monumenta.ch > Gregorius Turonensis > VIII. INCIPIT DE SANCTO NICETIO LUGDONENSI EPISCOPO.
Gregorius Turonensis, Libri octo miraculorum, LIBER VITAE PATRUM OPERE GEORGI FLORENTI GREGORI TORONICI., , VII. INCIPIT DE SANCTO GREGORIO EPISCOPO. <<<     >>> IX. INCIPIT DE SANCTO PATROCLO.

Gregorius Turonensis, Libri octo miraculorum, LIBER VITAE PATRUM OPERE GEORGI..., VIII. INCIPIT DE SANCTO NICETIO LUGDONENSI EPISCOPO.

1 Praesentiae divinae bonum, quod plerumque regno suo provideat quos adsciscat, ipsa saepius sacrae lectionis testantur oracula, sicut ad Hieremiam eximium vatem caelestis oris mistica deferuntur eloquia, dicentis: Priusquam te formaremnovi Et ipse Dominus in utero, te, et antequam exires de vulva, sanctificavi te.2 utriusque conditor Testamenti, cum illos quos largitio hilaris agneo decoratos vellere suis locat a dextris, quid ait? Venite, benedicti, percipite praeparatum vobis regnum aSed et ille vas electionis beatus apostolus: Quos, inquid, constitutione mundi.3 praescivitui.4 Nam et de aac et praedestinavit conformes fieri imaginis Filii sIsIohanneque, qualiter nascerentur vel quid agerent, et nomen et opus praedixit et meritam.5 Sic nunc et de beato Nicetio ipsa illa prisca miseratio pietatis, quae inmerita ditat, non nata sanctificat et omnia priusquam gignantur et disponit et ordinat, qualibus sacerdotalis gratiae infulis floreat in terris, prius genetrici [eius] voluit revelare.6 De cuius vita retenetur quidem exinde libellus nobiscum, nescio quo conpositus, qui multas quidem virtutes eius pandit, non tamen vel exordium nativitatis conversionisque eine vel seriem virtutum declarat ad liquidum.7 Et licet nec nos omnes eius virtutes investigavimus, quas per eum Dominus vel occulte operari est dignatus vel publicae, tamen quae ad priorem auctorem non pervenerunt etsi rusticiori stilo pandere procuravimus.8 (1.) Igitur Florentinus quidam ex senatoribus, accepta Artemia coniuge, cum duos iam haberet liberos, ad episcopatum Ianubensis urbis expetebatur, et re iam obtenta cum principe, ad domum revertitur, coniugique quae egerat nuntians.9 Quod illa audiens, respondit viro: 'Desine, quaeso, dulcissime coniux, ab hac causa, et ne quaesieris episcopatum urbis, quia ego ex concepto a te sumpto episcopum gero in utero'.10 Requievit vir sapiens, audita uxore, rememorans illud quod vox divina quondam principio fidei nostrae Abrahae beato praeciperat: Omnia quaecumque dixeritDenique inpletis pariendi diebus, mulier enixa est tibi Sarra, audi vocem eius.11 puerum, quem quasi victorem futurum mundi Nicetium in baptismo vocitavit.12 Eodemque summa nutritum diligentia litteris eclesiasticis mandavit institui.13 Defuncto antem patre, hic cum genetrice iam clericus in domo paterna resedens, cum reliquis famulis manu propria laborabat, intellegens, commotiones corporeas non aliter nisi laboribus et aerumnis obpremi posse.14 Quodam vero tempore, cum adhuc in domo ipsa degeret, orta est ei pusula mala in facie; quod virus invalescens ac excoquens fecit puerum disperatum.15 Sed mater eius iugiter inter multa sanctorum nomina beati Martini nomen pro eius salute peculiarius invocabat.16 Cumque per biduum poer iacuisset in lectulo clausis oculis et nullum verbum consolationis matri lamentanti proferret; sed potius ipsa genetrix inter spem metumque titubans, iuxta ritum exsequiarum necessaria funeris praeparat, secunda die ad