CAPITVLA LIBRI IIII.
1 I. Comparatio de pulicibus febribusque et frigore eleganter composita. [OROS. 4,praef.,1] 2 II. Pyrrhus bellum cum Romanis aggreditur. Romani pauore elephantorum diffugiunt. Minucius belvae manum amputat, dies pugnando finitur. Pyrrhus in templo Iouis figit se uicisse uictumque fuisse. pabulatores Romanorum fulminibus exuruntur. elephantis inter posteriora igni subposito exitium hostibus generatur. grauis pestilentia apud Romanos exoritur. Pyrrhus ab Italia uictus aufugit; postea saxo ictus occubuit. Sextilia uirgo Romae uiua defoditur [OROS. 4,1,1]3 III. Tarentini contra Romanos Carthaginiensium auxilia poscunt. legio Romanorum in foro uirgis caeditur et securi truncatur. [OROS. 4,3,1] 4 IIII. Obscena diraque Romae prodigia fulminibus et feris hiatuque terrae euenerunt. Sempronius contra Picentes cruentissime dimicat. [OROS. 4,4,1] 5 V. Sanguis e terra, lac manat de caelo. serui contra dominos insurgunt. [OROS. 4,6,1] 6 VI. Ingens apud Romam pestilentia conflagrauit. Caparronia uirgo suspendio interiit. [OROS. 4,5,6] 7 VII. Quot annis Carthago ante Romam condita sit et quod Carthaginienses semper discordiis agitarentur; qui pestilentia laborantes homines immolabant, ducem suum et milites exilio deputabant; qui dux ueniam impetrare non ualens patriam obsidione cinxit, filium suum occidit, urbem cepit, plurimos etiam senatorum trucidauit. [OROS. 4,6,1] 8 VIII. Exercitus Carthaginis pestilentia periit. imperator seruili cinctus habitu patriam rediuit ibique sibi gladio uitam extorsit. [OROS. 4,6,10] 9 VIIII. Hanno simulatis filiae nuptiis senatores extinguere cogitauit; qui proditus uirgis caeditur oculisque effossis ac membris obtruncatis cruci affigitur totaque eius generatio uita priuatur. [OROS. 4,6,16] 10 X. Vrbs Tyrus origo Carthaginis. Hamilcar ad explorandum Alexandrum mittitur. Agathocles Siciliae rex Carthaginienses artificiose circumuenit. Hamilcar dux Poenorum in patibulo suspenditur. hic pulchre de inuidia et patientia narratur. [OROS. 4,6,21] 11 XI. Romani consules Carthaginienses cum rege suo Hannibale uincunt. intra LX dies CLXXX naues fabricantur. Hanno uincitur. eo anno tria milia seruorum cum IIII milibus naualium in excidium Romae coniurant. [OROS. 4,7,1] 12 XII. Calpurnius suo discrimine Romanos liberat. Carthaginienses fugiunt; VII et XX milia ex eis Romam deducuntur. [OROS. 4,8,1] 13 XIII. De Regulo duce et serpente, cuius corium CXX pedum erat; qui dux X et VII milia Carthaginiensium occidit, V milia cepit. denuo congredientes Africani Regulum captum catenis ligant. [OROS. 4,8,10] 14 XIIII. Romana classis demergitur. consules Romani CCLX nauibus Africam ingrediuntur. Regulus resectis palpebris iugulatur. Poeni a Lutatio superati tributis subduntur. [OROS. 4,9,8] 15 XV. De aquarum uel ignis apud Romanos deuastatione; Metellus deos erepturus semiustulatus aufugit, porta Iani clauditur ratio de stillicidio olei et aqua frigida in febribus adhibetur. [OROS. 4,11,6] 16 XVI. Legati Romanorum ab Illyriis interficiuntur. tres personae uiuae infodiuntur. Atilius consul cum tribus milibus occiditur. fluuius sanguinem emanat. tres lunae apparere uidentur. terrae motu Caria et Rhodus insulae adeo concussae, ut colossus rueret, et cetera. [OROS. 4,13,1] 17 XVII. Hannibal Saguntum deleuit, legatos Romanorum reiecit, per montana ferro et igni uiam sibi aperuit, Romanum exercitum strauit, biduo inclusus niuibus obriguit. dira Romanis prodigia uidentur: circulus solis imminuitur, parmae in caelo et lunae duae uidentur, sol cum luna luctatur. Hannibal uno oculo excaecatur. terrae motu urbes obruuntur, montes transferuntur, petrae scinduntur; sed hoc bellantes non sentiunt. [OROS. 4,14,1] 18 XVIII. Romani cum Hannibale pugnantes paene consumpti sunt. Hannibal tres modios anulorum aureorum Carthaginem mittit. serui ad militiam delegantur. Claudius exercitum Hannibalis primus fudit. quatuor Romani bellis appetuntur. [OROS. 4,16,1] 19 XVIIII. Hannibal ad portam Collinam accedit; effusus imber cum grandine pugnaturos diuisit. duo Scipiones in Hispania necantur. Scipio Carthaginem Nouam inuadit fratremque Hannibalis uinctum Romam transmittit. Hanno Afrorum dux capitur, Hasdrubal a Scipione deuincitur. [OROS. 4,17,1] 20 XX. Hasdrubal frater Hannibalis cum exercitu occiditur. elephanti scalpro necantur. Hanno dux Poenorum interficitur. Hannibal in Africam reuertitur, cum Scipione loquitur initoque certamine effugatur. Scipio Africanus cognominatur. [OROS. 4,18,9] 21 XXI. Secundum bellum Punicum finitur, Macedonicum suscipitur. Romani sub Hannibale uenditi reuertuntur. Macedones superantur. Sempronius cum exercitu Romano prosternitur. Scipio Africanus ad Antiochum mittitur et cum Hannibale familiariter loquitur. Antiochus uicto Hannibale a Romanis pacem precatur. [OROS. 4,20,1] 22 XXII. Philippus interfectis populi Romani legatis interuentu filii sui ueniam meretur. quem postea cum fratte suo ueneno occidit. Scipio Africanus morbo interiit. Hannibal se ipsum ueneno necauit. insula Vulcani edita est. fluuius Hister exercitum deuorat Macedonicum. cum Romanum bellum incanduit, Romani prius attriti regem Macedonum capiunt et custodiae deputant; cuius filius fabricam aerariam Romae didicit. [OROS. 4,20,27] 23 XXIII. Publius Scipio Hispaniam profectus strages gentium dedit. Scipio Nasica, ne theatrum Romae fieret, obstitit. Sergius Galba Lusitanos per simulationem interfecit. [OROS. 4,21,1] 24 XXIIII. Tertium Punicum bellum exoritur. a senatu Carthago delenda censetur. Africani arma tradunt. Hasdrubal Poenorum imperator subselliorum fragmentis a suis occiditur. Romani in Macedonia cum duce suo perimuntur. [OROS. 4,22,1] 25 XXV. Carthaginienses in deditionem trahuntur. Hasdrubal rex ultro se optulit. plurimos incendium consumpsit. uxor Hasdrubalis cum duobus filiis se in ignem deiecit. ipsa ciuitas euersione interiit. [OROS. 4,23,1]