| 1 | (Vers. 1, 2.) In illo tempore audivit Herodes Tetrarcha famam Iesu, et ait pueris suis: Hic est Ioannes Baptista, ipse surrexit a mortuis: et ideo virtutes operantur in eo. Quidam Ecclesiasticorum interpretum causas quaerit, quare Herodes ista sit suspicatus, ut putet a mortuis Ioannem resurrexisse, et ideo virtutes operari in eo, quasi erroris alieni nobis reddenda sit ratio, aut μετεμψυχώσεως facta ex his verbis habeat occasionem, cum utique eo tempore quo Ioannes decollatus est, Dominus triginta esset annorum: μετεμψυχώσις autem post multos annorum circulos, in diversa corpora dicat animas insinuari. |
| 2 | (Vers. 3, 4.) Herodes enim tenuit Ioannem, et alligavit eum, et posuit in carcerem propter Herodiadem, uxorem [Nomen Philippi nostri ignorant mss.] Philippi fratris sui. Dicebat enim illi Ioannes: Non licet tibi habere eam. Vetus narrat historia, Philippum Herodis maioris filium (sub quo Dominus fugit in Aegyptum), fratrem huius Herodis, sub quo passus est Christus, duxisse uxorem Herodiadem filiam Aretae regis [Addunt duo Palat. mss., Arabum; alii, pro Aretae, legunt Phethrai, quam lectionem et Martianaeus notat ex uno S. Remigii codice, additque Phetros nomen regionis esse, quae Arabia Petraea dicitur. Interim et Origenes tradit contra nonnullos, qui postquam obiisset Philippus, filiamque reliquisset, Herodiadem fratris uxorem duxisse Herodem volebant, maius fuisse flagitium Herodis, qui nempe a fratre etiamnum vivente coniugem abduxisset. Concinunt vero S. Hieronymo alii. Basilius Seleuciensis orat. 18 Herodis cum Herodiade nuptias μοιχείαν appellat, eumque, ait, usum regno libidinis administro. Conferendi insuper Iosephus lib. XVIII, cap. 5, recentioresque passim interpretes.]; postea vero 101 [Note: Rhabb., socrum.] socerum eius, exortis quibusdam contra generum simultatibus, tulisse filiam suam, et in dolorem prioris mariti, Herodis inimici eius nuptiis copulasse. |
| 3 | Quis sit autem hic Philippus, evangelista Lucas plenius docet: Anno quintodecimo imperii Tiberii Caesaris, procurante Pontio Pilato Iudaeam; tetrarcha autem Galilaeae Herode; Philippo vero fratre eius tetrarcha Ituraeae et Traconitidis regionis [Luc. |
| 4 | (Vers. 5.) Et volens illum occidere, timuit populum: quia sicut prophetam eum habebant: Seditionem quidem [Al. quippe] populi verebatur propter Ioannem, a quo sciebat turbas in Iordane plurimas baptizatas; sed amore vincebatur uxoris, ob cuius ardorem etiam Dei praecepta neglexerat [Genes. |
| 5 | (Vers. 6.) Die autem natalis Herodis saltavit filia Herodiadis in medio: et placuit Herodi. Nullum [Totidem bona fide verbis haec Hieronymus ex Origene descripsit: ἐξ οὐδεμίας γραφῆς εὕρομεν ὑπό δικαίου γενέθλιον ἀγόμενον, ἄδικος γὰρ μᾶλλον ἐκείνου τοῦ Φαραὼ ὁ Ἡρώδης; Nullibi scriptum reperimus a iusto quopiam fuisse celebrata natalitia: iniquior quippe hoc Pharaone (Gen. XL, 20) fuit Herodes. Et hom. 8 in Levitic.: Nemo ex omnibus Sanctis invenitur diem festum vel convivium magnum egisse in die natalis sui. Verum et Agrippam regem, et Antiochum, aliosque multos bonae frugis viros natalem suum celebrasse, tradunt Historiae. Vide peculiarem hoc de argumento canonici Frontonis dissertationem.] alium invenimus observasse diem natalis sui, nisi Herodem, et Pharaonem, ut quorum erat par impietas, esset et una solemnitas. |
| 6 | (Vers. 7.) Unde cum iuramento pollicitus est ei dare quodcumque postulasset ab eo. At illa praemonita a matre sua. Ego non excuso Herodem, quod invitus et nolens propter iuramentum [Eodem sensu Origenes, μᾶλλον ἐπιορκεῖν ἢ εὐορκεῖν ἔδει· οὐ ταυτὸν γὰρ ἦν ἔγκλημα προπετείας ὅρκου, καὶ τῆς ἀναιρέσεως προφητικῆς: Peierandum potius erat, quam iuramento standum. Temere quippe iurasse non adeo culpandum erat, quam propter iuramenti temeritatem prophetam letho dedisse.] homicidium fecerit, qui ad hoc forte iuravit, ut futurae occisioni machinas praepararet. |