vesperum aperiens oculos, ait: 'Quo ivit mater mea?' Quae statim adveniens, ait: 'Ecce adsum, quid vis, fili?' Et ille: 'Ne timeas', inquid, 'mater; beatus enim Martinus super me crucem Christi faciens, surgere me iussit incolomem'.17 Haec effatus, statim surrexit a lectulo, geminavitque virtus divina miraculi huius gratiam, ut et Martini panderetur meritum, et hic, quia futurus erat pontifex, a contagio salvaretur.18 Testis enim fait huius causae visa cicatrix eius in facie.19 (2.) Aetate quoque iam tricinaria praesbiterii honore praeditus, nequaquam se a labore operis, quod prius gessit, abstenebat, sed semper manibus propriis operabatur cum famulis, ut apostoli praecepta compleret, dicentis: Laborate manibus [propriis], ut habeatis, Illud omnino studebat, ut omnes pueros, qui unde tribuere necessitatem patientibus.20 in domo eius nascebantur, ut primum vagitum infantiae relinquentes loqui coepissent, statim litteris doceret ac psalmis imbueret; scilicet ut, cum ad implendum cursum oratorium fuisset ingressus, tale iungeretur psallentium, ut tam antephonis quam meditationibus diversis, ut devotio flagitabat animi, possit implere.21 Castitatem enim non modo hic custodiens, verum etiam custodiendi gratiam aliis iugiter praedicabat et a polluto tactu et verbis obscenis ut desisterent edocebat.22 Nam [et] recolo in adolescentia mea, cum primum litterarum elementa coepissem agnoscere et essem quasi octavi anni aevo, et ille indignum me lectulo locari iuberet ac paternae dilectionis dulcedine ulna susciperet, ora indumenti sui articulis arripiens, ita se colobio concludebat, ut numquam artus mei beata eius membra contingerent.23 Intuemini, quaeso, et advertite cautelam viri Dei! Quod si ab infantuli artubus, in quo nulli adhuc esse poterant stimuli concupiscentiae, nulla incitamenta luxoriae, ita se, ne ab eius artubus tangeretur, abstenuit: qualiter de loco, ubi suspicio luxoriae esse potuit, ille refugit? Erat enim, ut diximus, castus corpore, mundus corde, non in scurilitate verba proferens, sed semper quae Dei sunt loquens.24 Et licet omnes homines in illo caelestis caritatis vinculo dilegeret, matri tamen ita erat subditus, ut quasi onus ex famulis obaudiret.25 (3.) Denique aegrotante Sacerdote Lugdunensi antestite in urbe Parisiaca, cum ab Childebertho seniore magno amore dilegeretur, voluit rex usque ad eine lectulum proficisci ac visitare infirmum.26 Quo veniente, ait episcopus: Optime nosti, o rex piissime, quod tibi in omnibus necessitatibus tuis fideliter servierim ac quaecumque iniunxisti devote impleverim; nunc precor, ut, quia tempus resolutionis meae adest, ne dimittas me ab hoc mundo cum dolore discedere, sed unam petitionem quam supplico libenter indulge'.27 Et ille: 'Pete', inquid, 'quod volueris obtenebis'.28 'Rogo', ait, 'ut Nicetius presbiter, nepus meus, eclesiae Lugdunensi substituatur episcopus.29 Est enim, ut mei testimonii verba proferunt, amator castimoniae dilectorque eclesiarum et in elymosinis valde devotus, et quaecumque Dei servis dicent et operibus gerit et moribus'.30 Respondit rex: 'Fiat voluntas Dei'. . . . . . . . . . . ac pacis amator; et si laesus fuisset ab aliquo, statim aut remittebat propriae, aut per alium insinuabat veniam deprecari.31 Nam vidi ego quodam tempore Basilium presbiterum missum ab eo ad Armentarium comitem, qui Lugdunensim urbem his diebus potestate iudiciaria gubernabat; dixitque