Gregorius Magnus, Dialogi, 4, CAPUT XVI De transitu Tharsillae sacrae virginis.
| 1 | Nonnunquam vero in consolatione egredientis animae ipse apparere solet auctor ac retributor vitae. Unde et hoc quod de Tharsilla amita mea in Homiliis Evangelii dixisse me recolo [Hom. 38] replicabo; quae inter duas alias sorores suas virtute continuae orationis, gravitate vitae, singularitate abstinentiae, ad culmen sanctitatis excreverat. |
| 2 | Huic per visionem Felix atavus meus huius Romanae Ecclesiae antistes apparuit, eique mansionem perpetuae claritatis ostendit, dicens: Veni, quia in hac te lucis mansione suscipio. Quae subsequenti mox febre correpta, ad diem pervenit extremum. Et sicut nobilibus feminis virisque morientibus, multi conveniunt qui eorum proximos consolentur, eadem hora exitus ipsius multi viri ac feminae eius lectulum circumsteterunt. |
| 3 | Cum subito illa sursum respiciens, Iesum venientem vidit, et cum magna animadversione coepit circumstantibus clamare, dicens: Recedite, recedite, Iesus venit. Cumque in eum intenderet quem videbat, sancta illa anima e corpore est egressa. Tantaque subito fragrantia miri odoris aspersa est, ut ipsa quoque suavitas cunctis ostenderet illic auctorem suavitatis venisse. |
| 4 | Cumque corpus eius ex more mortuorum ad lavandum esset nudatum, longo orationis usu in cubitis eius et genibus camelorum more inventa est obdurata cutis excrevisse; et quid vivens eius spiritus semper egerit, caro mortua testabatur. |
| 5 | ΚΕΦΑΛ. ΙΖ′. Περὶ τῆς τελειώσεως Ταρσίλλης τῆς ἱερᾶς παρθένου. |
| 6 | Πολλάκις δὲ ἐν τῇ παρακλήσει τῆς ἐξερχομένης ψυχῆς, αὐτὸς ὁ ἀρχηγὸς καὶ ἀνταποδότης τῶν τῆς ζωῆς ἡμῶν πράξεων ἐπιφαίνεται. Ὅθεν τοῦτο, ὅπερ περὶ Ταρσίλλης τῆς ἐμῆς θείας καὶ ἐν ταῖς ὁμιλίαις τοῦ εὐαγγελίου λελεχέναι μέμνημαι, καὶ ἀρτίως λέξω. |
| 7 | Αὕτη μεταξὺ δύο ἀδελφιδῶν αὐτῆς πάσῃ δυνάμει ἐν τῇ ἀδιαλείπτω προσευχῇ προσεκαρτέρει, ἐν μονώσει διάγουσα. Καὶ διὰ τοῦ τῆς ἐγκρατείας ὑψώματος ταπεινοφροσύνῃ ὑπερηύξησε. Δι᾽ ὀπτασίας δὲ αὐτῇ ἐπεφάνη Φῆλιξ ὁ πρόπαππός μου, ταύτης τῆς τῶν Ῥωμαίων ἐκκλησίας πατριάρχης γενόμενος, καὶ ταύτῃ μονὴν αἰωνίου λαμπρότητος ὑπέδειξε, λέγων· Ἐλθὲ, ὅτι ἐν ταύτῃ σε τῇ μονῇ τοῦ φωτὸς ὑποδέχομαι. |
| 8 | Πυρετοῦ δὲ αὐτῇ ἐπελθόντος, ἐν τῇ ἐσχάτῃ τοῦ θανάτου ἡμέρᾳ κατήντησε. Καθὼς δὲ ἔθος ἐστὶν ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν εὐγενῶν ἀποθνησκόντων, πολλοὺς παραγίνεσθαι, ἐπὶ τὸ τοὺς πλησίον αὐτῶν παραμυθήσασθαι, ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ τῆς ἐξόδου αὐτῆς πολλοὶ ἄνδρες καὶ γυναῖκες πέριξ τῆς κλίνης αὐτῆς παρίσταντο. |
| 9 | Αἴφνης δὲ αὐτῆς ἄνω θεασαμένης, εἶδε τὸν Ἰησοῦν ἐρχόμενον, καὶ μετὰ μεγίστης ψυχῆς προθυμίας ἤρξατο τοῖς παρισταμένοις αὐτῇ μετὰ κραυγῆς λέγειν· Ἀπόστητε, ἀπόστητε, ὁ Ἰησοῦς ἔρχεται. |
| 10 | Ἐν δὲ τῷ προσέχειν αὐτὴν εἰς ὅνπερ ἐθεώρει, ἡ ἁγία ἐκείνη ψυχὴ ἐκ τοῦ σώματος ἐξῆλθε. Τοσαύτη δὲ ὄσφρησις θαυμαστῆς εὐωδίας ἐκεῖσε ἐξεχύθη, ὥστε διὰ ταύτης τῆς ὀσφρήσεως πᾶσι κατάδηλον γενέσθαι, ἐκεῖσε τὸν τῆς εὐωδίας ἀρχηγὸν παραγενέσθαι. |
| 11 | Κατὰ δὲ τὸ ἔθος τὸ ἐν τοῖς νεκροῖς τελούμενον, ἐπὶ τῷ λοῦσαι τὸ σῶμα αὐτῆς γυμνώσαντες ἐκ τῆς συντόνου εὐχῆς καὶ γονυκλισίας, εὗρον ἐν τοῖς γόνασι καὶ ἐν τοῖς ἀγκῶσιν αὐτῆς καθάπερ καμήλου τὸ δέρμα ἀπεσκληκός. |
| 12 | Ὅθεν λοιπὸν τί τὸ πνεῦμα διεπράττετο ζώσης αὐτῆς ἡ σὰρξ νεκρωθεῖσα ἐμαρτύρησεν. |