Cassianus, Collationes, 2, 13, CAPUT IX. De virtute bonae voluntatis nostrae, et gratia Dei.
1 | Unde non facile humana ratione discernitur quemadmodum Dominus petentibus tribuat, a quaerentibus inveniatur, aperiatque pulsantibus [Matth. VII]; et rursus inveniatur a non quaerentibus se, palam appareat inter illos qui eum non interrogabant, et tota die expandat manus suas ad populum non credentem sibi et contradicentem [Isa. LXV, ] [Rom. X], resistentes ac longe positos vocet, invitos attrahat ad salutem, peccare cupientibus explendae copiam subtrahat voluntatis, ad nequitiam properantibus benignus obsistat. Cui autem facile pateat, quomodo salutis summa nostro tribuatur arbitrio, de quo dicitur: Si volueritis et audieritis me, quae bona sunt terrae manducabitis (Isaiae I); et quomodo non volentis neque currentis, sed miserentis sit Dei [Rom. IX]? Quid etiam sit illud, quod Deus reddet unicuique secundum opera eius [Rom. XX], et, Deus est qui operatur in vobis et velle et perficere pro bona voluntate [Philip. II], et, hoc non ex vobis, sed Dei donum est, non ex operibus, ut ne quis glorietur [Ephes. II]? Quid sit etiam illud quod dicitur: Appropinquate Deo, et appropinquabit vobis [Psal. V]? Et quod alibi dicit, Nemo venit ad me, nisi Pater qui misit me, attraxerit eum [Ioan. VI]? Quid sit quod dicitur, Rectos cursus fac pedibus tuis, et vias tuas dirige [Psal. V]; et quid sit quod dicimus orantes, Dirige in conspectu tuo viam meam. |
2 | Et, Perfice gressus meos in semitis tuis, ut non moveantur vestigia mea [Psal. XVI]. Quid etiam sit quod iterum commonemur, Facite vobis cor novum et spiritum novum [Ezech. XVIII]; et quid sit illud quod repromittitur, Dabo eis cor novum, et spiritum novum tribuam in visceribus eorum, et auferam cor lapideum de carne eorum, et dabo eis cor carneum, ut in praeceptis meis ambulent, et iudicia mea custodiant [Ezech. XI]? Quid sit quod praecepit Dominus dicens: Lava a malitia cor tuum, Ierusalem, ut salva fias [Ierem. IV]? et quid sit quod ipse Propheta a Domino postulat, dicens, Cor mundum crea in me, Deus? |
3 | Et iterum: Lavabis me, et super nivem dealbabor [Psal. L]. Quid sit quod ad nos dicitur, Illuminate vobis lumen scientiae [Ose. X]. Et quid sit quod de Deo dicitur, Qui docet hominem scientiam [Psal. XCIII]: Et, Dominus illuminat caecos [Psal. CXLV]; vel certe quod orantes dicimus cum Propheta: Illumina oculos meos, ne umquam obdormiam in morte [Psal. XII]; nisi quod in his omnibus et gratia Dei et libertas nostri declaratur arbitrii, et quia etiam suis interdum motibus homo ad virtutum appetitus possit extendi, semper vero indigeat adiuvari. |
4 | Nec enim cum voluerit quis sanitate perfruitur, aut de aegritudinis morbo pro arbitrii sui desiderio liberatur. Quid autem prodest sanitatis gratiam concupisse, nisi Dominus qui vitae ipsius usum tribuit, etiam vigorem incolumitatis impartiat? Ut autem evidentius clareat, etiam per naturae bonum quod beneficio Creatoris indultum est, nonnumquam bonarum voluntatum prodire principia, quae tamen, nisi a Domino dirigantur, ad consummationem virtutum pervenire non possunt, Apostolus testis est dicens: Velle adiacet mihi, perficere autem bonum non invenio [Rom. VII]. |