Augustinus, Epistolae, DE VIDENDO DEO LIBER, SEU..., 9, 22.
1 | Porro si propterea Deum nemo vidit unquam, quia, sicut ait disputator cuius verba consideramus, Plenitudinem divinitatis eius nemo conspexit, nemo mente aut oculis comprehendit; « vidit » enim, ad utrumque referendum est: restat inquirere quomodo Angeli Deum videant, propter illud quod ex Evangelio commemoravi, Angeli eorum semper vident faciem Patris mei (Matth. XVIII, 10). |
2 | Si enim et ipsis non sicuti est, sed latente sua natura, in specie qua voluerit apparet; magis magisque requirendum est quomodo eum nos videbimus sicuti est, et sicut Moyses desideravit, cum peteret ut Deus, qui in conspectu eius erat, ostenderet illi semetipsum. |
3 | Hoc enim nobis summum praemium in resurrectione promittitur, quod erimus aequales Angelis Dei (Luc. XX, 36): ac per hoc si nec ipsi eum vident sicuti est, quomodo nos ita visuri sumus, cum eis aequales in resurrectione facti fuerimus? |
4 | Sed vide quid consequenter dicat noster Ambrosius: Denique, inquit, cum additur, « Unigenitus Filius ipse narravit; » mentium magis quam oculorum visio declaratur. |
5 | Species enim videtur; virtus vero narratur: illa oculis, haec mente comprehenditur. |
6 | Qui paulo ante dixerat visionem ad utrumque referendam, nunc eam non menti, sed oculis dedit: non, ut opinor, negligenter sua verba respiciens; sed quia usitatius in loquendo solemus oculis attribuere visionem, sicut speciem corpori. |
7 | Nam et hic mos loquendi crebrius usurpatur in rebus quae locis continentur, varianturque coloribus. |
8 | Sed si nulla species esset mente contuenda, non diceretur ille speciosus forma prae filiis hominum (Psal. XLIV, 3). |
9 | Neque enim hoc secundum carnem dictum est, et non secundum speciem spiritualem. |
10 | Dicitur ergo et species pertinens ad mentis obtutum; sed quia usitatius in corporibus dicitur, vel in similitudinibus corporum, ideo dixit: Species videtur; virtus vero narratur: illa oculis, haec mente comprehenditur. |
11 | Proinde narrante Unigenito, qui est in sinu Patris, narratione ineffabili, creatura rationalis munda et sancta impletur visione Dei ineffabili, quam tunc consequemur cum aequales Angelis facti fuerimus. |
12 | Quia sicut videntur ista visibilia, corporis sensibus nota, Deum nemo vidit unquam: quoniam si aliquando eo modo visus est, non, sicut ista, natura videtur, sed voluntate visus est; specie qua voluit apparens, latente natura atque in se incommutabiliter permanente. |
13 | Eo autem modo quo videtur sicuti est, nunc fortasse videtur a quibusdam Angelis: a nobis autem tunc ita videbitur, cum eis facti fuerimus aequales. |