| 7 | Alioquin si ob iusiurandum fecisse se dicit, si patris, si matris postulasset interitum, facturus fuerat, an non? Quod in se ergo repudiaturus [Al. repudiatus] fuit, contemnere debuit et in propheta. |
| 8 | (Vers. 8.) Da mihi, inquit, hic in disco caput Ioannis Baptistae. Herodias timens ne Herodes aliquando resipisceret, vel Philippo fratri amicus fieret, atque illicitae nuptiae repudio solverentur, monet filiam, ut in ipso statim convivio, caput Ioannis postulet: digno operi saltationis, dignum sanguinis praemium. |
| 9 | Et contristatus est rex. Consuetudinis Scripturarum est, ut opinionem multorum sic narret historicus, quomodo eo tempore ab omnibus credebatur. Sicut Ioseph ab ipsa quoque Maria appellabatur pater Iesu, ita et nunc Herodes dicitur contristatus, quia hoc discumbentes putabant [Luc. |
| 10 | (Vers. 9, 10.) Propter iusiurandum autem et propter eos qui pariter discumbebant, iussit dari. Misitque, et decollavit Ioannem in carcere. Scelus excusat iuramento, ut sub occasione pietatis impius fieret. Quod autem subiecit: Et propter eos qui pariter discumbebant, vult omnes sceleris sui esse consortes, ut in luxurioso impuroque convivio cruentae epulae deferrentur. |
| 11 | (Vers. 11.) Et allatum est caput eius in disco, et datum est puellae, et attulit matri suae. Legimus in Romana historia, Flaminium ducem Romanum, quod [Rhabb., quod accubanti iuxta se meretricula, quae, etc.] accumbenti [Al. accubanti] iuxta meretriculae latus quae numquam se vidisse diceret hominem decollatum, assensus sit ut reus quidam capitalis criminis in convivio truncaretur, a censoribus pulsum curia, quod epulas sanguini miscuerit, et mortem, quamvis noxii hominis, in alterius delicias praestiterit, ut libido et homicidium pariter miscerentur. Quanto sceleratior Herodes et Herodias ac puella, quae saltavit, in pretium sanguinis caput postulat prophetae, ut habeat in potestate linguam, quae illicitas nuptias arguebat. |
| 12 | Hoc iuxta litteram factum sit; nos autem usque hodie cernimus in capite Ioannis prophetae, Iudaeos Christum, qui caput est prophetarum, perdidisse. |
| 13 | Et accedentes discipuli eius, tulerunt corpus eius, et sepelierunt illud. Refert Iosephus in quodam [Scilicet in castello Machaerunte: Antiquitt. lib. XVIII, cap. 5, Iosephus tradit.] Arabiae oppido Ioannem capite truncatum. Et quod sequitur: Accedentes discipuli eius, tulerunt corpus, et ipsius Ioannis, et Salvatoris discipulos possumus intelligere. |
| 14 | (Vers. 13.) Et venientes nuntiaverunt Iesu. Quod cum audisset Iesus, secessit inde in naviculam in locum desertum seorsum. Necem Baptistae nuntiant Salvatori, qua audita, secessit in locum desertum [Victor. addit seorsum.]. Non, ut quidam arbitrantur, timore mortis, sed parcens inimicis suis, ne homicidio homicidium iungerent. |
| 15 | Vel in diem Paschae suum interitum differens, in quo propter sacramentum immolandus est agnus, et postes credentium sanguine respergendi [Exod. |
| 16 | Ob hanc causam et in alio loco praecipit: Cum vos persecuti fuerint in ista civitate, fugite in aliam [Mat. |
| 17 | Et cum audissent turbae, secutae sunt eum pedestres de civitatibus. Potest et aliam ob causam, audito Ioannis interitu, secessisse in desertum locum, ut credentium probaret fidem. Denique turbae secutae sunt eum pedestres, non in iumentis, non in diversis vehiculis, sed proprio labore pedum, ut ardorem mentis ostenderent. |
