| CANDIDO LECTORI SALUTEM. |
1 | En tibi, candide Lector, opus novum, ut sit antiquum, nusquam, quod sciam, editum, a multis cupide inspectum et desideratum, non minus antiquitate quam eruditione venerabile. |
2 | Auctor est quidam Gualterus de Castellione: scripsit annis abhinc trecentis circiter, vir ut in poetica, sic in omni disciplinarum genere, praecipue sanctarum litterarum cognitione instructissimus. |
3 | Gesta Alexandri M. sic prosequitur, ut et ingenii acumine, et iudicii acrimonia cum veteribus illis, quos egregie aemulatur, in certamen venire posse videatur; venustus totus et floridus, plenus succi, sententiis densus, et saepe seipsum velut excedens, auream illam Q. Curtii brevitatem non solum imitatus, sed etiam assecutus. |
4 | In hoc edendo nactus sum exemplaria duo mss. |
5 | vetusta, alterum ex bibliotheca celebris monasterii Montis Angelorum, ordinis S. P. Benedicti, a R.mo eiusdem coenobii; eruditissimoque abbate mihi communicatum, alterum vero ex nostra, id est S. Galli vetere armario depromptum, et glossa interlineari explicatum, quam et prius illud exemplar, sed rariorem habet, prorsus ut persuadear in scholis hunc auctorem olim publice praelectum fuisse: ut quod de Aristotelis philosophia coniuncta cum pomeridiana rhetoricorum exercitatione traditur, id de Q. Curtio, et hoc auctore alternis in humanioribus explicato factum fuisse coniecturem. |
6 | Videtur id ex epitaphio, quod sibimet auctor concinnavit, haud obscure colligi posse. |
7 | Ut tamen in rebus humanis nihil est ex omni parte beatum, ita sunt in hoc opere quae displicere possint politioribus. |
8 | Equidem ut de iis taceam quae necessitas extorsit, uti sunt topographus, Mesopotamia, Ierusalem, etc. |
9 | , tantus auctor beneficio caesurae utitur forte nimis frequenter. |
10 | Deinde Graecorum vocabulorum fuit negligentior, ea pleraque cum praefectorum militarium sint, et ex Historia Curtii, Plutarchi, etc. |
11 | , petantur, mutarique citra rerum gestarum confusionem non potuerint, ne lector offenderetur, mutato charactere, additoque asterisco notantur, mutatis solum propriis, quae secum errorem trahunt et quibus ne Curtius utitur. Atque ut de voce Darius (cuius priorem utramque fere semper breviat), taceam, voces Graecae multae sunt, quae ne dialecto salvari possunt, ut Symmachus, Nicanor, etc. |
12 | , quanquam quid Graecis non licet? cum et Virgilius Orionem pro libitu variet. |
13 | Erant et inusitata quaedam et obsoleta verba Latina, pauca tamen, quorum loco, ne vestis splendida his quasi maculis fuscaretur, alia substitui, illis interim in marginalia plerumque relatis, praeter ablativum, mediante, qua voce, quia saepe utitur, delectatus esse videtur. |
14 | Discrepabant insuper exemplaria non sola verborum traiectione, quae levis est, sed etiam diversitate, ut ambo haberentur, omissis tamen erratis, in marginalia reieci pleraque. |
15 | Librariorum errores graviores sane ita castigati, ne palam apparerent, facile istos ex mutato charactere coniiciet lector, non enim verisimile tales illos, nisi forte aliquos ab auctore commissos, cum alioqui sibi contrarius seipsum expugnaret. |
16 | Dubia nonnulla cum se auctoritate etiam veterum tueantur, ut vox temulentus, Clytus quod aeque per y scriptum reperitur, neminem offendent. |
17 | Haec sunt quorum te, benevole lector, admonitum volui. |
18 | Vale, et fruere, interim, dum alia sequantur, meumque hunc de antiquitate in lucem protrahenda laborem aequi bonique consule. |