Beda Venerabilis, De orthographia, {c}
| 1 | Cana et Simon Cananaeus per simplicem c; Chanaan et mulier Chananaea adspiratione addita. |
| 2 | cynomia per y scripta caninam muscam significat, synos enim Graece canis dicitur; coenomia per diphthongon oe communem muscam; coenon enim Graece commune est, unde coenobium a communi uita nomen accepit. |
| 3 | quod in exodo et in psalterio in primis translatum esse arbitramur, ut omnis generis musca significaretur; sed similitudine soni per incuriam contigisse ut cynomia pro coenomia scriberetur. |
| 4 | coitus generaliter omnis coeuntia siue itineris siue concordiae siue conubiorum. |
| 5 | carduus trium syllabarum est, ut arduus, fatuus, mortuus, ideoque similiter declinandum est: huius cardui, huic carduo, et hunc carduum, pluraliter hi cardui, carduorum, carduis. |
| 6 | cubicularius custos cubiculi; cubicularis uero lectus cubiculo aptus, ut caligarius artifex, caligaris clauus. |
| 7 | clunes feminino genere dixit Melissus, sed Verrius Flaccus masculino genere dici probat. |
| 8 | commodamus amico pro tempore equum, uestem, seruum hanc ipsam rem quam dedimus recepturi; mutuo damus pecuniam, triticum, uinum, et his similia, quae mutata recipi necesse est. |
| 9 | canities, non canitia, dicenda. |
| 10 | camara dicitur, ut Verrius Flaccus adfirmat, non camera per e. sed Lucretius, cameris ex teretibus dicendo, etiam cameram dici posse ostendit. |
| 11 | curriculus masculine diminutio est currus; curriculum autem neutraliter spatium ad currendum aptum uel ipsum currendi officium. |
| 12 | clipeus masculino genere in significatione scuti ponitur; neutro autem genere imaginem significat. |
| 13 | sed auctoritas utrumque uariat. |
| 14 | caseus masculini generis est, sed Pomponius neutraliter dixit, caseum molle. |
| 15 | cuspis cuspidis, non cuspes. |
| 16 | capparim feminino genere dixit Varro; nam et Graece feminino dicitur ἡ κάππαρις. |
| 17 | cassidem dicimus nos ab eo quod est haec cassis, sed multi cassidam dicunt, ut et Propertius: aurea cui postquam nudauit cassida frontem, et Virgilius, aurea uati cassida. |
| 18 | capo nunc, sed Varro, de sermone Latino, ait: ex gallo gallinaceo castrato fit capus. |
| 19 | cingula hominum generis neutri est; nam et animalium genere feminino has cingulas dicimus. |
| 20 | capax qui facile capit; capabilis qui facile capitur. |
| 21 | collocat per l scribendum, non conlocat per n. |
| 22 | calumnia est crimen falsum, cum nobis aduersarius aut malum quod non fecimus obicit aut bonum quod fecisse probamur in contrarium interpretari conatur. |
| 23 | consulo tibi, prospicio, prouideo ex uno Graeco ueniunt, quod est προνοῶ σου. |
| 24 | contemno hostem, despicio, sperno, aspernor ex uno Graeco ueniunt, quod est καταφρονῶ. |
| 25 | commeio lectum est et permeio; commixi et permixi. |
| 26 | comitor amicum et amicis. |
| 27 | Corinthium ciuem dicimus, Corinthiacum uas. |
| 28 | comminus gladiis pugnamus; eminus iaculis, quia illud a manibus non recedit, hoc e manibus emittitur. |
| 29 | clipeum armorum; clupeum imaginis est. |
| 30 | cadit quis etiam in plano; decidit ex alto. |
| 31 | caerulus naturae color est, caeruleus fingitur; ita alterum est, alterum fit. |
| 32 | claritas tam luminis est quam perspicuitatis; claritudo generis. |
| 33 | prior itaque splendoris, posterior nobilitatis est. |
| 34 | cruciatus est dolor corporis, uel cum homo ab altero cruciatur; cruciamentum quod cruciat. |
| 35 | cerno et cresco in eundem perfectum cadunt, creui. |
| 36 | caedo cecidi per ae diphthongon: caeditur et tilia ante iugo leuis Virgilius; cedo cessi per e simplicem. |
| 37 | cupio cupiui facit et cupii: Cicero in pro Cluentio, et filium et hunc cum maxime filium interfectum cupit pro cupiuit. |