| 18 | Si volumus singulorum verborum aperire rationes, propositi operis brevitatem excedimus [Al. excedemus]. Attamen dicendum est transitorie, quod postquam Dominus venerit in desertum, secutae sunt eum turbae plurimae. Nam antequam veniret in solitudines gentium, ab uno tantum populo colebatur. |
| 19 | (Vers. 14.) Et exiens vidit turbam multam, et misertus est eius, et curavit languidos eorum. In evangelicis sermonibus semper litterae iunctus est spiritus, et quidquid primo frigere videtur aspectu, si tetigeris, calet [Commode tres Palatini mss. addunt in sensu. Sic vero pridem fuerat Origenes interpretatus, ἠκολούθησαν αὐτῷ ἀπὸ τῶν ἰδίων πόλεων, τῷ ἕκαστον καταλελοιπέναι τὰ πάτρια τῆς δεισιδαιμονίας ἔθη: Turba a propriis urbibus secuta est, quod unusquisque reliquisset patrias religionis consuetudines, etc.]. In loco deserto erat Dominus; secutae sunt eum turbae, relinquentes civitates suas, hoc est, pristinas conversationes et varietates dogmatum. Egressus autem Iesus, significat quod turbae habuerint quidem eundi voluntatem, sed vires perveniendi non habuerint: ideo Salvator egreditur de loco suo, et pergit obviam: sicut et in alia parabola filio poenitenti occurrerat [Luc. |
| 20 | (Vers. 15.) Vespere autem facto, accesserunt ad eum discipuli eius, dicentes: Desertus est locus, et hora iam praeteriit: dimitte turbas, ut euntes in castella, emant sibi escas. Omnia plena mysteriis sunt. Recedit de Iudaea, venit in desertum locum: sequuntur eum turbae, relictis civitatibus suis; egreditur ad eos Iesus, miseretur turbis, curat languidos eorum: et hoc facit non mane, non crescente die, non meridie, sed vespere, quando sol iustitiae occubuit. |
| 21 | (Vers. 16.) Iesus autem dixit eis: Non habent necesse ire. Non habent necesse diversos cibos quaerere, et emere sibi ignotos panes, cum secum habeant coelestem panem. |
| 22 | Date illis vos manducare. Provocat apostolos ad fractionem panis, ut illis se non habere testantibus, magnitudo signi notior fiat. |
| 23 | (Vers. 17.) Responderunt ei: Non habemus hic nisi quinque panes et duos pisces. In alio evangelista legimus: Est hic quidam puer, qui habet quinque panes [Ioan. |
| 24 | (Vers. 18.) Qui ait eis: Afferte mihi illos huc. Audi, Marcion, audi, Manichaee, quinque panes et duos pisciculos ad se afferri iubet Iesus, ut eos sanctificet atque multiplicet. |
| 25 | (Vers. 19.) Et cum iussisset turbam discumbere super fenum. Iuxta litteram manifestus est sensus: spiritualis interpretationis sacramenta pandamus. Discumbere iubentur supra fenum, et secundum alium Evangelistam [Luc. |
| 26 | Acceptis quinque panibus et duobus piscibus, aspiciens in coelum, benedixit et fregit, et dedit discipulis panes. Aspicit in coelum, ut illic oculos dirigendos doceat. Quinque panes et duos pisciculos sumpsit in manus, et fregit eos, tradiditque discipulis. Frangente Domino, seminarium fit ciborum. |
| 27 | Si enim fuissent integri, et non in frusta discerpti, nec divisi in multiplicem segetem, turbas, et pueros, et feminas, tantam multitudinem alere non poterant. Frangitur ergo lex cum prophetis, et in frusta discerpitur, et eius in medium mysteria proferuntur, ut quod integrum et permanens in statu pristino non alebat, divisum in partes alat gentium multitudinem. |
| 28 | (Vers. 20.) [Huic Scripturae versiculo substituunt tres mss. Et dedit discipulis panes: discipuli autem turbis.] Discipuli autem dederunt turbis. Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Turbae a Domino per apostolos alimenta suscipiunt. |
