Cassianus, Collationes, 1, 09, 5

monumenta.ch > Cassianus > 5
Cassianus, Collationes, 1, 9, IV. De mobilitate animae, plumae vel pennulae comparata . <<< >>> VI. De visione cuiusdam senis, quam super fratris inquieta operatione prospexit.

Cassianus, Collationes, 1, 9, CAPUT V. De causis quibus mens nostra aggravatur.

Notandum tamen quibus ex causis gravari mentem Dominus designaverit. Non enim adulteria, non fornicationes, non homicidia, non blasphemias, non rapinas, quae mortalia esse et damnabilia nullus ignorat, sed crapulam posuit et ebrietatem, et curas sive sollicitudines saeculares [Luc. XXI]. Quae in tantum nemo hominum mundi huius cavet aut damnabilia iudicat, ut etiam nonnulli, quod pudet dicere, semetipsos monachos nuncupantes iisdem ipsis distentionibus velut innoxiis et utilibus implicentur. [Scilicet crapula, ebrietas, et curae sive sollicitudines saeculares, quibus monachi subinde implicantur.] Quae tria licet secundum litteram perpetrata aggravent animam, atque a Deo separent ac deprimant ad terrena, est tamen eorum facilis declinatio, et maxime nobis qui tam longa remotione ab omni saeculi huius conversatione disiungimur, et istis visibilibus curis atque ebrietatibus et crapulis penitus nulla occasione miscemur. Verum est alia quoque crapula et ebrietas spiritalis difficilius evitanda, cura quoque ac sollicitudo saecularis, quae nos etiam post omnium facultatum nostrarum perfectam renuntiationem et vini epularumque continentiam cunctarum, et quidem in solitudine constitutos frequenter involvit, de quibus propheta: [In Bibliis regiis locus hic Graece ita legitur: ἐκνήψατε οἱ μεθύοντες ἐξ οἴνου αὐτῶν, hoc est, expergiscimini, qui ebrii estis ex vino vestro; vel, ut Hieronymus reddidit: in vino vestro. Caeterum fatetur idem Hieronymus apud Septuaginta legi: Et non a vino. Eius verba sunt in cap. I Ioelis, quibus varias ebrietatis spiritualis, de qua hic agitur, species ita recenset: Nulla res ita inebriat ut animi perturbatio. Est ebrietas quae ducit ad mortem. Haec abominanda ebrietas est. Est ira quae iustitiam Dei non operatur, et furori proxima mentis suae impotem facit; in tantum ut labia tremant, dentes concrepent, vultus pallore mutetur. Quid referam de gaudio et voluptate, et maxime amore, qui excaecat cordis oculos, et nihil aliud amantem, nisi id quod amat cogitare permittit? Annon est dicenda ebrietas, cum propter vile scortum et ignominiosam corporis partem animae libertas in serviles blanditias inclinatur, cum furto, scelere, atque periuriis opes futuras praeparat voluptati; et cum videatur ab omnibus, se aestimat non videri? Sed et avaritia excaecat animum eius, cui nihil satis; et muliebris timor, et dulcium cupido vitiorum. Unde dicitur ad eos: Evigilate et expergiscimini, qui ebrii estis, nequaquam a vino (ut in solis LXX continetur), sed omni perturbatione vitiorum. Ita D. Hieronymus. Ergo hanc Cassianus, ut germanam LXX lectionem hoc loco secutus est, Vulgata autem lectio est: Expergiscimini, ebrii, et flete, et ululate, omnes qui bibitis vinum in dulcedine, quoniam periit ab ore vestro.] Expergiscimini, inquit, qui estis ebrii, et non a vino (Ioelis I). Alius quoque: Obstupescite et admiramini, fluctuate et vacillate, inebriamini, et non a vino; movemini, et non ab ebrietate (Isaiae XXIX). Cuius ebrietatis et crapulae vinum consequenter necesse est ut secundum prophetam furor draconum sit. Ipsumque vinum de qua radice procedat adverte. Ex vinea enim Sodomorum vitis eorum, et sarmentum eorum ex Gomorrha.

