Cassianus, Collationes, 1, 05, 8

monumenta.ch > Cassianus > 8
Cassianus, Collationes, 1, 5, VII. De consummatione cenodoxiae et superbiae sine ministerio corporali. <<< >>> IX. Quod tristitia et acedia nulla provocatione extrinsecus generentur, sicut alia vitia.

Cassianus, Collationes, 1, 5, CAPUT VIII. De philargyria, quod extra naturam sit, et quid intersit inter ipsam et naturalia vitia.

1	Philargyria et ira, licet non sint unius naturae (nam prior extra naturam est, sequens vero originale videtur in nobis seminarium [Nempe appetitum irascibilem, qui homini datus, ut satelles rationis et vindex concupiscentiae, ait Damascenus lib. II de Fide Orthod. cap. 16.] possidere), simili tamen oriuntur modo: extrinsecus siquidem causas commotionis plerumque concipiunt. Etenim frequenter hi qui adhuc infirmiores sunt, vel irritatione, vel instinctu quorumdam, in haec se corruisse vitia conqueruntur, ac praecipitatos se vel ad iracundiam, vel ad philargyriam, aliorum provocatione causantur.
2	Quod extra naturam sit philargyria, hinc liquido pervidetur, quia nec originale probatur in nobis habere principium, nec de materia concipitur, quae pertingit ad animae vel carnis participationem, vitaeque substantiam. Nihil enim ad usum vel necessitatem naturae communis praeter escam quotidianam ac potum certum est pervenire; reliquae vero universae materiae, quantolibet studio atque amore serventur, alienae tamen ab humana indigentia etiam usu vitae ipsius approbantur, ideoque hoc, velut [Quia respicit bonum extraneum naturae hominis, scilicet divitias, quibus excitatur et commovetur. Vide lib. VII Instit. 2 et 3, ubi peregrinum bellum dicitur; et extra naturam, nec aliunde in monacho sumens principium, quam de corruptae ac tepidae mentis ignavia, et plerumque initio abrenuntiationis (id est, conversionis) male arrepto, et erga Deum tepido amore fundato, quemadmodum hic dicitur male fundatos monachos pulsare.] extra naturam existens, non nisi tepidos ac male fundatos monachos pulsat.
3	Quae autem naturalia sunt etiam probatissimos monachorum, et quidem in solitudine commorantes, attentare non desinunt. Et in tantum hoc verissimum comprobatur, [Lepidum huius rei exemplum refert Caelius Rhodiginus (Antiq. Lect. lib. XX c. 23) agens de Themistocle, Atheniensium duce, qui dum insulas ditioni subiectas perlustraret, pecuniam hinc inde corrogabat. Adiit et Andrios, urgensque infestius: Duos, inquit, ad vos affero deos, vim, et suadelam. At illi, nec minus festive: Duos quoque apud se et magnos quidem residere deos intulere, paupertatem et impossibilitatem, qui nummos illi erogari prohiberent. Auctor etiam Plutarchus, cum pecuniae essent in Lacedaemoniorum regionem invectae, qui eas importarunt morte mulctatos fuisse; siquidem Alcameni ac Theopompo regibus hoc oraculum erat redditum: Pecuniarum amor Spartam perdet. Hinc apud veteres laudata Laconica illa ut in verbis brevitas sic in rebus parcimonia, tanta quidem, ut quingentis et amplius annis absque pecuniae usu illa respublica steterit: et pessime apud suos audierit, ac de suis meruerit Agesilaus rex, qui primum eius usum invexit.] ut etiam gentes nonnullas ab hac passione, id est philargyria, liberas omnimodis agnoscamus, quia nequaquam vitii huius aegritudinem usu et consuetudine receperunt. Illum quoque [Id est, primam illam mundi aetatem ab Adamo usque ad diluvium, qua aetate plerique erant aut agricolae, aut pastoritii; quorum pecudes unicae divitiae, quarum permutatione victitabant: unde deducta pecuniae appellatio. Pecunia enim a pecudis tergo nominata, ait Cassiodorus (Varior. lib. VII, epist. 32).] priorem mundum, qui ante diluvium fuit, diutissime concupiscentiae huius rabiem credimus ignorasse.
4	Quae etiam in uno quoque nostrum recte abrenuntiante sine ullo labore probatur exstingui, cum scilicet universis quis facultatibus abiectis, ita expetierit coenobii disciplinam, ut ex iis ne unum quidem denarium sibimet superesse patiatur. Cuius rei testes multa hominum millia possumus invenire, qui cum sub momento brevissimo dispersis omnibus substantiis suis in tantum hanc eradicaverunt passionem, ut ne tenuiter quidem ab ea pulsentur ulterius.
5	At nihilominus omni tempore contra gastrimargiam pugnantes, nisi ingenti circumspectione cordis et abstinentia corporis dimicaverint, securi esse non possunt.