| 29 | Et tulerunt reliquias duodecim cophinos fragmentorum plenos. Unusquisque apostolorum de reliquiis Salvatoris implet cophinum suum, ut vel habeat unde postea gentibus cibum praebeat, vel ex reliquiis doceat veros fuisse panes, qui postea multiplicati sunt. Et simul quaere, quomodo in eremo et in tam vasta solitudine panes non inveniantur, nisi quinque tantum, et duo pisciculi, et tam facile duodecim cophini [Pro reperiantur, quae una vera lectio est; ut ex ipso statim contextu apparebit, vitiose lectum hactenus repleantur. Mirum hoc ait esse Hieronymus, quod panes non inveniantur nisi quinque, etc., tam facile autem duodecim cophini.] reperiantur. |
| 30 | (Vers. 21.) Manducantium autem fuit numerus quinque millia virorum, exceptis mulieribus et parvulis. Iuxta numerum quinque panum, et comedentium virorum quinque millium multitudo est. Necdum enim secundum alterius loci narrationem ad septenarium numerum venerat, quem qui comedunt, quatuor millia sunt, vicina Evangeliorum numero. Comedunt autem quinque millia virorum qui in perfectum virum creverant, et sequebantur eum, de quo dicit Zacharias: Ecce vir, Oriens nomen eius. [Zach. |
| 31 | Unde et in Numerorum libro quoties sacerdotes atque Levitae, et exercitus vel turbae pugnantium describuntur, servi et mulieres, et parvuli, et vulgus ignobile absque numero praetermittitur. |
| 32 | (Vers. 22.) Et [Vocula statim in nostris mss. desideratur. Porro sacri textus interpretationem hic quoque S. Doctor ex Adamantio delibavit.] statim compulit Iesus discipulos suos ascendere in naviculam, et praecedere eum trans fretum, donec dimitteret turbas. Discipulis praecepit transfretare, et compulit ut ascenderent naviculam: quo sermone ostenditur invitos eos a Domino recessisse: dum amore praeceptoris ne punctum quidem temporis ab eo volunt separari. |
| 33 | (Vers. 23.) Et dimissa turba, ascendit in montem solus orare. Vespere autem facto solus erat ibi. Si fuissent cum eo discipuli Petrus, et Iacobus, et Ioannes, qui viderant gloriam transformari, forsitan ascendissent in montem cum eo; sed turba ad sublimia sequi non potest, nisi docuerit eam iuxta mare in littore, et aluerit in deserto. |
| 34 | Quod autem ascendit solus orare, non ad eum referas qui de quinque panibus quinque millia saturavit hominum, exceptis parvulis et mulieribus; sed ad eum qui, audita morte Ioannis, secessit in solitudinem, non quod personam Domini separemus, sed quod opera eius inter Deum et hominem divisa sint. |
| 35 | (Vers. 24.) Navicula autem in medio mari iactabatur fluctibus: erat enim contrarius ventus. Recte quasi inviti, et retractantes apostoli a Domino recesserant, ne illo absente, naufragia sustinerent. Denique Domino in montis cacumine commorante, statim ventus contrarius oritur, et turbat mare, et periclitantur apostoli, et tamdiu imminens naufragium perseverat, quamdiu Iesus veniat. |
| 36 | (Vers. 25.) Quarta autem vigilia noctis venit ad eos ambulans supra mare. Stationes et vigiliae militares in terna horarum spatia dividuntur. Quando ergo dicit, quarta vigilia noctis venisse ad eos Dominum, ostendit tota nocte periclitatos, et [Victor., et extremo noctis.] extrema parte noctis, atque in consummatione mundi eis auxilium praebiturum. |
| 37 | (Vers. 26.) Et videntes eum supra mare ambulantem, turbati sunt, dicentes: quia phantasma est. Si iuxta Marcionem et Manichaeum, Dominus noster non est natus ex Virgine, sed visus in phantasmate: quomodo nunc apostoli timent ne phantasma videant? |
| 38 | Et prae timore clamaverunt. Confusus clamor et incerta vox, magni timoris indicium est. |
