monumenta.ch > Cassiodorus > X. FESTO V͐ · T͐ · PATRICIO THEODERICUS REX. (a 507/611) > XXXIII. FORMULA TRACTORIAE LEGATORUM DIVERSARUM GENTIUM. > XXIII. DE CURA EPISTULARUM. > XX. TRIVVILAE SAIONI ET FERROCINCTO APPARITORI THEODERICUS REX. (a 507/511) > XI. EDICTUM DE PRETIIS CUSTODIENDIS RAVENNA. (a 533/537) > XXV. DE PRIMICERIO EXCEPTORUM. > X. BEATO V̅· C̅· CANCELLARIO SENATOR P̅P̅O̅. (a. 533/537) > IIII. ABUNDANTIO P̅P̅O̅ ATHALARICUS REX. (c. a. 527) > XXXII. GEMELLO V̅· S̅· THEODERICUS REX. (a 510) > II. IOHANNI PAPAE SENATOR P̅P̅O̅. (a. 533) > QUAE NATALE DOMINI FIUNT. (a. 534 ante Dec. 24) > XXXIIII. ANTHIANO SUGGERENTE DICTUM EST. > XV. LIGURIBUS SENATOR P̅P̅O̅. (a. 534) > XXXIIII. ABUNDANTIO P̅P̅O̅ THEODERICUS REX. (a. 523/526) > XV. IOHANNI PAPAE ATHALARICUS REX. (a. 533 fin) > XXVIIII. ARGOLICO V̅· I̅· PRAEFECTO URBIS THEODERICUS REX. (a 510/511) > XIIII. GAUDIOSO CANCELLARIO PROVINCIAE LIGURIAE SENATOR P̅P̅O̅. (a 533/537) > XVIII. EDICTUM. ATHALARICUS REX. (a 533/534) > XXV. SIMEONIO V̅· C̅· COMITI THEODERICUS REX. (a 510/511) > XXXVIIII. FELICI V̅· Ῑ· CONSULI THEODERICUS REX. (a 511) > XXII. DE SCRINIARIO ACTORUM. > XX. AD UNIVERSOS IUDICES PROVINCIARUM ATHALARICUS REX. (c. a. 533) > V. EPISCOPIS ET HONORATIS ATHALAEICUS REX. (c. a. 527) > VIIII. IUDICIBUS PROVINCIARUM SENATOR P̅P̅O̅. (a 533) > XII. VICTORI ET VVITIGISCLO V̅V̅ · S̅S̅ ATHALARICUS REX. (a. 526/527) > XI. GILDILAE VIRO SUBLIMI COMITI SYRACUSANAE CIVITATIS ATHALARICUS REX. a. (526/527) > XXVI. DE SEXTO SCHOLARIO. > III. BERGANTINO V̅ · I̅ · COMITI PATRIMONII ATHALARICUS REX.( c. a. 527) > XVIIII. SENATUI URBIS ROMAE ATHALARICUS REX. (c. a. 533) > XVIIII. DE CORNICULARIO QUI ACCEDIT. > XVII. SALVENTIO V̅ · I̅ · PRAEFECTO URBIS ATHALARICUS REX. (a. 533/534) > XXXIII. ARGOLICO V̅· I̅· PRAEFECTO URBIS THEODERICUS REX. (a. 510/511) > XVI. SALVENTIO V̅. · I̅ · PRAEFECTO URBIS ATHALARICUS REX. (a. 533 fin.) > XXXI. DE PRIMICERIO SINGULARIORUM QUI EGREDITUR. > XXVIII. DE COMMENTARIENSE. > XXIIII. DE SCRINIARIO CURAE MILITARIS. > X. HONORATIS POSSESSORIBUS DEFENSORIBUS SYRACUSANAE CIVITATIS VEL UNIVERSIS PROVINCIALIBUS ATHALARICUS REX. (a 526/537) > XXXVIII. IOHANNI CANONICARIO TUSCIAE SENATOR P̅P̅O̅. (a. 534/535)
Cassiodorus, Variae, LIBER UNDECIMUS, , XXXVII. LUCINO V̅· C̅·, CANCELLARIO CAMPANIAE SENATOR P̅P̅O̅. (a. 534) <<< >>> XXXVIIII. VITALIANO V̅· C̅· CANCELLARIO LUCANIAE ET BRUTTIORUM SENATOR P̅P̅O̅. a. (533/537)
Cassiodorus, Variae, LIBER UNDECIMUS, XXXVIII. IOHANNI CANONICARIO TUSCIAE SENATOR P̅P̅O̅. (a. 534/535)
