Beda Venerabilis, Explanatio Apocalypsis, LIBER SECUNDUS., . . .
| 1 | Et vidi septem angelos stantes in conspectu Dei, etc. Ecclesia septenario saepe numero commendata praedicationis officio mancipatur, cuius prima tuba communem impiorum in igne et grandine designat interitum; secunda propulsum de Ecclesia diabolum, mare saeculi ardentius incendentem; tertia haereticos Ecclesia decidentes, sanctae Scripturae flumina corrumpentes; quarta falsorum fratrum in siderum obscuratione defectum; quinta maiorem haereticorum infestationem tempus Antichristi praecurrentium; sexta apertum Antichristi et suorum contra Ecclesiam bellum, et recapitulatione ab adventu Domini, intersertam eiusdem adversarii destructionem; septima, diem iudicii, quo mercedem Dominus suis redditurus, et exterminaturus est eos qui corruperunt terram. |
| 2 | Et alius angelus venit. |
| 3 | Non dixit, Postea venit, sed angelos tubas accepisse proponens, redit exponere qualiter acceperint. |
| 4 | Quoniam etsi ante adventum Domini praedicabat Ecclesia, sed non ubique, donec eius esset confirmata Spiritu. |
| 5 | Et stetit ante altare habens thuribulum aureum. |
| 6 | In conspectu scilicet apparuit Ecclesiae, factus ipse thuribulum, ex quo Deus odorem suavitatis accepit, et propitius factus est mundo. |
| 7 | Alia Editio habet Super aram, quod super altare crucis thuribulum suum aureum, id est, corpus suum immaculatum et Spiritu sancto conceptum, obtulerit Patri pro nobis. |
| 8 | Et data sunt illi incensa multa, etc. De orationibus sanctorum obtulit incensa. |
| 9 | Ipsi enim delegavit Ecclesia preces suas dicens: Dirigatur oratio mea sicut incensum in conspectu tuo (Psal. CXL). |
| 10 | Accepisse de orationibus sanctorum idem dicitur et obtulisse, quia per ipsum omnium possunt preces ad Deum suaviter pervenire. |
| 11 | Et ascendit fumus incensorum de orationibus sanctorum, etc. Christo Domino se hostiam suavitatis offerente compunctio cordis sanctorum acceptabilis facta est, quae ab igne nascens intimo, sicut fumus solet excitare lacrymas. |
| 12 | Et accepit angelus thuribulum, etc. Bene thuribulum igne impletum inducit. |
| 13 | Non enim ad mensuram dat Deus Spiritum (Ioan. III). |
| 14 | Quod proprie de Christi humanitate novimus adimpletum, in quo habitat omnis plenitudo Divinitatis corporaliter (Coloss. II). |
| 15 | Et misit in terram. |
| 16 | Sic et Dominus in Evangelio: Ignem, inquit, veni mittere in terram (Luc. XII). |
| 17 | Et facta sunt tonitrua, et voces, et fulgura, et terraemotus. |
| 18 | Tonitruo comminationis supernae, et voce exhortationis, et fulgure miraculorum terram movit, quibusdam insequentibus, quibusdam vero sequentibus, his dicentibus: Bonus est, illis autem; Non, sed seducit turbas (Ioan. VII). |
| 19 | Et septem angeli, qui habebant septem tubas, paraverunt se ut tuba canerent. |
| 20 | Ecclesia, septiformi spiritu inflammata, se ad praedicandum fiducialiter praeparavit, gloriam saeculi tubis coelestibus quasi muros Iericho deiectura. |
| 21 | Nam et illa septem dierum circumitio, totum Ecclesiae tempus insinuat. |
| 22 | Et primus angelus tuba cecinit. |
| 23 | Recte praedicatio plagarum tubae, quae signum belli est, comparatur. |
| 24 | Exalta enim, inquit, sicut tuba vocem tuam et annuntia populo meo scelera eorum (Isai. LVIII). |
| 25 | Et alibi, tuba sit in gutture tuo, quasi aquila super domum Domini (Ose. VIII), id est grandi voce praedica Nabuchodonosor ad destructionem templi venturum. |
| 26 | Et facta est grando et ignis, mixta sanguine, etc. Poenam gehennae sanguinolentis operibus deberi, praedicatorum voce refertur dicentium: Ad calorem nimium, transibunt ab aquis nivium (Iob. XXIV). |
| 27 | Potest etiam nomine sanguinis, ipsa mors animae spiritualis intelligi. |
| 28 | Hunc versum Tychonius sic exponit: « facta est ira Dei, quae haberet in se multorum necem. |
| 29 | » Et tertia pars terrae combusta est, etc. Vita bonorum in doctoribus consistit et auditoribus. |
| 30 | Beatus enim qui legit (inquit) et qui audit verba prophetiae (Apoc. I). |
| 31 | Tertia vero pars malorum hoc utroque caret. Terra enim bona, fructum proferens in patientia (Luc. VIII), benedictionem accipit a Domino (Psal. XXIII). |