ad eum: 'Pontifex noster causae huic, quae denuo inpetitur, dato iudicio, terminum fecit, ideoque commonet, ne eam iterare praesumas'.32 Qui furore succensus, respondit presbitero: 'Vade et dic ei, quia multae sunt causae in eius conspectu positae, quae alterius iudicio finiendae erunt'.33 Regressus presbiter, quae audivit simpliciter exposuit.34 Sanctus vero Nicetius commotus contra eum, ait: 'Vere inquam, quia euglogias de mann mea non accipies, pro eo quod verba quae furor exegit meis auribus intulisti'.35 Erat autem convivio recumbens, ad cuius et ego levam, cum adhuc diaconatus fungerer officium, propinquus accubueram.36 Dixitque mihi secretius: 'Loquere presbiteris, ut deprecentur pro eo'.37 Cumque locutus fuissem, non intellegentes voluntatem sancti, silebant.38 Quod ille cernens: 'Tu', inquid, 'surge et deprecare pro eo'.39 At ego cum trepidatione consurgens, osculavi sancta eius genua, orans pro presbitero.40 Quo indulgente atque euglogias porregente, ait: 'Rogo, dilectissimi fratres, ut verba inutilia, quae ignave musitantur, aures meas non verberent, quia non est dignum, ut homines rationabiles inrationabilium hominum procacia verba suscipiant.41 Hoc tantum vos studere oportet, ut illi qui contra eclesiae utilitates quaedam machinare cupiunt vestris propositionibus confundantur; inrationabilia enim non solum admirare, sed nec audire desidero'.42 O beatum virum, qui omni intentione vitare cupiebat scandalum! Audiant autem haec illi qui, si offensi fuerint, ignoscere nolunt, sed totam in sua ultione convocantes urbem, etiam testes adhibere non metuunt, qui vocibus nefariis dicant: 'Haec et haec audivimus de te hunc loquentem'; et ita fiet, ut pauperes Christi talibus accusationibus, misericordia postposita, obpremantur.43 (4.) Quodam autem mane, cum surrexisset ad matutinas sanctus Nicetius, spectatis duabus antephonis, ingressus est in sacrarium, ubi dum resederet, diaconus responsurium psalmum canere coepit.44 ille commotus, ait: 'Sileat, sileat, nec Etpraesumat canere iustitiae inimicus'.45 Et dicto citius, obpilato ore, siluit; iussitque eum vocari ad se sanctus et ait: 'Nonne praeceperam tibi, ne ingredereris eclesiam Dei? Et cur ausu temerario ingredere praesumpsisti? Aut cur vocem in canticis dominicis es ausus emittere?' Stupentibus autem omnibus qui aderant et nihil mali de diacono noverant, exclamavit daemonium in eo, et se torqueri a sancto inmensis cruciatibus, confitetur.46 Ipse enim praesumpserat in eclesia canere, cuius vocem, ignorantibus populis, sanctus agnovit et ipsum verbis acerrimis non diac.47 exsecravit.48 Tunc inpositis sanctus diacono manibus, eiecto daemone, personam restituit integrae menti.49 (5.) His et aliis signis declarans in populis, vigesimo secundo episcopatus sui anno, aetate sexagenaria migravit ad Christum.50 Qui dum ferretur ad sepeliendum, caecos quidam se sub feretro flagitavit adduci, statimque ingressus, vultus diu lumine viduatus reseratis oculis adornatur.51 Nec distulit divina pietas beatos artus glorificare signis, cuius beatam animam cum choris angelicis suscipiebat in astris.52 Post dies autem, quos lex Romana sanccivit, ut defuncti cuiuspiam voluntas publice relegatur, huius antestitis testamentum in foro delatam, turbis circumstantibus, a iudice reseratum recitatumque est.53 Presbiter quoque basilicae tumens felle, quod nihil loco ille in quo sepultus fuerat