem, ne eum per ignorantiam decipiant, devitat, quoniam inutiles et varii sui gustus carnis ex frigiditate aetatis, in ipso iam deficiunt, ut etiam mensis iste ex viriditate iucundus non est, per cuius ariditatem cum frigore rami exspoliantur. |
| 77 | Anima quoque, quae vivens et prudens spiraculum a Deo facta est, qui vera sapientia est, hominem docet ut firmiter teneat quae ab ipso Deo sunt, et per gratiam Dei cum viribus suis in beato homine velut domina ancillam corpus sibi dominando subiicit, et illi in bonis delectationem parit. |
| 77 | Anima quoque, quae vivens et prudens spiraculum a Deo facta est, qui vera sapientia est, hominem docet ut firmiter teneat quae ab ipso Deo sunt, et per gratiam Dei cum viribus suis in beato homine velut domina ancillam corpus sibi dominando subiicit, et illi in bonis delectationem parit. |
| 78 | Si enim aliquando caro hominis illius per gustum delectationis mota fuerit, anima in ipso indignando miratur, et idem venenum in venis et in medullis illius exstinguendo cessare facit, et per gratiam Spiritus sancti cum doctrina Scripturarum eum consolando, de vitiis ad virtutes, ne in peccatis deficiat, colligit et caute observat. |
| 78 | Si enim aliquando caro hominis illius per gustum delectationis mota fuerit, anima in ipso indignando miratur, et idem venenum in venis et in medullis illius exstinguendo cessare facit, et per gratiam Spiritus sancti cum doctrina Scripturarum eum consolando, de vitiis ad virtutes, ne in peccatis deficiat, colligit et caute observat. |
| 79 | Sed undecimus se inclinat et frigus aedificat, nec gaudium de aestate, sed tristitiam de hieme in se ostendit, et frigus de ipso super terram cadit, eamque lutum spumare facit, quod et homo imitatur, cum genua sua flectit, ne frigus per eum transeat. |
| 79 | Sed undecimus se inclinat et frigus aedificat, nec gaudium de aestate, sed tristitiam de hieme in se ostendit, et frigus de ipso super terram cadit, eamque lutum spumare facit, quod et homo imitatur, cum genua sua flectit, ne frigus per eum transeat. |
| 80 | Unde etiam cum genua sua in tristitia flectit, in corde suo cogitationes doloris exaggerat, et se quasi lutum computat, nec aspectum ad gaudium habet, quoniam in moerore recordatur quod genua hominis in primordio suo naturaliter flexa sunt. |
| 80 | Unde etiam cum genua sua in tristitia flectit, in corde suo cogitationes doloris exaggerat, et se quasi lutum computat, nec aspectum ad gaudium habet, quoniam in moerore recordatur quod genua hominis in primordio suo naturaliter flexa sunt. |
| 81 | Non dissimiliter, cum homo ad senectutem pervenerit, frigiditate attenuatur, et gaudium iuventutis non habens, ex defectu ariditatis suae, in qua macie afficitur et indignis humoribus defluit, tristatur. |
| 81 | Non dissimiliter, cum homo ad senectutem pervenerit, frigiditate attenuatur, et gaudium iuventutis non habens, ex defectu ariditatis suae, in qua macie afficitur et indignis humoribus defluit, tristatur. |
| 82 | Quilibet enim senex propter timorem frigoris ad ignem se calefaciens membra sua colligit, quoniam naturaliter frigidus est, ut etiam mensis iste absque iucunditate aestatis omnes dies suos frigidos habens, genibus hominis similis est, quae ipse in tristitia flectit, cum primordii sui reminiscitur, scilicet quando in utero matris suae complicatis genibus quasi captus sedebat. |
| 82 | Quilibet enim senex propter timorem frigoris ad ignem se calefaciens membra sua colligit, quoniam naturaliter frigidus est, ut etiam mensis iste absque iucunditate aestatis omnes dies suos frigidos habens, genibus hominis similis est, quae ipse in tristitia flectit, cum primordii sui reminiscitur, scilicet quando in utero matris suae complicatis genibus quasi captus sedebat. |
| 83 | Cum vero anima viribus suis hominem ita superavit, ut per eam a peccatis quae operatus est aliquantulum cesset, et tamen eam prohibere non potest quin peccare desideret, tunc in vase suo, quod est caro quam inhabitat, ingemit, quoniam ipsa totum corpus perfundit et movet, velut ventus qui in aliquam domum flat, cuius parietes moveri facit, et cuius cavernas seu fenestras flando pertransit. |
| 83 | Cum vero anima viribus suis hominem ita superavit, ut per eam a peccatis quae operatus est aliquantulum cesset, et tamen eam prohibere non potest quin peccare desideret, tunc in vase suo, quod est caro quam inhabitat, ingemit, quoniam ipsa totum corpus perfundit et movet, velut ventus qui in aliquam domum flat, cuius parietes moveri facit, et cuius cavernas seu fenestras flando pertransit. |
| 84 | Sed cum homo in tenebras peccatorum velut vermis in foramen luti se involvit, tunc anima, quae in venis et in medullis cum omnibus compaginibus membrorum sita est, quoniam de igne Spiritus sancti non calet, in viribus suis deficit; et quia per carnalem naturam iucunda opera habere non potest, diurnum lumen sanctitatis transiliendo, semper ingemiscit, et in natura sua quid sit vel unde venerit obliviscitur. |
