Augustinus, De gratia et libero arbitrio, CAPUT XVII., 33.
| 1 | Qui ergo vult facere Dei mandatum et non potest, iam quidem habet voluntatem bonam, sed adhuc parvam et invalidam: poterit autem, cum magnam habuerit et robustam. |
| 2 | Quando enim martyres magna illa mandata fecerunt, magna utique voluntate, hoc est, magna charitate fecerunt: de qua charitate ipse Dominus ait, Maiorem hac charitatem nemo habet, quam ut animam suam ponat pro amicis suis (Ioan. XV, 13). |
| 3 | Unde et Apostolus dicit, Qui enim diligit proximum, legem implevit: nam, Non adulterabis, Non homicidium facies, Non furaberis, Non concupisces, et si quod est aliud mandatum, in hoc sermone recapitulatur, Diliges proximum tuum tanquam te ipsum. |
| 4 | Dilectio proximi malum non operatur: plenitudo ergo legis, dilectio (Rom. XIII, 8-10). |
| 5 | Ipsam charitatem apostolus Petrus nondum habuit, quando timore Dominum ter negavit (Matth. XXVI, 69-75). |
| 6 | Timor enim non est in charitate, sicut ait Ioannes evangelista in Epistola sua; sed perfecta charitas foras mittit timorem (I Ioan. IV, 18). |
| 7 | Et tamen quamvis parva et imperfecta, non deerat, quando dicebat Domino, Animam meam pro te ponam (Ioan. XIII, 37): putabat enim se posse, quod se velle sentiebat. |
| 8 | Et quis istam etsi parvam dare coeperat charitatem, nisi ille qui praeparat voluntatem, et cooperando perficit, quod operando incipit? Quoniam ipse ut velimus operatur incipiens, qui volentibus cooperatur perficiens. |
| 9 | Propter quod ait Apostolus: Certus sum quoniam qui operatur in vobis opus bonum, perficiet usque in diem Christi Iesu (Philipp. I, 6). |
| 10 | Ut ergo velimus, sine nobis operatur; cum autem volumus, et sic volumus ut faciamus, nobiscum cooperatur: tamen sine illo vel operante ut velimus, vel cooperante cum volumus, ad bona pietatis opera nihil valemus. |
| 11 | De operante illo ut velimus, dictum est: Deus est enim qui operatur in vobis et velle. |
| 12 | De cooperante autem cum iam volumus et volendo facimus: Scimus, inquit, quoniam diligentibus Deum omnia cooperatur in bonum (Rom. VIII, 28). |
| 13 | Quid est, omnia, nisi et ipsas terribiles saevasque passiones? Sarcina quippe illa Christi, quae infirmitati gravis est, levis efficitur charitati. |
| 14 | Talibus enim Dominus dixit esse suam sarcinam levem (Matth. XI, 30), qualis Petrus fuit quando passus est pro Christo, non qualis fuit quando negavit Christum. |