reliquisset, ait: 'Agebant semper plerique, stolidum fuisse Nicetium; nunc ad liquidum verum esse patet, cum nihil basilicae in qua tumulatus est delegavit'.54 Sequenti autem nocte apparuit presbitero cum duobus episcopis, id est Iusto atque Eucherio, in veste folgend, dicens ad eos: 'Hic presbiter, sanctissimi fratres, blasphemiis me obruit, dicens, quia nihil facultatis scripserim templo huic quo requiesco; et nescit, quia quidquid pretiosius habui ibidem dereliqui, id est glebam corporis mei'.55 At illi dixerunt: 'Iniuste fecit, ut detraheret servo Dei'.56 Conversusque sanctos ad presbiterum, pugnis palmisque guttur eius inlisit, dicens: ' Peccator conterendae, desine stulte loqui!' Expergefactus antem presbiter, tumefactis faucibus, ita doloribus coartatur, ut ipsas quoque salivas oris cum labore possit maximo degluttire.57 Unde factum est, ut per dies 40 lectulo decubans graviter cruciaretur; sed invocato confessoris nomine, sanitati redditus, numquam ausus est ea verba quae prius praesumpserat garrulare.58 Et quia novimus, Priscum episcopum huic sancto semper fuisse adversum, diacono cuidam huius casublam tribuit.59 Erat autem valida, eo quod et ipse vir Dei robusto fuisset corpore.60 Cappa autem huius indumenti ita dilatata erat atque consuta, ut solent in illis candidis fieri, quae per paschalia festa sacerdotum umeris inponuntur.61 Ibatque diaconus cum hoc vestimento discurrens, ac parvi pendens, de cuius usibus remansisset; hoc habens in lectulo, hoc utens in foro, de cuius fimbriis, si credulitas certa fuisset, reddi potuit salus infirmis.62 Cui ait quidam: 'O diacone, si scires virtutem Dei, et quis fuit, cuius vestimentum uteris, cautius te cum eo vivere oportebat'.63 Cui ille: 'Vere', inquid, 'dico tibi, quia et hanc casublam tergo utor et de cappa eius, parte prolixiore decisa, tegumen pedum aptabo'.64 Fecit ilico miser quae pollicitus est, suscepturus protinus divini iudicii ultionem.65 Verum ubi, deciso cucullo, aptatis pedulibus, pedes operuit, extemplo arreptus a daemone, ruit in pavimento.66 Erat enim solus in domo, nec erat qui succurreret misero.67 Cumque spumas cruentas ore proiceret, extensis ad focum pedibus, pedes cum pedulibus ignis pariter devoravit.68 Actenus de ultionibus.69 (6.) Agiulfus quoque diaconus noster a Roma veniens, beata nobis sanctorum pignora deferebat.70 Hic causa orationis tantum locum quo sanctus quiescit adivit, ingressusque aedem, dum diversorum miraculorum opus inlustre perpendit, vidit inmensum catervatim populum ad eius sepulchrum ac velut felicium examina apium ad consuetum alveare confluere, et alios, presbitero qui aderat ministrante, particulas caerae pro benedictione sumere, alios parumper pulveris, nonnullos disruptas ab operturio eius fimbrias capere et abire, ferentes in disparibus causis unam gratiam sanitatis.71 Haec ille cernens, fide conpunctus, lacrimans ait: 'Si marinorum me moles fluctuum sulcare tonsis actum mei sacerdotis devotio fecit, ut, lustrata orientalium martyrum sepulchra, aliquid de eisdem pignoris deferre deberem; cur non Gallicani mei confessoris pignora capiam, per qua mihi meisque salus integra reparetur?' Et statim accedens, quaedam de herbulis quae devotio populi sacro iecit in tumulo, manus lenteo opertas, sacerdote porregente, suscepit, repositisque, diligenter domui detulit; sed statim fidem hominis miraculorum actio conprobavit.72 