Cassianus, Collationes, 1, 03, 5

monumenta.ch > Cassianus > 5
Cassianus, Collationes, 1, 3, IV. Expositio trium vocationum. <<< >>> VI. Expositio trium abrenuntiationum.

Cassianus, Collationes, 1, 3, CAPUT V. Quod et desidioso vocatio prima non prosit, et strenuo postrema non obsit.

1	Ex his itaque tribus modis licet priores duo melioribus inniti principiis videantur, nonnumquam tamen invenimus etiam de tertio gradu, qui infimus videtur ac tepidus, perfectos viros ac spiritu ferventissimos exstitisse, illisque consimiles, qui optimo principio aggressi Domini famulatum, reliquam quoque vitam laudabili fervore spiritus exegerunt; et iterum de illo superiori gradu plurimos tepefactos ad vituperabilem finem saepissime recidisse: ac perinde [Lips. in marg. proinde] sicut illis nihil obfuit quod non suo viderentur arbitrio, sed necessitatis compulsione conversi, quippe [S. Macarius in homilia quadam (Hom. 32) hoc saepe evenire affirmat, ut Deus aerumnis ac tribulationibus hominem exagitet, ut is qui nimium terrenis rebus animo ac desiderio inhaeret, cum omnia sibi infeliciter succedere videt, ita secum ratiocinari incipiat: Quandoquidem non possim in mundo consequi quae volebam, ecce mundum relinquo, et ad Deum vado, ut ei uni serviam; itaque fiat ut gratias deinde agat de adversa fortuna, cuius occasione impulsus sit ad suavissimum Dei famulatum. In eamdem sententiam Ioannes Climacus hunc Dei morem esse ait, ut interdum homines bono dolo capiat, et in viam salutis deceptos, aut nihil minus cogitantes, inducat. Eius verba sunt (Gradu 1): Non contemnamus, inquit, quosdam mundo renuntiantes sine sapienti deliberatione, quia Spiritus quandoque pie decipit animas. Saepe enim talis renuntiatio meliori fine terminatur, quam illa quae fuit deliberata; sicut semen cadens de manu agricolae, ubi non vult, uberius interdum germinat, quam de industria seminatum. Vidi quosdam ad monasterium euntes non recta intentione, sed necessitate coactos, qui deinde fuerunt capti a multa sapientia abbatis, et placida conversatione monachorum. Hi postmodum receperunt a Deo lumen gratiae, et pervenerunt ad altum statum. Ita Climacus Paphnutii huius dictis consentiens.] quibus hanc ipsam occasionem, qua compungerentur, Domini benignitas procuravit; ita etiam istis omnino nihil profuit sublimiora conversionis habuisse principia, quia non studuerunt reliquam vitam fine congruo terminare. Nec enim [Illi scilicet Aethiopi, de quo Palladius Lausia. vigesima secunda, Sozomenus libro sexto, capite vigesimo nono, Nicephorus libro undecimo capite trigesimo sexto.] abbati Mosi, qui habitavit in loco istius eremi qui [Calamus locus solitudinis fuit in Aegypto, in quo etiam Paulus eremita habitavit. Meminit huius rursus Cassianus collat. 7 capite vigesimo sexto et collat. 24 cap. 4.] Calamus nuncupatur, quidquam defuit ad perfectae beatitudinis meritum, quod metu mortis, quae ei propter homicidii crimen intentabatur, impulsus, ad monasterium decucurrit: quia ita necessitatem conversionis arripuit, ut eam in voluntatem prompta animi virtute convertens ad perfectionis fastigia summa pervenerit; sicut etiam e contrario plurimis quos nominatim memorare non debeo, nihil profuit Domini servitutem meliore arripuisse principio, qui deinceps cordis ignavia ac duritia subsequente in teporem noxium ac in profundum mortis barathrum conciderunt.
2	Quam rem in apostolorum quoque vocatione videmus evidenter expressam. Quid enim profuit Iudae apostolatus sublimissimum gradum, eodem ordine quo Petrus caeterique apostoli asciti sunt, voluntarie suscepisse, qui vocationis suae praeclara principia cupiditatis ac philargyriae pestifero fine consummans, usque ad traditionem Domini crudelissimus parricida prorupit [Matth. XXVI]? Aut quid obfuit Paulo quod repente caecatus [Actor. IX] ad viam salutis velut invitus videtur attractus, qui postea Dominum tanto animi fervore sectatus, initium necessitatis voluntaria devotione consummans, gloriosam tantis virtutibus vitam incomparabili fine conclusit?
3	Totum ergo in fine consistit, in quo potest quis et optimae conversionis initiis dedicatus inferior per negligentiam reperiri, et necessitate attractus ad nomen monachi profitendum effici per timorem Dei diligentiamque perfectus.