Beda Venerabilis, Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum, 4, 4

monumenta.ch > Beda Venerabilis > 4
Beda, Historia Eccl. Gentis Anglorum, 4, III. Ut Ceadda, de quo supra dictum est, provinciae Merciorum sit episcopus datus; et de vita et de obitu et sepultura eius. <<< >>> V. De morte Osuiu et Ecgbercti regum; et de synodo facta ad locum Herutforda, cui praesidebat archiepiscopus Theodorus.

Beda Venerabilis, Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum, 4, CAPUT IV. Ut Colman episcopus, relicta Brittania, duo monasteria in Scottia, unum Scottis; alterum Anglis, quos secum adduxerat, fecerit.

1	Interea Colmanus, qui de Scottia erat episcopus, relinquens Brittaniam [DCLXVII], tulit secum omnes quos in Lindisfarnensium insula congregaverat Scottos: sed et de gente Anglorum viros circiter triginta, qui utrique monachicae conversationis erant studiis imbuti. Et relictis in Ecclesia sua fratribus aliquot, primo venit ad insulam Hii, unde erat ad praedicandum verbum [Al., add. Dei] Anglorum genti destinatus. Deinde secessit ad insulam quandam parvam, quae ad occidentalem plagam ab Hibernia procul secreta, sermone Scottico [Inisboufinde. Ad hanc insulam, quae adhuc suum nomen retinet, Colmanus recessit an. 667, sicut Usserius citat Ultonienses Annales, ad an. 667: «navigatio Columbani episcopi cum reliquiis sanctorum ad insulam Vaccae Albae, in qua fundavit ecclesiam.» Et ad an. 675: «Eiusdem Columbani episcopi insulae Vaccae Albae pausa,» sive vitae terminus. Ubi Columbani nomine, inquit Usserius, Colmanum Lindisfarnensem episcopum designari non est dubium, quem et domum abeuntem assumpsisse secum partem ossium reverentissimi Patris Aedani, Beda quoque commemorat. In hac insula S. Riochus, longe ante Colmani tempora, S. Patricii e Darercha sorore nepos, episcopalem sedem fixisse dicitur.] Inisboufinde, id est, insula vitulae albae, nuncupatur.
2	In hanc ergo perveniens, construxit monasterium, et monachos inibi, quos de utraque natione collectos adduxerat, collocavit. Qui cum invicem concordare non possent, eo quod Scotti tempore aestatis quo fruges erant colligendae, relicto monasterio per nota sibi loca dispersi vagarentur; at vero hieme succedente redirent, et his quae Angli praeparaverant, communiter uti desiderarent [Al., desiderabant]: quaesivit Colmanus huic dissensioni remedium, et circumiens omnia, prope vel longe, invenit locum in Hibernia insula, aptum monasterio construendo, qui lingua Scottorum [Mageo, Muigeo. Vulgo Maio. Sedes episcopalis in proximo ad Inisboufindem continente collocata, et Tuamensi archiepiscopatui hodie annexa, cum an. 1559 Eugenius Mac Brenoan postremus Magonensis dictus fuerit episcopus. Quo in loco, uti Bedae aetate grande Anglorum fuisse monasterium audivimus, ita etiam S. Cormaci et Adamnani tempore, Centum Saxonicorum sanctorum fuisse habitaculum libri Ballimorensis collector confirmat. USSER. Pr. p. 499.] Mageo nominatur; emitque partem eius non grandem, ad construendum ibi monasterium, a comite ad cuius possessionem pertinebat: ea conditione addita, ut pro ipso etiam qui eis locum commodaret, consistentes ibi monachi Domino preces offerrent.
3	Et constructo statim monasterio, iuvante etiam comite ac vicinis omnibus, Anglos ibidem locavit [Al., collocavit], relictis in praefata insula Scottis. Quod videlicet monasterium usque hodie ab Anglis tenetur incolis. Ipsum namque est quod nunc grande de modico effectum, Muigeo [Al., Maigeo; al., Iniugeo] consuete vocatur, et conversis iamdudum ad meliora instituta omnibus, egregium examen continet monachorum, qui de provincia Anglorum ibidem collecti ad exemplum venerabilium Patrum sub regula et abbate canonico, in magna continentia et sinceritate proprio labore manuum vivant [Al., vivunt].