Nam, discerptis de his foliis frigoriticis cum aquae potu porrectis, protinus cum haustu salutem invexit, sed et multis deinceps.73 Quando autem nobis haec retulit, iam quattuor exinde sanos factos ab hac infirmitate narravit.74 Iohannis autem presbiter noster, dum ab urbe Masiliensi eum commercio negotiationis suae rediret, ad huius sancti sepulchrum in oratione prosternitur; de qua consurgens, aspicit confractos conpedes disruptasque maculas catenarum, quae culpabilium vel adstrixerant colla vel suras adtriverant, et admiratus est; sed haec contemplatio non fuit miraculis vacua.75 Nam rediens ad nos presbiter, adserebat cum sacramento, tres coram se ibi caecos fuisse lumine redditos ac domui redisse salvatos.76 Nam et apud Genabensim Galliarum urbem, dum eius reliquiae cum honore psallentii portarentur, tantam ibi Dominus gratiam praestare dignatus est, ut suppliciter adorantes et caeci visum et clodi reciperent gressum; nec dubitare poterat quispiam, praesentem esse confessorem, cum videbant talia infirmis remediorum munera ministrari.77 (7.) Seditio etenim in quodam loco exorta, cum, vulgo saeviente, volantibus saxis ac facibus, furor arma non mediocriter ministraret, unus elevati ensis acumine cum adsultu gravi virum perculit.78 Post dies autem paucos nanctus ab interempti germano, simili exitu trucidatur.79 Quod cum iudex loci illius conperisset, vinctum [ac caesum] virum in carcerem retrudi praecepit, dicens: 'Dignus est leto hic scelestus occumbere, qui voluntatis propriae arbitrio, nec spectato iudice, ausus est temere mortem fratris ulcisci'.80 In qua dum teneretur custodia et, multorum sanctorum nominibus invocatis, misericordiam precaretur, quasi ad sanctum Dei propriae conversus, ait: 'Audivi de te, sancte Niceti, quod sis potens in opere misericordiae ac pius in conpeditorum flentium absolutione.81 Deprecor nunc, ut me illa supereminenti pietate visitare digneris, quae in reliquorum absolutione vinctorum saepius claruisti'.82 Et post paululum obdormiens, apparuit ei vir beatus, dicens: 'Quis es tu, qui nomen Niceti invocas? Aut unde nosti, quis fuerit, quod eum obsecrare non desinis?' At ille causam delicti ex ordine reserans, adiecit: 'Miserere, quaeso, mihi, si tu es vir Dei quem invoco'.83 Cui sanctus ait: 'Surge in nomine Christi et ambula liber; a nullo enim conprehenderis'.84 At ille in hac expergefactus voce, se absolutum, catenis comminutis confractaque trabe, miratur.85 Nec moratus, nemine retenente, usque ad eius sepulchrum perrexit intrepidus.86 Tunc a iudice noxialis culpae damnatione concessa, laxatus abscessit ad propria.87 (8.) Gratum est illud addi miraculis, quid accensus ad lectum eius fecerit cicendilis, quia ingentia sont, quae hic sanctos in caelis habitans operatur in terris.88 Igitur lectulus quo sanctus quiescere erat solitus saepius miraculis adornatur inlustribus, quique grandi studio ab Aetherio nunc episcopo fabricatus, devotissime adorator non inmerito, cum frigoritici saepius sub eo siti, conpresso vapore ac frigore, salvantur, ceterique infirmi ibidem proiecti protinus sublevantur.89 Palla etenim speciosa tegitur, ligni in ea iugiter accenduntur.90 Unus igitur ex his per quadraginta dies totidemque noctes, ut ipse aedituus adseruit, absque ullius fomenti adiutorio perduravit splendens, in quo nec papirus addita, nec gutta olei est stillantis adiecta, sed in ipsa quod primum statutum est