| 38 | calumnior innocenti, non innocentem; tametsi quidam interpretum Graecam locutionem secuti accusatiuum posuerint dicentes, et orate pro persequentibus et calumniantibus uos cur aduerbium saepius indicatiuum uerbum trahit: Gregorius, discutiendum est cur quadam die factum aliquid coram domino dicitur. |
| 39 | clauus singulariter, quae est purpurata uestis, et declinatur genere feminino. |
| 40 | callum quoque et caenum et crocum neutro, sed Virgilius masculino, crocumque rubentem. |
| 41 | cani, cancelli, et casses singularem numerum non habent (casses autem retia dicuntur). |
| 42 | caulae similiter, caerimoniae, cunae, et compedes, et in neutro genere castra, cibaria, crepundia, cunabula. |
| 43 | cruor pluralem non habet: Virgilius plurali cruores, atque atros siccabat ueste cruores. |
| 44 | contagium et contagia neutro genere dicenda; et haec contagio feminino. |
| 45 | comoedia carmina quae in conuiuiis canuntur, quia comessatio Graece κῶμος dicitur. |
| 46 | cartallos Graece, Latine fiscella. |
| 47 | calamos Graece, Latine arundo. |
| 48 | canon Graece, Latine regula. |
| 49 | cados Graece, Latine situla. |
| 50 | cunabula sunt panni infantiae, sed Iohannes Constantinopolitanus episcopus scribit Lazarum in monumento cunabulis inuolutum. |
| 51 | cantator et cantatrix a uerbo canto, et cantor atque cantrix a uerbo cano, recte dicitur. |
| 52 | comburo per m scribendum, non per n; comparo similiter et compono ceteraque huiusmodi. |
| 53 | conspectus, cum in scriptura diuidendum est, c sequenti syllabae iungis. |
| 54 | complaceo, non conplaceo; commoratus, non conmoratus; comprehendo per m. |
| 55 | camelus per unum l scribendum. |
| 56 | commodat et commendat per m; computrescit per m; complures per m. |
| 57 | columna cum scripto diuidenda est, m sequenti syllabae nectis; calumnia similiter. |
| 58 | celo celas (id est, abscondo) per simplicem e scribendum; caelo caelas, cum picturam significat, per diphthongon ae proferendum. |
| 59 | unde caelum melius intellegitur dictum ab eo quod caelati instar multifaria sit siderum uarietate depictum quam quod inuisibilia et incerta mortalibus celet arcana. |
| 60 | cantarus animal est; cantarum camara domus. |
| 61 | clamo clamoris simplicis est; conclamo simul cum multis. |
| 62 | est etiam acclamo, cum falso aliquem accuso, sicut Cicero, de Prasio, solis innocens acclamationibus punitus est; reclamo, aliquem exeuntem uocitans; inclamo et succlamo, murmurandi est; proclamo, laudandi uel deprecandi exaltatio; declamo, rhetorizandi; exclamo, quando pro uiribus uocem eleuo. |
| 63 | curro hoc tantum significat, quod in itinere positus nullam facio comperendinationem; curso autem, paulo citius aliqua necessitate extorquente festinare cogor; cursito uero, quando hoste me insequente fugio. |
| 64 | circa ad uisibilem materiam uel locum pertinet; erga autem ad animum spectat, maxime cum aliquem propensiorem affectum gerat proximorum. |
| 65 | circa ad tempus refertur, circiter ad numerum. |
| 66 | carcer ubi homines coercentur singulariter semper; carcares unde currus effunduntur pluraliter dicuntur, utrumque masculine. |
| 67 | cepit de capiendo scribimus; coepit de incipiendo. |
| 68 | coepta per diphthongon; incepta per simplicem e. |
| 69 | columbae quae mansuefieri possunt et domibus adsuescere; palumbes ferae et saxis siluisque inhabitantes. |
| 70 | conscribere est multa simul scribere; exscribere quod alibi scriptum sit transferre; transcribere, cum ius nostrum in alium transit; inscribere accusationis est; adscribere adsignationis; describere dictionis uel ordinationis. |
| 71 | consuescimus bona; insuescimus mala; adsuescimus utraque. |
| 72 | crassari corporis est et saginae; grassari animi et crudelitatis. |