Ambrosius, De excidio urbis Hierosolymitanae, LIBER PRIMUS., CAPUT XXXIV.
1 | Respondit ad ea Caesar: Salve, inquit, et nunc magis regno tuo utere, quia non invidemus virtutibus, sed delectamur. |
2 | Dignus enim es pluribus imperare, qui sic tueris amicitiam: et ut in adversis positum non abneges, et amicum tibi confiteri non erubescas. |
3 | Sed adorere felicioribus adhaerere et conservare fidem in prosperis: iam in adversis, satis probasti. |
4 | Vicerit te Antonius, sed non ego victum putabam, quem amicitia parem fecit victoribus. |
5 | Propterea expeteris a nobis, quia nullus te belli eventus mutavit: quandoquidem non tu Antonium deseruisti, sed te Antonius, qui Cleopatrae magis quam tibi credidit. |
6 | Insipientia illius te nobis acquisivit: quia perniciosissimam sibi elegit, fidelem repudiavit. |
7 | Nec mirum, si Cleopatrae Antonius victus adhaereat, a qua victor captus est. |
8 | Quid miraris, si te desistere fecit Cleopatra Antonium, cum a me dissociaverit atque ex consorte imperii hostem fecerit? Ergo et quia tu nobiscum repudiatus es, et ideo nobiscum regna. |
9 | Nec hoc quidem beneficio vacat, quod dum nos bellis occupamur civilibus, tu indomitam Arabum gentem subiecisti, quia Iudaeorum hostes pro nostris ducimus. |
10 | Nobis enim arma inferunt, qui vos lacessunt. |
11 | Nobis ergo militasti, cum tibi vinceres: et ideo te remunerabimus, ut regnum tuum confirmetur nostro munere. |
12 | Interim nihil imminuisse non parva gratia est: adoriemur in reliquum, ut non requiras Antonium. |
13 | Neque enim dignum est, ut quem bello vicimus, non vincamus benevolentia. |
14 | Cum haec dixisset Caesar imposuit diadema capiti eius, sedulitatem adiungens muneri. |
15 | Qua dignatione Caesaris invitatus Alexander, ex amicis Antonii virum cui Caesar maxime indignaretur, volens abducere offensioni, multa deplorabat prece: sed indignatio nimia nullum veniae locum reliquit. |
16 | Proficiscentibus inde in Aegyptum, prosecutus Caesaris iter suppeditatis omnibus, quae vel ipsi vel exercitui usui forent, maxima sui gratia imperatoris sibi studia conciliavit Herodes: praecipue quia in locis aridioribus usque Pelusium, regali provisione aquarum affluentia subministrata: quibus officiis tantum sui amorem infundit omnibus, ut plus videretur meruisse quam accepisse. |
17 | Minor quoque regni potestas, quam humanitatis largitas aestimaretur. |
18 | Unde Caesar ex sententia rebus intra Aegyptum gestis, Antonio et Cleopatra defunctis, non solum quae adempta erant Herodi reddidit; verum etiam praeter illa quae Cleopatra averterat, Gadarum, Ioppen, Samariam quoque ei concessit. |
19 | Maritimas quoque urbes, Gazam, Arithedanam, Ioppen, turrim Stratonis simul donavit: quadringentos quoque stipatores ex Gallia quibus septa incedebat Cleopatra, ad custodiam corporis regi concessit, multaque alia. |
20 | Sed his omnibus rex pluris habebat, quia a Caesare super omnes, infra Agrippam tamen, diligebatur; ab Agrippa, infra Caesarem. |