conpositione permansit in luce praeclara.91 Huius sancti reliquiae Gallomagnus Tricassinorum pontifex devotus expetiit; quae cum psallendo deducerentur, et caecorum oculi inluminati sunt earum virtute, et aliorum morborum genera meruerunt recipere medicinam.92 Ad nos quoque facietergium dependentibus villis intextum, quod sanctus super caput in die obitus sui habuit, est perlatum; quod nos tamquam munus caeleste suscepimus.93 Factum est antem, ut post dies plurimos ad benedicendam eclesiam in parochia Paternacense urbis Toronicae invitaremur.94 Accessi, fateor, sacravi altare, decerpsi fila de lenteo, locavi in templo; dictis missis, facta oratione, discessi.95 Paucis deinde diebus interpositis, advenit ad nos ille qui invitaverat, dicens: 'Gaude in nomine Domini, sacerdos Dei, de virtute beati Niceti antestitis.96 Nam noveris, quia ostendit magnum miraculum in eclesia quam sacrasti.97 Caecus enim erat in pago nostro diuturna nocte detentus, cui apparuit vir quidam per visum noctis, dicens: „Si vis sanus fieri, prosternere in orationem coram basilica sancti Niceti altare, et recipies visum".98 Quod cum fecisset, disruptis tenebris, lumen ei virtus divina patefecit'.99 Posui, fateor, de his pignoribus et in aliis basilicarum altaribus, in quibus et inergumini sanctum confitentur, et fidelis oratio saepius promeretur effectum.100 Phronimi igitur Agatensis episcopi famulus epilentici morbi accentu fatigabatur, ita ut plerumque cadens ac spumans, linguam suam propriis dentibus laceraret; et cum ei a medicis plurima fierent, accidebat, ut paucis mensibus interpositis, non tangeretur a morbo; sed iterum in redivivo cruciatu ruens, peius quam prius egerat perferebat.101 Dominus vero eius cum vidisset tantae virtutes ad sepulchrum beati Niceti fieri, dixit ad eum: 'Vade et prosternere coram sepulchro sancti, orans, ut te adiuvare dignetur'.102 Qui cum iussa explesset, sanus regressus est, nec ultra eum hic adtigit morbus. Septimus enim erat [annus] ab incolomitate pueri, quando eum nobis episcopus praesentavit.103 (9.) Quidam vero pauper, vivente sancto, litteras ab eo elicuit mann eius subscriptas, qualiter sibi per devotorum domos elymosinam flagitaret; post cuius obitum adhuc cum ipsam circumiens epistolam, non pauca ab elymosinariis pro sancti memoria capiebat.104 Desiderium enim erat omnibus, ut, quisque vidisset subscriptionem sancti, aliquid praeberet aegenti.105 Quod videns quidam Burgundio, non honorans neque venerans sanctum, observare pauperem coepit a longe; vidensque eum silvas ingressum, inruit tulitque ei sex aureos cum epistola, conlisumque calcibus reliquit exanimem.106 At ille inter calces et reliqua verbera hanc vocem emisit: 'Adiuro te per Deum vivum et virtutem sancti Niceti, ut vel epistolam eius mihi reddi facias, quia ultra mihi non erit vita, si eam perdidero'.107 Ille vero, proiecta in terram, abiit, quam pauper collegens, venit ad civitatem.108 Erat enim ibi eo tempore Phronimius episcopus, cui supra meminimus.109 Ad quem accedens pauper ille, ait: 'Ecce hominem, qui me graviter caesum expoliavit, abstulitque sex aureos, quos pro intuitu epistolae sancti Niceti acceperam'.110 Episcopus autem narravit haec comiti; iudex vero, vocatum Burgundionem, percunctari coepit ab eo, quid exinde diceret.111 Negavitque coram omnibus, dicens, quia: ' Numquam vidi hominem istum neque res eius abstuli'.112 Episcopus autem