| 39 | (Vers. 27.) Statimque Iesus locutus est eis, dicens: Habete fiduciam, ego sum, nolite timere. Quod primum versabatur in causa, hoc curat, et timentibus praecipit, dicens: Habete fiduciam, nolite timere. Et quod sequitur, Ego sum, nec subiungit quis sit, vel ex voce sibi nota poterant eum intelligere, qui per obscurae noctis tenebras loquebatur, vel [Unus Palatin., vel ipsum scire poterant, quem locutum, etc. Rursum pro repetebant, olim vulgati, reputabant. Rhabb. quoque, vel ipsum esse scire poterant.] ipsum esse repetebant, quem locutum ad Moysen noverant: Haec dices filiis Israel: qui est, misit me ad vos [Exod. |
| 40 | (Vers. 28, 29.) Respondens autem Petrus, dixit: Domine, si tu es, iube me venire ad te super aquas. At ipse ait: Veni. In omnibus locis ardentissimae fidei invenitur Petrus. Interrogatis discipulis, quem homines dicerent Iesum Dei Filium confitetur. Volentem ad passionem pergere, prohibet: et licet erret in sensu, tamen non errat in affectu: nolens eum mori, quem Filium Dei fuerat paulo ante confessus. In montem cum Salvatore inter primos primus ascendit, et in passione solus sequitur, peccatum negationis quod ex repentino timore descenderat, amaris statim abluit lacrymis. [Praeponit idem ms., Deinde.] Post passionem cum essent in lacu Genesareth, et piscarentur, et Dominus staret in littore, aliis paulatim navigantibus, ille non patitur moras, sed accinctus ependyte suo, statim praecipitatur in fluctus. |
| 41 | Eodem igitur fidei ardore quo semper, nunc quoque, caeteris tacentibus, credit se posse facere per voluntatem magistri, quod ille poterat per naturam. Iube me venire ad te super aquas. Tu praecipe, et illico solidabuntur undae: et leve fiet corpus quod per se grave est. |
| 42 | Et descendens Petrus de navicula, ambulabat super aquam, ut veniret ad Iesum. Qui putant Domini corpus ideo non esse verum, quia super molles aquas, molle et aereum incesserit, respondeant quomodo ambulaverit Petrus, quem utique verum hominem non negabunt. |
| 43 | (Vers. 30.) Videns vero ventum validum, timuit. Et cum coepisset mergi, clamavit, dicens: Domine, salvum me fac. Ardebat animi fides, sed humana fragilitas in profundum trahebat: paululum ergo relinquitur tentationi, ut augeatur fides, et intelligat se non facilitate postulationis, sed potentia Domini conservatum. |
| 44 | (Vers. 31, 32.) Et continuo Iesus extendens manum, apprehendit eum, et ait illi: Modicae fidei, quare dubitasti? Et cum ascendisset in naviculam, cessavit ventus. Si apostolo Petro, de cuius fide et ardore mentis supra diximus, qui confidenter rogaverat Salvatorem, dicens: Domine, si tu es, iube me venire ad te super aquas, quia paululum timuit, dicitur: Modicae fidei, quare dubitasti? quid nobis dicendum est, qui huius modicae fidei, nec minimam quidem habemus portiunculam? |
| 45 | (Vers. 33.) Qui autem in navicula erant, venerunt et adoraverunt eum, dicentes: Vere Filius Dei es. Ad unum signum tranquillitate maris reddita, quae post nimias procellas interdum et casu fieri solet, nautae atque vectores vere Filium Dei confitentur, et Arius in Ecclesia praedicat creaturam. |
| 46 | (Vers. 34.) Et cum transfretasset, venerunt in terram Genesareth. Si sciremus quid in nostra lingua resonaret [ Frustra, quam nesciret ipse, interpretationem Hieronymo suggerunt eius editores, Victorius et Martianaeus; neque enim S. Pater suam proprie ignorantiam profitetur, sed quam in hunc locum Origenes sententiam contulerat. Latine ad verbum refudit. In Graeco erat: Ἦλθον εἰς γῆν Γενεσαρὲτ, ἧς τὴν ἑρμηνείαν εἰ ἔγνωμεν, καὶ ἀπ᾽ αὐτῆς ὠνάμεθα ἄν τι πρὸς τὴν τῶν προκειμένων διήγησιν. Venerunt in terram Genesareth, cuius interpretationem si sciremus, ab illa iuvaremur aliquatenus ad eorum de quibus agimus, expositionem. Scripserat vero ipse Hier. in Nominum libro, quem in bonam partem ab Origene adornatum fuisse, manifestum est, Gennesar hortus principum; sic enim pro ortus malim, ut in Notis