Augustinus, Sermones, 11, SERMO XCIII. De verbis Evangelii Ioannis, cap. IV, 5-13, Venit Iesus in civitatem Samariae, quae dicitur Sichar, etc., et de non differendo Baptismo .
| 1 | [Christus legitimus haeres Iacob est factus.] In lectione Evangelii infirmitatem humani generis suscepisse Dominum Iesum Christum, plenissime nobis sanctus Evangelista monstravit. Siquidem cum dixisset, venisse Dominum in civitatem Samariae, quae dicitur Sichar, iuxta praedium quod dedit Iacob Ioseph filio suo; in quo praedio erat fons Iacob; addidit, Iesus, inquit, fatigatus ex itinere sedebat sic supra puteum. Venit Dominus noster Iesus Christus ad praedium quod sanctus Iacob Ioseph filio suo dereliquerat: quod praedium non tam Ioseph, quam Christo, arbitror derelictum, cuius figuram sanctus Ioseph patriarcha portabat, quem vere sol adorat et luna, et omnes stellae benedicunt. Ad hoc praedium ideo venit Dominus, ut Samaritani, qui haereditatem sibi patriarchae Israel vindicare cupiebant, agnoscerent possessorem suum, et converterentur ad Christum, qui legitimus patriarchae haeres est factus. |
| 2 | [Fatigatur Christus ob infirmitatem nostram. Requiescit in fidelibus. Iesus,] inquit, fatigatus ex itinere sedebat sic supra puteum. Videte diversitatem mysterii. Inter Apostolos exsultabat in spiritu in monte positus; non solum confortabat eos, verum etiam gloriam his propriam demonstrabat: in Samaria constitutus, fatigatus ex itinere sedebat supra puteum. Numquid Dei virtus poterat fatigari? Non utique: sed fatigabatur, quod fidelem populum invenire non poterat. Tunc ergo fatigatur Christus, quando nullam virtutem in suo populo recognoscit. Hodieque fatigat eum inobedientia nostra, fatigat eum infirmitas nostra. Infirmi enim sumus, quando non ea quae fortia sunt atque perpetua, sed temporalia et caduca sectamur. Bene ait, Sedebat supra puteum, non requiescebat; quoniam in Samaritanis non poterat requiescere. Et hora, inquit, erat quasi sexta. Sexta die Deus de limo terrae hominem figuravit; sexta hora venit Samariam visitare: ut qui in eum Samaritani crederent, ipse in his inciperet requiescere; ut verum illud quietis sabbatum celebraret. Sedebat ergo Dominus supra puteum. |
| 3 | [Christus fons cur supra puteum sedit. Et venit Samaritana mulier haurire aquam.] Magnum mysterium. Venit mulier ad puteum; et fontem quem non speravit, invenit. Dicit ad eam Dominus: Da mihi bibere. Bonus Dominus ultro se offert non quaerenti, ut compleatur illud propheticum, Palam apparui non quaerentibus me, inventus sum ab his qui non interrogaverunt nomen meum [Isai. LXV, 1, sec. LXX]. Petit bibere daturus: sedit supra puteum; ut non in altitudine quaeramus aquam, sed de eo fonte qui supra omnes aquas est, salutaria nobis pocula hauriamus. Quis est fons, nisi Dominus noster Iesus Christus, cui dicitur, Quoniam apud te est fons vitae, et in lumine tuo videbimus lumen [Psal. XXXV, 10]? Bonus fons qui nos de huius vitae refrigeravit incendio, et inundatione sua ariditatem nostri pectoris superavit. |
| 4 | [Baptismum qui differunt, donum Dei nesciunt. Adventus Christi gratia.] Unde et mulieri dicitur, Si scires donum Dei, et quis est qui dicit tibi, Da mihi bibere; tu forsitan petisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam. Non omnes sciunt donum Dei; quia non omnes desiderant aquam vivam. Si enim desiderarent, nunquam circa se Baptismi sacramenta differrent. Igitur de se pronuntiant, et vitae suae testimonium perdunt , qui ideo volunt tardius baptizari, ut flagitia et scelera multa committant. Noli differre, o homo, remedia salutis tuae: quoniam nescis quando a te anima tua repetatur. Denique Samaritana ignara mysterii, dicebat: Domine, neque hauritorium habes, et puteus est altus. Ante adventum Domini et puteus altus erat, et sine hauritorio aquam sibi unusquisque haurire non poterat. Venit Dominus fons vivus, ut Pharisaeorum corda dilueret, sitim exstingueret, pectora satiaret, non quaerens hauritorium, sed ultro se infundens mentibus singulorum. Et addidit: Omnis qui biberit ex hac aqua quam ego dabo ei, non sitiet in aeternum; sed fiet in eo fons aquae salientis in vitam aeternam. Unum Baptismum docet, qui post ingressum aeterni fontis et coelestis poculi sacramentum, unumquemque nostrum sitire non patitur. Et ideo nos quibus tanta beneficia nullis praecedentibus meritis praestitit divina misericordia, quantum possumus, cum ipsius adiutorio laboremus, ut tantae pietatis gratia non nobis iudicium pariat, sed profectum. Quod ipse praestare dignetur, cui est honor et gloria in saecula saeculorum. Amen. |