| 32 | Mala autem spinas et tribulos generat, cuius consummatio in combustionem. |
| 33 | Sic et arborem fructiferam agricola Pater excolit, sterilem vero excidens, igni pabulum praebet (Matth. VII). |
| 34 | Et omne fenum viride combustum est. |
| 35 | Omnis caro fenum (Isai. XL), quae nunc luxus mollitie saginata, sole iudicii fervente, florem decoris amittit, et, ut Dominus ait, hodie in agro est, et cras in clibanum mittitur (Matth. VI). |
| 36 | Tychonius de tertia parte sic in hoc loco inquit. |
| 37 | Tertiam hostes intestinos dicit. |
| 38 | Caeterum quidquid praeter Ecclesiam est, tertia pars dicta est, et Ecclesia tertia, quae contra geminum malum pugnet. |
| 39 | Et tanquam mons magnus igni ardens, missus est in mare, etc. Crescente religione Christiana, diabolus superbia tumidus, et igne sui furoris ardens, in mare saeculi missus est, dicente Domino: Si monti huic dixeritis: Tollere, et iacta te in mare, fiet (Marc. XI). |
| 40 | Non quod ante ibi non fuerit, sed quod de Ecclesia proiectus, amplius in suos insanire coeperit, fastu prudentiae carnalis mortem illis infligens spiritualem. |
| 41 | Sapere enim secundum carnem, mors est (Rom. VIII). |
| 42 | Non autem apostolos caro et sanguis docuit, sed Pater qui est in coelis (Matth. XVI). |
| 43 | In illo enim mari navem fidei regebant quod plantis Domini se calcabilem praebuit. |
| 44 | Et mortua est tertia pars eorum, quae habebant animas in mari. |
| 45 | Quae habent animas dixit, ut ostenderet vivos spiritualiter mortuos. |
| 46 | Sicut Apostolus de vidua deliciosa: Vivens, inquit, mortua est (I Tim. V). |
| 47 | Et tertia pars navium interiit. |
| 48 | Alia Editio dicendo: « Et tertiam partem navium corruperunt, » significat quod tertia, quae mortua est, aliam tertiam, id est, succedentem sibi, occiderit noxia traditione, et inutilis imitatione doctrinae. |
| 49 | Et cecidit de coelo stella magna, ardens tanquam facula, etc. Haeretici, quos Iudas apostolus sidera seductionis appellat, de culmine cadentes Ecclesiae flamma suae nequitiae fontes divinarum conantur inficere Scripturarum. |
| 50 | Quarum non sensus tantum, sed et verba saepius infalsare non timent. |
| 51 | Absinthii nomine digni, cuius immistio modica, magnam solet amaricare dulcedinem. |
| 52 | Et multi homines mortui sunt de aquis. Multi enim (ut ait Apostolus) sequuntur eorum luxurias, per quos via veritatis blasphematur (II Petr. II), tamen populo Dei, Moyse docente, omnis aquarum unda potabilis est. |
| 53 | Et percussa est tertia pars solis, et tertia pars lunae, etc. Ecclesiae decus, instar sideris relucentis per falsos fratres saepe obscuratur, qui vel in prosperis, vel in adversis saeculi, minus eam fulgere sua defectione faciunt. |
| 54 | Et diei non luceret pars tertia, et noctis similiter. |
| 55 | Alia Editio sic habet: Et diei tertia pars appareret, et noctis similiter. |
| 56 | Id est, ad hoc percussa est ut appareret tertia pars diei et tertia noctis, quae Christi et quae diaboli. |
| 57 | Ad hoc, inquam, percussa est, id est suis voluntatibus tradita, ut, redundantibus et insolescentibus peccatis, in suo tempore revelaretur. |
| 58 | Et vidi et audivi vocem unius aquilae volantis per medium coeli, etc. Huius aquilae vox per eximiorum in Ecclesia quotidie pervolat ora doctorum, cum nequitiam haereticorum, Antichristi saevitiam, diemque iudicii, amatoribus terrae praedicant graviter adfuturum, dicentes: In novissimis diebus instabunt tempora periculosa, et erunt homines seipsos amantes (II Tim. III); et infra: Homines corrupti mente, reprobi circa fidem (Ibid.), et alibi: Tunc revelabitur ille iniquus qui adversatur et extollitur supra omne quod dicitur Deus, aut quod colitur (II Thess. II). |
| 59 | Et item: Dies Domini sicut fur in nocte, ita veniet. |
| 60 | Cum enim dixerint: Pax et securitas, tunc repentinus eis superveniet interitus (I Thess. V). |
| 61 | De caeteris vocibus trium angelorum. |
| 62 | Non quod angelorum tubae plagas inferant mundo, sed venientes vel venturas suo quique tempore praedicent. |