aspiciens epistolam, vidit subscriptionem sancti, et conversus ad Burgundionem, ait: 'Ecce in hac epistola subscriptio sancti Niceti tenetur! Si es innocens, accede propius et iura, tangens manu scripturam, quam ipse depinxit.113 Credimus enim de virtute illius, quia aut te hodie reddit ab hoc scelere conprobatum, aut certe abire permittit innoxium'.114 At ille nihil moratus, accedit ad manus episcopi, qui hanc epistolam extentam tenebat; elevansque manus suas, ut sacramentum daret, cecidit retrorsum supinus, et clausis oculis, spumas ab ore proiciens, quasi mortuus putabatur.115 Transeunte autem quasi duarum horarum spatio, aperuit oculos suos, dicens: 'Vae mihi, quia peccavi auferendo res pauperis huius!' Et statim retulit ordinem, qualiter iniuriam intulerat homini illi.116 Tunc episcopus, cum iudice obtenta culpa, ea tantum quae abstulerat inopi reddidit et pro caede duos insuper solides addidit; et sic uterque a iudicis conspectu discessit.117 (10.) Quanti per hunc sanctum carcerali ergastulo revincti absoluti sunt, quantorum conpeditorum catenae sive conpedes sint confracti, testis est hodie moles illa ferri, quae in basilica eius aspicitur, de supradictis suppliciis adgregata.118 Nuper autem in conspectu Gunthramni principis Siagrium Agustidunensim episcopum regi referentem audivi, una nocte in septem civitatibus carcerariis apparuisse beatum virum eosque absolvisse ab ergastulo et abire liberos permisisse; sed nec iudices contra eos quicquam agere deinceps ausi sunt.119 De cuius sepulchro si febricitans, si frigoras habens ac diversis morbis laborans pulvis sumpserit ac dilutum acceperit, mox recipit sanitatem.120 Quod non est dubium praestare eum qui ait sanctis suis: Omnia quaecumque petieritis in nomine meo, credite, quia accipietis, et venient vobis.(11.) Igitur apud vicum Prisciniacensim urbis Toronicae eclesia dudum constructa absque sanctorum pignoribus habebatur.121 Cumque incolae loci plerumque peterent, ut eam quorumpiam sanctorum cineribus sacraremus, de supradictis reliquiis sancto altari collocavimus; in qua eclesia saepius virtus Domini per beatum manifestatur antestitem.122 Nuperrimo autem tempore, mulieres quaedam vexatae a daemonio, ex termino Biturigo venientes, tres numero, dum ad basilicam sancti Martini deducerentur, hanc eclesiam sunt ingressae.123 Ilico conlisis in se palmis, dum sancti Niceti faterentur se virtutibus cruciari, proicientes ab ore nescio quid purulentum cum sanguine, ab obsessis spiritibus protinus sunt mundatae.124 Dado [igitur] unus ex his pagensibus, cum in hostilitate illa quae Convenas acta est accessisset et plerumque in periculis mortis inruerit, vovit, ut, si domui reverteretur incolomis, ad memoratam eclesiam exornandam in honore beati Niceti aliqua ex his quae adquesierat largiretur.125 Rediens igitur, duos calices argenteos detulit vovitque iterum in itenere, ut hos eclesiae conferret, si ad propria sospes accederet.126 Ad domum igitur accedens, unum tantummodo dedit, alium fraudare procuravit, dans cooperturium Sarmaticum, quo altari dominico cum oblationibus tegeretur.127 Apparuit autem viro vir beatus per somnium, dicens: 'Quousque dubitas et votum implere dissimulas? Vade [igitur]', inquid, 'et calicem alium, quem vovisti, redde eclesiae, ne pereas tu et domus tua! Coopertorium vero, quia rarum est, non ponatur super munera altaris, quia non exinde ad plene tegitur