1 Moderatrix rerum omnium diligenter consideravit antiquitas, ut, quoniam erat plurimis per nostra scrinia consulendum.2 copia non deesset procurata chartarum, quatinus, cum iudices multis profutura decernerent.3 odiosas moras dulcia beneficia non haberent.4 hoc munus supplicantibus datum est, ne avare constringerentur ad commodum, pro quibus a largitate publica constabat acceptum.5 ademptus est impudentissimus exactionibus locus: specialiter a damnis exemit propter quos principis humanitas dedit.6 Pulchrum plane opus Memphis ingeniosa concepit, ut universa scrinia vestiret quod unius loci labor elegans texuisset.7 surgit Nilotica silva sine ramis, nemus sine frondibus, aquarum seges, paludum pulchra caesaries, virgultis mollior.8 herbis durior, nescio qua vacuitate plena et plenitudine vacua, bibula teneritudo, spongeum lignum.9 cui more pomi robur in cortice est, mollities in medullis, proceritas levis, sed ipsa se continens, foedae inundationis pulcherrimus fructus.10 Nam quid tale in qualibet cultura nascitur, quam illud, ubi prudentium sensa servantur? periclitabantur ante hoc dicta sapientium, cogitata maiorum.11 nam quemadmodum velociter potuisset scribi, quod repugnante duritia corticis vix poterat expediri? ineptas nimirum moras calor animi sustinebat et cum differebantur verba, tepescere cogebantur ingenia.12 Hinc et priscorum opuscula libros appellavit antiquitas: nam hodie quoque librum virentis ligni vocitamus exuvias.13 erat indecorum, fateor, doctos sermones committere tabulis impolitis et in veternosis ramalibus imprimere, quod sensualis poterat elegantia reperire.14 gravatis manibus paucis memoriam commonebat nec invitabatur plura dicere, cui se talis pagina videbatur offerre.15 sed hoc primordiis consentaneum fuit, quando rude principium tale debuit habere commentum, quod provocaret ingenia sequentium.16 invitatrix pulchritudo chartarum affluenter dicitur, ubi exceptionis subtrahi materia non timetur.17 Haec enim tergo niveo aperit eloquentibus campum, copiosa semper assistit et quo fiat habilis, in se revoluta colligitur, dum magnis tractatibus explicetur.18 iunctura sine rimis, continuitas de minutiis, viscera nivea virentium herbarum, scripturabilis facies, quae nigredinem suscipit ad decorem, ubi apicibus elevatis fecundissima verborum plantata seges fructum mentibus totiens suavissimum reddit, quotiens desiderium lectoris invenerit: humanorum actuum servans fidele testimonium, praeteritorum loquax, oblivionis inimica.19 Nam memoria nostra et si causas retinet, verba commutat: illic autem secure reponitur, quod semper aequaliter audiatur.20 quapropter deputatam summam tot solidorum de Tuscia provincia illi subadiuuae ex illatione tertia te praebere censemus tertiae decimae indictionis rationibus imputandam, quatenus scrinium publicum integritatem fidei suae laudabili debeat perpetuitate servare.21 quod defectum inter mortalia nesciens annua cumulatione semper augescit, nova iugiter accipiens et vetusta custodiens.
Cassiodorus HOME