Augustinus, De Civitate Dei, 10, Caput XVII
| 1 | Proinde lex Dei, quae in edictis data est angelorum, in qua unus Deus deorum religione sacrorum iussus est coli, alii vero quilibet prohibiti, in arca erat posita, quae arca testimonii nuncupata est. Quo nomine satis significatur non Deum, qui per illa omnia colebatur, circumcludi solere vel contineri loco, cum responsa eius et quaedam humanis sensibus darentur signa ex illius arcae loco, sed voluntatis eius hinc testimonia perhiberi; quod etiam ipsa lex erat in tabulis conscripta lapideis et in arca, ut dixi, posita, quam tempore peregrinationis in heremo cum tabernaculo, quod similiter appellatum est tabernaculum testimonii, cum debita sacerdotes veneratione portabant; signumque erat, quod per diem nubes apparebat, quae sicut ignis nocte fulgebat; quae nubes cum moveretur, castra movebantur, et ubi staret, castra ponebantur. |
| 2 | Reddita sunt autem illi legi magni miraculi testimonia praeter ista, quae dixi, et praeter voces, quae ex illius arcae loco edebantur. Nam cum terram promissionis intrantibus eadem arca transiret, Iordanes fluvius ex parte superiore subsistens et ex inferiore decurrens et ipsi et populo siccum praebuit transeundi locum. |
| 3 | Deinde civitatis, quae prima hostilis occurrit more gentium deos plurimos colens, septiens eadem arca circumacta muri repente ceciderunt, nulla manu oppugnati, nullo ariete percussi. Post haec etiam cum iam in terra promissionis essent et eadem arca propter eorum peccata fuisset ab hostibus capta, hi, qui ceperant, in templo eam dei sui, quem prae ceteris colebant, honorifice conlocarunt abeuntesque clauserunt, apertoque postridie simulacrum, cui supplicabant, invenerunt conlapsum deformiterque confractum. |
| 4 | Deinde ipsi prodigiis acti deformiusque puniti arcam divini testimonii populo, unde ceperant, reddiderunt. Ipsa autem redditio qualis fuit! Inposuerunt eam plaustro eique iuvencas, a quibus vitulos sugentes abstraxerant, subiunxerunt et eas quo vellent ire siverunt, etiam hic vim divinam explorare cupientes. |
| 5 | At illae sine duce homine atque rectore ad Hebraeos viam pertinaciter gradientes nec revocatae mugitibus esurientium filiorum magnum sacramentum suis cultoribus reportarunt. Haec atque huius modi Deo parva sunt, sed magna terrendis salubriter erudiendisque mortalibus. |
| 6 | Si enim philosophi praecipueque Platonici rectius ceteris sapuisse laudantur, sicut paulo ante commemoravi, quod divinam providentiam haec quoque rerum infima atque terrena administrare docuerunt numerosarum testimonio pulchritudinum, quae non solum in corporibus animalium, verum in herbis etiam faenoque gignuntur: quanto evidentius haec adtestantur divinitati, quae ad horam praedicationis eius fiunt, ubi ea religio commendatur, quae omnibus caelestibus, terrestribus, infernis sacrificari vetat, uni Deo tantum iubens, qui solus diligens et dilectus beatos facit eorumque sacrificiorum tempora imperata praefiniens eaque per meliorem sacerdotem in melius mutanda praedicens non ista se appetere, sed per haec alia potiora significare testatur, non ut ipse his honoribus sublimetur, sed ut nos ad eum colendum eique cohaerendum igne amoris eius accensi, quod nobis, non illi, bonum est, excitemur. |