Ambrosius, De excidio urbis Hierosolymitanae, LIBER QUINTUS., CAPUT XXX.
1 | Pulcherrimum quoque facinus adorsus est Iulianus centurio, vir armis maximus, ex Bithynia profectus provincia, sed Romanis assuefactus disciplinis bellisque exercitus, et honoratae militiae clarus stipendiis. |
2 | Qui cum prope Caesarem adstaret, ubi adversos vidit Romanos, quia Iudaei numero praestabant, et adhuc Romani pauciores aderant, subito de Antonia se proripuit, et insequentes avertit: nec sunt ausi resistere, ipsa specie praecellentissimi viri, et superba quadam ultra humanam formam virtutis auctoritate, ita ut ipse Caesar miraretur. |
3 | O varia atque incerta, velut quaedam bellorum alea! quae sicut iactu quodam, ita casu quodam potius quam virtute, plerumque inopinatis ludit eventibus, sufficiens novos exitus. |
4 | Namque et hic iactus sunt, non tesserarum quidem, sed sagittarum, telorumque plurium, lapidum quoque, quibus saepe victor sternitur alieno vulnere. |
5 | Et dum aliena spolia rapit, ipse dispoliatur: velut hic Iulianus, qui tergo imminebat hostium, dum alios perimit, et claustro coercet, ipsa alacritate incautior, confixum clavis calceamentum gerens, usu militarium virorum: non consideravit polito lapide solum stratum, quod cavendum foret; sed quasi in campo praeliaretur securus, labitur, et ingentem strage sua sonitum dedit. |
6 | Nec potuit assurgere lubrico solo fusus, genu tamen se sustinens, regressum hostem repellebat ut appropinquantes caederet, iaculantes quantum posset, caveret. |
7 | Sed ipsa fatigatus atque oppressus multitudine, solus licet, quia nullus tanto se inserere periculo auderet, non despicabilis tamen, neque inultus, impigre occubuit. |
8 | Haud equidem, ut arbitror, tali dignus exitu fuit, ut tanta virtus viri sic deciperetur. |
9 | Sed plurimum in bello prudentia valet, quae cauta semper et perspicax incertorum providet casus. |
10 | Solus se de Antonia proripuit, solus in hostilia agmina ruit, solus se armatis miscuit, solus in templum Iudaeos redire compulit. |
11 | Vereor ne istud obfuerit magis, quia de templo fuerunt exterminandi Deo infideles, ideo lapsus non invenit remedium. |
12 | Spectabat Titus vincentem cum gaudio, periclitantem cum ingenti dolore: volebat subvenire, sed longe aberat. |
13 | Revocabatur a suis, quia in milite unius sors est, in imperatore universorum periculum: docebat exemplum, quid cavendum potius, quam sequendum Caesari foret. |
14 | Denique sic consternati fuerunt socii, sic elati adversarii, ut et corpus Iuliani in potestatem veniret hostium, quasi adhuc et defunctum timerent, si Romanis restitueretur. |
15 | Caeteri Iuliano caeso, facili negotio cessere. |
16 | Nondum enim ascenderant numerosi, et Iudaeis occasio necis eius virtutem auxerat: promptissimis eo praelio ad repellendos Romanos Alexa et Gitteo Ioannis coniuratis, qui factionis eius propugnatores forent: ex Simonis quoque parte Melchio et Iacobo Idumaeorum duce egregiis bellatoribus: Arsimone quoque et Iuda tertiae factionis viris pariter adnitentibus, qui coniuncta manu pulsos Romanos intra Antoniam clausere. |