mysterium corporis sanguinisque dominici'.128 At ille exterritus, nihil moratus, votum quod voverat velociter adimplevit.129 Huius hominis frater ad vigilias dominici natalis advenit, monuitque presbiterum, dicens: 'Vigilemus unanimiter ad eclesiam Dei atque exoremus devote beati Niceti potentiam, ut, eo obtenente, huius anni curriculum cum pace ducamus'.130 Quod presbiter audiens, gavisus iussit signum ad vigilias commoveri.131 Quo commoto, adveniente presbitero cum clericis et reliquo populo, hic gulae inhians, moras veniendi innectebat; misitque saepius presbiter ad eum arcessiendum.132 Quibus respondebat: 'Paulisper sustenete, et venio'.133 Quid plura? Transactis vigiliis, data luce, hic qui prius commonuerat ad vigilias non accessit.134 Presbiter vero, inpleto officio, commotus contra hominem, ad metatum eius properat, quasi eum a communione suspenderet.135 At ille correptus febre, sicut vino, ita divino exurebat incendio; nec mora, viso presbitero, datis vocibus, cum lacrimis supplicabat, sibi paenitentiam tradi.136 Cumque eum presbiter increparet, dicens: 'Merito a sancti Niceti virtute exureris, ad cuius eclesiam venire ad vigilias neglexisti'; inter sermocinantum conloquia spiritum exalavit.137 Facta quoque hora tertia, cum populus ad missarum solemnia conveniret, hic mortuus ad eclesiam est delatus.138 Quod virtute sancti antestitis actum nemo ambigere potest Haec enim nobis ipse exposuit presbiter.139 Plurima etenim de his vel propriae experti sumus vel per fidelium relationem cognovimus, quae indicare longa putavimus.140 (12.) Sed quoniam placuit libello clausulam dare, unum adhuc admirandum de libro vitae eius, quem supra a quodam scriptum praefati sumus, memorabo miraculum, de quo virtus divina procedens, non reliquit inglorium, sed ad conprobandam virtutem dictorum patefecit esse plurimis gloriosum.141 Diaconus enim Agustidunensis gravi oculorum caecitate turbatus, audivit haec quae glorificator sanctorum suorum Deus ad sancti tumulum exercebat, dixitque suis: 'Si eius adirem sepulchrum, aut aliquid de sanctis pignoribus sumerem, aut certe, si pallio quo sancti artus teguntur mererer attingere, fiebam sanus'.142 Cumque haec et huiuscemodi cum suis verba conferret, adstetit repente clericus quidam, dicens: 'Bene', inquid, 'credis, sed, si de hisdem firmare mentem cupis virtutibus, en volumen carteum, quod de his habetur scriptum, ut facilius credas ea quae ad auditum tuarum aurium pervenerunt'.143 At ille, priusquam legi apeteret, inspirante divinae pietatis respectu, ait: 'Credo, quia potens est Dens egregia operari per famulos suos'.144 Et statim posuit volumen super oculos suos.145 Extemplo antem fugato dolore, disrupta caligine, usum videndi recipere meruit voluminis a virtute, et in tantum claritate positus est, ut ipse propriis oculis legens virtutum gesta cognosceret.146 Operatur autem unus atque idem Dominus, qui gloriatur in sanctis suis atque ipsos inlustribus miraculis editos effecit gloriosos: ipsi gloria et imperium in saecula saeculorum! Amen.Gregorius Turonensis HOME
bbb199.91v

Gregorius Turonensis, Libri octo miraculorum, LIBER VITAE PATRUM OPERE GEORGI FLORENTI GREGORI TORONICI., , VII. INCIPIT DE SANCTO GREGORIO EPISCOPO. <<<     >>> IX. INCIPIT DE SANCTO PATROCLO.
monumenta.ch > Gregorius Turonensis > VIII. INCIPIT DE SANCTO NICETIO LUGDONENSI EPISCOPO.

© 2006 - 2025 Monumenta Informatik