Hieronymus, Vita S. Hilarionis, 3, 20.
| 1 | Maleficium dissolutum in Circensibus. |
| 2 | - Sed et Italicus eiusdem oppidi municeps Christianus, adversus Gazensem Duumvirum, Marnae idolo deditum, Circenses equos [Al. circi equos curules] nutriebat. |
| 3 | Hoc siquidem in Romanis urbibus iam inde servabatur a Romulo, ut propter felicem Sabinarum raptum, Conso, quasi consiliorum Deo, quadrigae septeno currant circumitu; et equos partis adversae fregisse, victoria sit. |
| 4 | Hic itaque aemulo suo habente maleficum, qui daemoniacis quibusdam imprecationibus et huius impediret [Al. praecantationibus et huius praeparet] equos, et illius concitaret ad cursum, venit ad beatum Hilarionem, et non tam adversarium laedi, quam se defendi obsecravit. |
| 5 | Ineptum visum est venerando seni in huiuscemodi nugis orationem perdere. |
| 6 | Cumque subrideret et diceret: Cur non magis equorum pretium pro salute animae tuae pauperibus erogas? |
| 7 | Ille respondit, functionem esse publicam; et hoc se non tam velle, quam cogi: nec posse hominem Christianum uti magicis artibus; sed a servo Christi potius auxilium petere, maxime contra Gazenses adversarios Dei: et non tam sibi quam Ecclesiae Christi insultantes. |
| 8 | Rogatus ergo a fratribus qui aderant, scyphum fictilem quo bibere consueverat, aqua iussit impleri, eique tradi. |
| 9 | Quem cum accepisset Italicus, et stabulum, et equos, et aurigas suos, rhedam, carcerumque repagula aspersit. |
| 10 | Mira vulgi exspectatio: nam et adversarius hoc ipsum irridens, diffamaverat; et fautores Italici sibi certam victoriam pollicentes exsultabant. |
| 11 | Igitur dato signo hi advolant, illi praepediuntur. |
| 12 | Sub horum curru rotae fervent, illi praetervolantium terga vix cernunt. |
| 13 | Clamor fit vulgi nimius [Codd. nimius attollitur]: ita ut Ethnici quoque ipsi concreparent, Marnas victus est a Christo. |
| 14 | Porro furentes adversarii, Hilarionem maleficum Christianum ad supplicium poposcerunt. |
| 15 | Indubitata ergo victoria et illis, et multis retro Circensibus plurimis fidei occasio fuit. |