Servius, In Vergilii Georgicis commentarii, 1, Ad v. 218
1 | averso autem astro duplex lectio est, nam alii 'adverso' legunt: cum cane enim nascitur Sirius, qui est terris adversus, de quo legimus "ille sitim morbosque ferens mortalibus aegris nascitur", ut 'adverso' sit pestifero et contrario mortalibus. |
2 | si autem 'averso' legerimus, 'cum' subaudiamus necesse est, ut "atque Ixionii vento rota constitit orbis", id est cum vento: ut sit sensus, quo tempore etiam canis cedens occidit cum averso astro, id est cum Argo, quae et ipsa media est, sicut taurus, et a puppi oritur: cui canem constat esse coniunctum. |
3 | et 'cedens' aut locum dans, ut et Argo occidat; nam canis occasum et navis occasus sequitur: aut certe 'cedens canis' non recedens, sed incedens accipimus et se movens: tempore enim, quo taurus cum sole est, etiam canis ad ortum festinat. |
4 | quod autem ait 'occidit', ad aspectum nostrum rettulit. |
5 | nam ortus et occasus duo sunt: unus ἡλιακὸς , id est solaris, et alter κοσμικὸς , id est mundanus: unde fit, ut ea signa, quae cum sole oriuntur, a nobis non possint videri, et ea, quae videmus, quantum ad solis rationem pertinet, videantur occidere. |
6 | secundum quod nunc ait 'occidit canis'; nam canis paranatellon est cancri, id est cum eo oritur. |
7 | cancer autem quo tempore sol in tauro est, post horam quartam diei oritur: nam taurus et gemini binas horas tenent. |
8 | Nigidius commentario sphaerae graecanicae "oritur enim canicula cum cancro, in columen venit cum geminis, occidit cum tauro". |
9 | sic ergo fit, ut canis nobis occidat, quantum autem ad solis pertinet cursum, in ortu esse videatur. |
10 | secundum hanc rationem etiam paulo post dicturus est "ante tibi eoae Atlantides abscondantur": nam eoas ait in ortu heliaco positas, unde et 'tibi abscondantur' intulit. |
11 | hunc canem alii Icari putant, patris Erigonae, qui mortem patris filiae nuntiavit: alii hunc esse quondam custodem Europae, quem nulla fera potuit effugere, quique a vulpibus quondam liberaverit Thebas. |