Augustinus, Sermones, 10, SERMO CXXI . De verbis Evangelii Ioannis, Mundus per ipsum factus est, etc., cap. 1, V. 10-14 .
| 1 | [Mundus duplex. Mundus per] Dominum factus est, et mundus eum non cognovit . Qui mundus per eum factus est? qui mundus eum non cognovit ? Non enim mundus qui per eum factus est, ipse eum non cognovit. Quis est mundus qui per eum factus est? Coelum et terra. Quomodo eum non cognovit coelum, quando in eius passione sol obscuratus est? Quomodo eum terra non cognovit, quando illo in cruce pendente contremuit? Sed mundus eum non cognovit, cuius princeps est ille, de quo dictum est, Ecce venit princeps mundi huius, et in me nihil invenit [Ioan. XIV, 30]. Homines mali mundus vocantur, homines infideles mundus vocantur. Inde acceperunt nomen, ex eo quod amant. Amando Deum, efficimur dii: ergo amando mundum, dicimur mundus. Sed Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi [II Cor. V, 19]. Mundus ergo non eum cognovit, numquid omnes? |
| 2 | [Mundus malus. In sua propria venit, et sui eum non receperunt.] Omnia sunt ipsius, sed propria ipsius dicuntur, unde mater eius erat, unde carnem acceperat; ad quos adventus sui praecones ante praemiserat, quibus legem dederat, quos de Aegyptia servitute liberaverat, quorum patrem carnalem elegit Abraham. Quia verum dixit, Ante Abraham ego sum [Ioan. VIII, 58]. Nec sic dixit, Antequam Abraham esset; aut, antequam Abraham fieret ego factus sum . In principio enim Verbum erat, non factum erat. Ergo, In propria venit, ad Iudaeos venit. Et sui enim non receperunt. |
| 3 | [Quinam sunt filii Abrahae. Quotquot autem receperunt eum.] Utique enim ibi Apostoli, qui illum receperunt. Ibi illi qui ante iumentum eius ramos ferebant. Praecedebant et sequebantur, et vestimenta sua sternebant; et magna voce clamabant: Hosanna filio David; benedictus qui venit in nomine Domini. Tunc Pharisaei dixerunt ei: Compesce pueros, non tibi ista clament. Et ille: Si isti tacebunt, lapides clamabunt. Nos videbat, quando ista dicebat: Si isti tacebunt, lapides clamabunt [Matth. XXI, 9, 16, ] [et Luc. XIX, 39, 40]. Qui lapides, nisi qui colunt lapides? Si parvuli Iudaei tacebunt, maiores et minores Gentes clamabunt. Qui lapides, nisi de quibus dicit ipse Ioannes iste, qui venit ut testimonium perhiberet de lumine [Ioan. I, 8]? Cum enim videret ipsos Iudaeos superbire de genere Abrahae, ait illis, Generatio viperarum. Illi se dicebant filios Abrahae: et iste illis dicebat, Generatio viperarum. Abrahae faciebat iniuriam? Absit. Ex moribus dabat eis nomen. Quia si essent filii Abrahae, imitarentur Abraham: Sicut eis et ipse ait, qui dicunt ei, Nos liberi sumus, et nemini servivimus unquam, nos patrem habemus Abraham. Et ille: Si filii Abrahae essetis, facta Abrahae faceretis. Vos vultis me occidere, quia veritatem vobis dico; hoc Abraham non fecit [Id. VIII, 33, 39, 40]. Inde generati estis, sed degenerastis. Ergo quid Ioannes? Generatio viperarum, quis vobis ostendit fugere a ventura ira? Quia veniebant baptizari baptismo Ioannis in poenitentiam. Quis vobis ostendit fugere ab ira ventura? Facite ergo fructum dignum poenitentiae. Et nolite dicere in cordibus vestris, Patrem habemus Abraham. Potens est enim Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae [Matth. III, 7-9]. Potens est enim Deus de lapidibus istis, quos videbat in Spiritu; illis dicebat, et nos praevidebat : Potens est enim Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae. De quibus lapidibus: Si isti tacebunt, lapides clamabunt. Modo audistis, et clamastis. Impletum est, Lapides clamabunt. De Gentibus enim venimus, in parentibus nostris lapides adoravimus. Ideo et canes dicti sumus . Recordamini quid audierit mulier illa, quae clamabat post Dominum, quia erat Chananaea, idolorum cultrix, ancilla daemoniorum. Quid dixit ei Iesus? Non est bonum tollere panem filiorum, et mittere canibus. Nunquam advertistis, quemadmodum canes lapides unctos lingunt? Sic sunt omnes simulacrorum cultores. Sed venit vobis gratia. Quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri. Ecce habetis modo natos : dedit eis potestatem filios Dei fieri. Quibus dedit? His qui credunt in nomine eius. |
| 4 | [Nativitas duplex.] Et quomodo filii Dei fiunt? Qui non ex sanguinibus, neque ex voluntate viri, nec ex voluntate carnis; sed ex Deo nati sunt. Accepta potestate ut filii Dei fierent, ex Deo nati sunt. Intendite ergo: isti ex Deo nati sunt; non ex sanguinibus, qualis est prima nativitas, qualis est nativitas misera, veniens de miseriis. Sed qui ex Deo nati sunt, quid erant? unde primo nati erant? Ex sanguinibus: mixtis sanguinibus masculi et feminae, commixtione carnis masculi et feminae, inde nati erant. Modo unde? Ex Deo nati sunt. Prima nativitas ex masculo et femina: secunda nativitas ex Deo et Ecclesia. |
| 5 | [Idem tractatur argumentum.] Ecce ex Deo nati sunt: unde factum est ut ex Deo nascerentur, qui primo ex hominibus nati sunt? Unde factum est? unde? Et Verbum caro factum est, ut habitaret in nobis. Magna mutatio: ille factus caro, isti spiritus. Quid est hoc? Qualis dignatio, fratres mei! Erigite animum ad speranda et capienda potiora. Nolite vos addicere cupiditatibus saecularibus . Pretio empti estis: propter vos Verbum caro factum est: propter vos qui erat Filius Dei, factus est filius hominis; ut qui eratis filii hominum, efficeremini filii Dei. Quid erat ille, quid factus est? Quid eratis vos, quid facti estis? Erat ille Filius Dei. Quid factus est? Filius hominis. Eratis vos filii hominum. Quid estis facti? Filii Dei. Communicavit nobiscum mala nostra, nobis daturus bona sua. Sed ille ipso quo factus est filius hominis, distat a nobis. Nos filii hominum per concupiscentiam carnis: ille filius hominis per fidem virginis. Mater cuiuslibet hominis concubuit et concepit: unusquisque autem natus est de homine patre suo, et de homine matre sua. Christus autem natus est de Spiritu sancto et Maria virgine. Accessit ad nos, sed a se non multum recessit; imo a se quod Deus est nunquam recessit: sed addidit quod erat naturae nostrae. Accessit enim ad id quod non erat, non amisit quod erat. Factus est filius hominis: sed non cessavit esse Filius Dei. Per hoc Mediator in medio. Quid est, in medio? Nec sursum, nec deorsum, Quomodo nec sursum, nec deorsum? Nec sursum, quia caro: nec deorsum, quia non peccator. Sed tamen in quantum Deus, semper sursum. Nec enim sic venit ad nos, ut dimitteret Patrem. A nobis ivit, et non nos dimisit: ad nos veniet, et illum non dimittet. |