Cassianus, Collationes, 1, 03, 16

monumenta.ch > Cassianus > 16
Cassianus, Collationes, 1, 3, XV. Quod intellectus, quo mandata Dei possimus agnoscere, et bonae voluntatis affectus a Domino donetur. <<< >>> XVII. Quod moderatio et tolerantia tentationum nobis a Domino tribuatur.

Cassianus, Collationes, 1, 3, CAPUT XVI. Quod ipsa fides a Domino concedatur.

1	In tantum autem universa quae ad salutem pertinent apostoli sibimet a Domino largita senserunt, [Quo magis divini auxilii necessitatem et liberi arbitrii imbecillitatem ostendat Paphnutius, docet ipsam quoque fidem Christianam, quae initium est salutis, non ex nobis ipsis, hoc est, ex solis viribus liberi arbitrii haberi, sed a Deo intundi, Deique donum esse, quod et disertis verbis affirmat Apostolus ad Ephesios scribens cap. II: Gratia salvati estis per fidem; et hoc non ex vobis, Dei enim donum est. Quam doctrinam adversus Pelagianos strenue, praeter alios Patres, propugnarunt et confirmarunt D. Augustinus pluribus in locis, praesertim toto fere libro de Praedestinatione sanctorum. Et D. Prosper libro primo de Vocatione gentium cap. 23, ubi Scripturae plurima in eam rem confert testimonia. Quibus accessit auctoritas concilii Arausicani, can. 5 et sequentibus, quibus contra Pelagium definitur, sicut augmentum, ita initium fidei, ipsumque credulitatis affectum Dei donum esse. Damnantur autem quicumque vel initium fidei naturaliter nobis inesse dicunt, vel per naturae vigorem evangelicae praedicationi consentire nos posse affirmant, absque illuminatione et inspiratione Spiritus sancti. Quam sententiam eiusdem concilii Patres plenius explicant capite ultimo, asserentes nos credere debere, quod per peccatum primi hominis ita inclinatum et attenuatum fuerit liberum arbitrium, ut nullus postea credere in Deum possit, nisi gratia eum et misericordia divina praevenerit; idque variis exemplis et testimoniis Scripturae declarant. Cui doctrinae inhaerentes Patres concilii Tridentini, sess. 6 can. 3, anathemate damnant, si quis dixerit sine praeveniente Spiritus sancti inspiratione atque adiutorio hominem credere posse sicut oportet. Credere autem sicut oportet est credere sicut expedit ad salutem, quod est assentiri fidei mysteriis sibi propositis, tamquam a Deo revelatis, hoc est, propter revelationem divinam, tamquam propter rationem formalem credendi. Quare haereticus, aut infidelis, quia non assentitur mysteriis fidei propter revelationem divinam, sed propter alia motiva, vel rationes humanas, ideo non credit fide Christiana, certa et infallibili, sed humana; proinde non credit sicut oportet et necesse est ad salutem. Idcirco ad excludendam huiusmodi fidem humanam, addiderunt concilia illam particulam, sicut oportet.] ut ipsam quoque fidem praestari sibi a Domino postularent, dicentes, Domine, auge nobis fidem; plenitudinem eius non libero arbitrio praesumentes, sed Dei sibi credentes munere conferendam.
2	Denique docet nos idem auctor salutis humanae, quam ipsa fides nostra lubrica sit, et infirma, et nequaquam sibi sufficiens, nisi fuerit auxilio Domini roborata, dicens ad Petrum: Simon, Simon, ecce Satanas expetivit vos ut cribraret vos tamquam triticum; sed ego rogavi Patrem meum ne deficeret fides tua. Quod alius in semetipso sentiens fieri, et quodammodo fidem suam infidelitatis fluctibus ad perniciosi naufragii videns scopulos perurgeri, ad eumdem Dominum auxilium fidei suae postulans dicit: Domine, adiuva infidelitatem meam [Marc. IX]. In tantum itaque senserunt evangelici et apostolici viri universa quae bona sunt auxilio Domini consummari, et ne ipsam quidem fidem suam confessi sunt illaesam se posse suis viribus vel arbitrii libertate servare, ut hanc vel adiuvari in se, vel donari sibi, a Domino postularent. Quae si in Petro, ne deficeret, Domini egebat auxilio, quis erit tam praesumptor et caecus, qui se ad huius custodiam quotidiano Domini credat adiutorio non egere?
3	praesertim cum ipse Dominus in Evangelio hoc ipsum evidenter expresserit dicens: Sicut palmes non potest fructum facere a semetipso nisi in vite manserit, ita et vos nisi in me manseritis. Et iterum: Quia sine me nihil potestis facere [Ioan. XV]. Quam sit igitur ineptum ac sacrilegum quidquam de bonis actibus nostrae industriae, et non Dei gratiae vel adiutorio, deputare, manifeste probatur, Dominica protestante sententia, sine sua inspiratione, vel cooperatione spiritales fructus exhibere neminem posse: Omne enim datum bonum, et omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum (Iacobi I). Zacharias quoque, [Vulgata versio habet: Quia enim bonum eius est, et quid pulchrum eius, nisi frumentum electorum? etc.] Quia si quid bonum, ipsius est; et si quid optimum, ab ipso [Zach. IX]. Et ideo constanter beatus Apostolus: Quid enim habes quod non accepisti?
4	quod si accepisti, quid gloriaris quasi non acceperis [I Cor. IV]?