| 84 | Sed cum homo in tenebras peccatorum velut vermis in foramen luti se involvit, tunc anima, quae in venis et in medullis cum omnibus compaginibus membrorum sita est, quoniam de igne Spiritus sancti non calet, in viribus suis deficit; et quia per carnalem naturam iucunda opera habere non potest, diurnum lumen sanctitatis transiliendo, semper ingemiscit, et in natura sua quid sit vel unde venerit obliviscitur. |
| 85 | Gemitus vero animae plenus doloribus existit, cum gustus spiritalis naturae suae ab ea alienatus fuerit, quia per gratiam Spiritus sancti non accensa, opera quae corpus ab ea postulat, licet invita, ad operandum ei consentit. |
| 85 | Gemitus vero animae plenus doloribus existit, cum gustus spiritalis naturae suae ab ea alienatus fuerit, quia per gratiam Spiritus sancti non accensa, opera quae corpus ab ea postulat, licet invita, ad operandum ei consentit. |
| 86 | Unde contra voluntatem suam operando magnam tristitiam habet, sicut etiam corpus nonnunquam tristitiam habet cum secundum naturam animae operari cogitur. |
| 86 | Unde contra voluntatem suam operando magnam tristitiam habet, sicut etiam corpus nonnunquam tristitiam habet cum secundum naturam animae operari cogitur. |
| 87 | Duodecimus quoque cum magna potentia frigus habet et terram cum duritia coagulat, et ipsam cum spuma frigoris totam obtegit et eam taediosam et laboriosam facit. |
| 87 | Duodecimus quoque cum magna potentia frigus habet et terram cum duritia coagulat, et ipsam cum spuma frigoris totam obtegit et eam taediosam et laboriosam facit. |
| 88 | Quapropter in qualitate eius pedes hominis notantur, qui plurima conculcant et dispergunt, et terram temperant, ne se terra in altum levare possit, sed super illam stant. |
| 88 | Quapropter in qualitate eius pedes hominis notantur, qui plurima conculcant et dispergunt, et terram temperant, ne se terra in altum levare possit, sed super illam stant. |
| 89 | Hoc modo et anima hominis illius qui in ira sua sanguinem proximi sui effuderit, vel aliam iniuriam rixando ei intulerit, graviter commaculatur, quia sicut corpus post discessum animae absque omni calore frigidum manet, sic ipsa sine calore donorum Spiritus sancti per iram indurata, naturae suae obliviscitur, in qua coram Deo sanguinea apparet, quoniam ipsa, quemadmodum Cain in sanguine fratris sui, a Deo abiecta est. |
| 89 | Hoc modo et anima hominis illius qui in ira sua sanguinem proximi sui effuderit, vel aliam iniuriam rixando ei intulerit, graviter commaculatur, quia sicut corpus post discessum animae absque omni calore frigidum manet, sic ipsa sine calore donorum Spiritus sancti per iram indurata, naturae suae obliviscitur, in qua coram Deo sanguinea apparet, quoniam ipsa, quemadmodum Cain in sanguine fratris sui, a Deo abiecta est. |
| 90 | In ira enim hominis sanguis inundat. |
| 90 | In ira enim hominis sanguis inundat. |
| 91 | Unde et ipse rectis sensibus suis destitutus quasi insanus efficitur; per irrationabiles irarum et blasphemiae motus corde et ore ab omni beatitudine fratrem suum invidendo abscidit, et quantum potest cogitando et dicendo, omnia bona illius dispergit, et ideo per malum odii in anima sua coram Deo homicida est. |
| 91 | Unde et ipse rectis sensibus suis destitutus quasi insanus efficitur; per irrationabiles irarum et blasphemiae motus corde et ore ab omni beatitudine fratrem suum invidendo abscidit, et quantum potest cogitando et dicendo, omnia bona illius dispergit, et ideo per malum odii in anima sua coram Deo homicida est. |
| 92 | Ipse enim dentibus suis super eum frendet, malitiosa verba quae in corde suo cum odio dictaverat, ei obfundens, et per duritiam iniustorum itinerum nullam dulcedinem sanctitatis in se habere, nec semen bonorum operum seminare potest, et pro ista duritia, in qua assidue moratur, ad coelestia nunquam suspirat. |
| 92 | Ipse enim dentibus suis super eum frendet, malitiosa verba quae in corde suo cum odio dictaverat, ei obfundens, et per duritiam iniustorum itinerum nullam dulcedinem sanctitatis in se habere, nec semen bonorum operum seminare potest, et pro ista duritia, in qua assidue moratur, ad coelestia nunquam suspirat. |
| 93 | Unde et qui huiusmodi est a bonis sanctae et purae scientiae operibus caecus, sanctitatis gaudia quae in ira sparserat, nunquam habebit, quoniam ipse velut camelus foedis peccatorum sarcinis oneratus et pollutus est. |
| 93 | Unde et qui huiusmodi est a bonis sanctae et purae scientiae operibus caecus, sanctitatis gaudia quae in ira sparserat, nunquam habebit, quoniam ipse velut camelus foedis peccatorum sarcinis oneratus et pollutus est. |
| 94 | Hoc modo qualitates et virtutes mensium homini coaptantur. |
| 94 | Hoc modo qualitates et virtutes mensium homini coaptantur. |
| 95 | Unde et Psalmista inspiratione mea dicit: |
| 95 | Unde et Psalmista inspiratione mea dicit: |