ad hunc locum observatum est nobis. Verum pro suo quisque ingenio aliam atque aliam interpretationem excudere contenderunt ex hoc vocabulo editores. Victorius Genesareth ab Hebr. interpretatur, vallem floridam, hancque expositionem ait, sensui Hieronymi optime coaptari, dum de littore et tranquillissimo portu, quo Ecclesiae navem Christus transduxit, mentionem facit. Et Martianaeus ipse tam stricte Victorio adhaeret, ut ne verbo quidem abludat. Econtrario visum cl. Huetio est huiusce dictionis originem referre spissum negotium, cum nulla plane exstet eius mentio in veteris Testamenti Hebraico contextu; in Novi autem Syriaca editione scribatur . Placet vero integram doctissimi huiusce Origeniani interpretis annotationem recitare, cui et nostram statim subiiciemus, quae propior ad fidem videtur. Ait ille: Derivant hoc nomen alii a , quod interpretantur, vallis florida: mallem vallis consita, quippe surculum significat: feracem enim esse regionem hanc ad prodigium usque testificatur Iosephus l. III de Bell. Iudaic. cap. 18, et Iosephi perpetuus imitator Hegesippus l. III Excid. Ieros. cap. 26. A factum coniectant quidam , mutato a Chaldaeis caph in gimel et inserto samech, quod verum est. Itaque passim in veteri Testamento regionem Cinnereth a Chaldaeis Paraphrastis Gennesar, et Gennesareth appellatum nanciscaris. In ea autem appellatione placuerunt sibi, quod sua dialecto significaret ortus principum; et ex tribu Nephtali quae ibi sita est, mille principes profecti Davidem convenissent, I Par. XII, 34. Longe vero ineptissima est, sive etymologia, sive allusio, quam loco laudato affert Hegesippus: Genesar, inquit, dicitur Graeco vocabulo, quasi generans sibi auram aqua dulcis, et ad potandum habilis. Ex quibus tam obscuris vocis huius indiciis, minime mirum concludit esse, si inscitiam suam hic aperte Origenes, ex eoque Hieron. profiteantur. Ne lectorem diutius teneam, dico ego, commode deduci posse hanc vocem a pro integro , quod sonat hortos decem, ipsos scilicet Decapoleos hortos, seu proprie decem urbium hortos. Et terra quidem Genesareth ab hortorum frequentia, sic appellata est, quae regio est ad Lacum Galilaeae. Miram huius regionis ubertatem modo laudatus ab Huetio Hegesippus praedicat, ut sacros interim auctores taceam, Matthaeum, Lucam et Marcum. Lacum autem Genesareth hortis Decapoleos vicinum; Iosephus quoque tradit de Bello cap. 35, et ad Gennesar usque lacum eiusdem nominis terram praetendi, quae et natura et ubertate plantarum omnium arbustorumque caeteris praestaret. ] Genesareth, intelligeremus quomodo Iesus per typum apostolorum et navis, Ecclesiam de persecutionis naufragio liberatam transducat ad littus, et in tranquillissimo portu faciat requiescere. |
| 47 | (Vers. 35.) Et cum cognovissent eum viri loci illius, miserunt in universam regionem illam. Cognoverunt eum rumore, non facie, vel certe pro signorum magnitudine, quae patrabat in populis, etiam vultu plurimis notus erat. Et vide quanta sit fides hominum terrae Genesareth, ut non praesentium tantum salute contenti sint, sed mittant ad alias per circuitum civitates, quo omnes currant ad medicum. |
| 48 | (Vers. 36.) Et obtulerunt ei omnes male habentes, et rogabant eum, ut vel fimbriam vestimenti eius tangerent. Et quicumque tetigerunt, salvi facti sunt. Qui male se habent, non tangant corpus Iesu, neque totum vestimentum eius, sed extremam fimbriam, et quicumque tetigerint, sanabuntur. |
| 49 | Fimbriam vestimenti eius, vel minimum intellige mandatum: quod qui transgressus fuerit, minimus vocabitur in regno coelorum (Supra, III). Vel assumptionem corporis, per quam venimus ad Verbum Dei, et illius postea fruimur maiestate. |