Vis etiam fructum vitis istius atque sarmenti germen agnoscere? Uva eorum uva fellis, botrus amaritudinis in ipsis [Deut. XXXII]. Quae omnia, nisi fuerimus cunctis vitiis expurgati, et ab omnium passionum crapula sobrii, absque ebrietate vini epularumque omnium affluentia, erit cor nostrum ebrietate et crapula magis noxia praegravatum. Nam quia saeculares curae etiam in nos, qui nullis actibus mundi istius admiscemur, cadere nonnumquam possint, manifesta ratione monstratur secundum regulam seniorum, qui quidquid necessitatem victus quotidiani et inevitabilem usum carnis excedit, ad saecularem definierunt curam et sollicitudinem pertinere; ut, verbi gratia, si cum possit operatio unius solidi necessitatem nostri corporis expedire, ad duorum vel trium solidorum acquisitionem nosmetipsos propensiore velimus opere ac labore distendere; et [Locus insignis de parcimonia et frugalitate monachis sectanda, et vitando luxu, ac superfluitate, tum in quotidianis sumptibus, tum in vestibus, tum in cellis, sive cubiculis, aut domiciliis. Et quidem quod ad vestes attinet, magnopere hac in parte delinquunt nonnulli monachi, qui, uno aut altero habitu honesto minime contenti, magnam sibi vestimentorum copiam ac supellectilem comparant, et undequaque coacervant; nec animo quiescere possunt, nisi quinque aut sex tunicas, totidem togas, tot chlamydes, tot reliquas vestes sibi quoquo modo procurent; ut habeant in singulas pene hebdomadas, ne dicam in dies, nova semper et diversa mutatoria vestimentorum, quorum unum aut alterum abunde sufficeret. Qua in re magnam sive Regulae et professionis oblivionem, aut neglectum, si non contemptum prae se ferunt: Regulae quidem, quae dicit sufficere monacho duas tunicas, et duas cucullas (Reg. D. Bened. cap. 55); et in omnibus considerandam illam sententiam Actuum Apostolorum: quia dividebatur singulis, prout cuique opus erat (Act. V), non amplius. Professionis, qua paupertatem evangelicam, cum qua luxus ille et vestimentorum copia ex diametro pugnat, complexi sunt et servaturos se sancte promiserunt. Unde in concilio Tridentino (Sess. 25 cap. 2 de Regular.) graviter statuitur ut Regularibus mobilium usum (in quibus haud dubie vestes praecipuum locum obtinent) ita superiores permittant, ut eorum supellex statui paupertatis, quam professi sunt, conveniat; nihilque superflui in ea sit, nihil etiam quod sit necessarium eis denegetur. Quod si quis aliter quidquam tenere deprehensus fuerit, is biennio activa et passiva voce privatus sit, atque etiam iuxta suae Regulae et ordinis constitutiones puniatur (In cap. 7 et 55 Regulae). Sed de vestium abusu et excessu vide plura apud Turrecrematum et Trithemium.] cum duarum velamen sufficiat tunicarum, ad usum scilicet noctis ac diei, [Observavit Cuychius in quibusdam codicibus pro Domini legi nobis, in aliis Demum, in aliis aliquot mss. vocabulum Domini expunctum esse, at non recte. Vult enim dicere abbas Isaac, quod etsi duarum tunicarum sive togarum velamen sufficiat, his tamen non contenti, procuremus trium vel quatuor tunicarum domini seu possessores fieri, ut superius expositum est.] domini trium vel quatuor fieri procuremus; cumque unius sive duarum habitatio sufficiat cellarum, ambitione saeculari atque amplitudine delectati, quatuor seu quinque cellas, et has easdem exquisiti ornatus et capaciores quam usus desiderat, exstruamus, [Id est, ambitionem mundanam, ut Dionysius exposuit.] passionem libidinis mundialis in quibus possumus praeferentes.