Gregorius Magnus, Dialogi, 4, CAPUT XLII Ubi e se infernus credendus sit.
| 1 | GREGORIUS. Hac de re temere definire nil audeo. Nonnulli namque in quadam terrarum parte infernum esse putaverunt: alii vero hunc sub terra esse aestimant. Sed tamen hoc animum pulsat, quia si idcirco infernum dicimus quia inferius iacet, quod terra ad coelum est, hoc esse infernus debet ad terram. Unde et fortasse per Psalmistam dicitur: Liberasti animam meam ex inferno inferiori ; ut infernus superior in terra, infernus vero inferior sub terra esse videatur. Et Ioannis vox in aestimatione ista concordat, qui cum signatum septem sigillis librum vidisse se diceret, quia nemo inventus est dignus neque in coelo, neque in terra, neque subtus terram aperire librum, et solvere signacula eius, adiunxit: Et ego flebam multum . Quem tamen librum postea per leonem de tribu Iuda dicit aperiri. |
| 2 | Quo videlicet in libro quid aliud quam sacra Scriptura signatur? Quam solus Redemptor noster aperuit, qui homo factus, moriendo, resurgendo, ascendendo, cuncta mysteria quae in eo fuerant clausa patefecit. Et nullus in coelo, quia neque angelus; nullus in terra, quia neque homo vivens in corpore; nullus subtus terram dignus inventus est, quia neque animae corpore exutae aperire nobis praeter Dominum sacri eloquii secreta potuerunt. |
| 3 | Cum ergo ad solvendum librum nullus sub terra inventus dignus dicitur, quid obstet non video ut sub terra infernus esse credatur. |
| 4 | PETR. Quaeso te, unus esse gehennae ignis credendus est; an quanta peccatorum diversitas fuerit, tanta quoque aestimanda sunt et ipsa incendia esse praeparata? |
| 5 | ΚΕΦΑΛ. ΜΔ′. Ἐρώτησις ποῦ τὸν ᾅδην εἶναι πιστευτέον. |
| 6 | ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ. Περὶ τῆς ἐρωτήσεως ταύτης, οὐδὲν ἀσφαλῶς ἀποφήνασθαι τολμῶ. Πολλοὶ γὰρ ἐν μέρει τινὶ τῆς γῆς τὸν ᾅδην ὑπάρχειν ἐνόμισαν· ἕτεροι δὲ τοῦτον ὑποκάτω τῆς γῆς εἶναι ὑπέλαβον. |
| 7 | Πλὴν ὅμως τοῦτο τὴν ψυχὴν νύττει, ὅτι ἐάν τὸν ᾅδην διὰ τοῦτο λέγομεν ὑποκάτω κεῖσθαι, ὅτι ἡ γῆ ἐν τῷ οὐρανῷ ἐστιν, ᾅδης εἰκὸς ἡ γῆ ὀφείλει νοηθῆναι, διὰ τὸ καὶ ὑπὸ τοῦ ψαλμωδοῦ λέγεσθαι· Ἐῤῥύσω τὴν ψυχήν μου ἐξ ᾅδου κατωτάτου. Ὥστε ᾅδης ἀνώτερος ἡ γῆ, ᾅδης δὲ κατώτατος, ὑπὸ τὴν γῆν ὑποληπτέον. |
| 8 | Καὶ Ἰωάννης δὲ ταύτῃ τῇ φωνῇ κατὰ τὸ εἰκὸς συνᾴδει, ὅστις Βιβλίον ἐσφραγισμένον ἑπτὰ σφραγίσι θεωρῆσαι ἑαυτὸν λέγει. Καὶ οὐδεὶς ἄξιος εὑρέθη, οὔτε ἐν τῷ οὐρανῷ οὔτε ἐν τῇ γῇ, οὔτε ὑποκάτω τῆς γῆς ἀνοῖξαι τὸ Βιβλίον, καὶ λῦσαι τὰς σφραγίδας αὐτοῦ· κἀγὼ ἐθρήνουν πολύ. |
| 9 | Ὅπερ βιβλίον μετέπειτα διὰ τοῦ λέοντος τοῦ ἐκ φυλῆς Ἰούδα λέγει ἀνεωχθῆναι. Τί δὲ ἕτερον τὸ Βιβλίον σημαίνεται, εἰ μὴ ἡ θεία γραφὴ, ἣν μόνος ὁ λυτρωτὴς ἡμῶν διήνοιξε. Αὐτὸς γὰρ ἄνθρωπος γενόμενος, ἀποθανὼν καὶ ἀναστὰς καὶ ἀναληφθεὶς, πάντα τὰ μυστήρια τὰ ἐν αὐτῇ κεκρυμμένα διήνοιξεν. |
| 10 | Ὅτι δὲ οὐδεὶς ἐν τῷ οὐρανῷ, τουτέστιν ἄγγελος, οὔτε ἐπὶ τῆς γῆς, τουτέστιν ἄνθρωπος ζῶν ἐν σώματι, οὔτε ὑποκάτω τῆς γῆς ἄξιος εὑρέθη, τουτέστιν αἱ ψυχαὶ αἱ ἐκ τοῦ σώματος ἐξελθοῦσαι ἀνοῖξαι ἡμῖν τῆς ἱερᾶς γραφῆς τὰ μυστήρια πάρεξ κυρίου. |
| 11 | Ἐν τῷ λέγεσθαι οὖν, Οὐδεὶς ὑπὸ τὴν γῆν εὑρέθη ἄξιος λῦσαι τὸ βιβλίον, οὐδὲν ἀνθιστάμενον θεωρῶ, τοῦ τὸν ᾅδην ὑπὸ τὴν γῆν ὑπάρχειν πιστεύειν. |