Ambrosius, De Spiritu Sancto, 1, 4

monumenta.ch > Ambrosius > 4
Ambrosius, De Spiritu Sancto, 1, III. <<< >>> V.

Ambrosius, De Spiritu Sancto, 1, CAPUT IV.

55	Unum autem esse Spiritum nemo dubitaverit, etsi de uno Deo plerique dubitaverunt. [Hoc testatur Epiphanius de Simone mago Haer. 21, de Marcionitis Haer. 42, et de Manichaeis Haer. 66. De his autem ultimis idem memorat August. de Haer. cap. 26.] Alium enim dixerunt plerique haeretici Deum veteris, alium novi Testamenti. Sed sicut unus Pater, qui et olim locutus est, ut legimus, patribus in prophetis: et in novissimis diebus nobis locutus est in Filio [Hebr. I, 1, 2]: et sicut unus Filius, qui iuxta veteris seriem Testamenti [Dicitur Filius offensus ab Adamo, quia creationem mundi, et omnes veteris Testamenti apparitiones Ambrosius cum plerisque veterum PP. Filio tribuere consuevit, ut non semel supra licuit advertere. Quae porro hic de Spiritus sancti unitate, haec mutuata videntur a Didymo statim post libri primi exordium.] ab Adam offensus, ab Abraham visus, adoratus a Iacob est: ita etiam Spiritus sanctus unus est, qui efferbuit in prophetis, insufflatus est apostolis, copulatus est Patri et Filio in baptismatis sacramentis [II Petr. I, 21] [Ioan. XX, 22] [Matth. XXVIII, 19]. De ipso enim dicit David: Et Spiritum sanctum tuum ne auferas a me [Psal. L, 13]. De ipso etiam alibi dixit: Quo ibo a Spiritu tuo [Psal. CXXXVIII, 7].
56	[Alias cap. IV.] Ut scias quia idem Spiritus Dei est, qui est Spiritus sanctus, sicut et in Apostolo legimus: Nemo in Spiritu Dei loquens, dicit anathema Iesu; et nemo potest dicere Dominus Iesus, nisi in Spiritu sancto [I Cor. XII, 3], ipsum Apostolus Spiritum Dei dixit. Ipsum etiam Spiritum Christi appellavit, sicut habes: Vos autem in carne non estis, sed in Spiritu; si tamen Spiritus Dei inhabitat in vobis. Si quis autem Spiritum Christi non habet, hic non est eius [Rom. VIII, 9]. Et infra: Quod si Spiritus eius qui suscitavit Iesum a mortuis, habitat in vobis [Ibid. 11]. Ipse est ergo Spiritus Dei, qui Spiritus est Christi.
57	Ipse etiam est Spiritus vitae, sicut ait Apostolus: Lex enim Spiritus vitae in Christo Iesu liberavit me a lege peccati et mortis [Ibid., 2].
58	Quem igitur Spiritum vitae [Apostolus dixit, sic prosequuntur non pauci mss., de ipso etiam alibi dicit: Quo ibo a Spiritu tuo? ut scias quia idem Spiritus est Dei, qui est Spiritus sanctus, sicut et in Apostolo legimus: Nemo in Spiritu loquens dicit anathema Iesu; et nemo potest dicere Dominus Iesus, nisi in Spiritu sancto. Ipsum Apostolus Spiritum Dei dixit, ipsum Dominus in Evangelio Paraclitum. Tres mss. post verbum dixit, addunt haeredem. Porro tota fere haec lacinia, nempe ab illis verbis, ut scias, sive et scias, ut est in cunctis edit., desideratur suo loco in memoratis omnibus mss. Verum cum iidem exhibeant proxime ante verba illa: De ipso etiam alibi dixit: Quo ibo a Spiritu tuo, huiusmodi repetitio facit, ut in aliis suspicemur transpositionem.] Apostolus dixit, ipsum Dominus in Evangelio paraclitum nominavit, ipsum Spiritum veritatis, sicut habes: Et rogabo Patrem, et alium Paraclitum dabit vobis; ut vobiscum sit in aeternum, Spiritum veritatis, quem hic mundus non potest accipere; quia non videt eum, nec cognoscit eum [Ioan. XIV, 16, 17]. Habes ergo et Paraclitum Spiritum, eumdem et Spiritum veritatis et Spiritum invisibilem designatum. Quomodo igitur secundum divinitatem quidam [Impiam hanc opinionem Arianorum fuisse auctor est Augustinus epist. 111, nunc 148, num. 10, et lib. II de Trinit., cap. 9. Sed lib. I cont. Maxim. cap. 3, et lib. II, cap. 26, docet eos haereticos hoc effugio uti conatos, ut dicerent minora videri a maioribus, ut puta angelos ab archangelis, eoque modo videri a Patre Filium, ac Patrem solum a nemine videri posse: quam cavillationem ab ipsomet Ario in Thalia sua propositam tradit Athanasius in lib. de Synodis. Quod autem Ambrosium hic spectare Arianam hanc distinctionem autumat Petavius lib. VIII de Trinit., cap. 2, id sine teste ac ratione scripto tradit.] Filium visibilem putant, cum etiam Spiritum mundus videre non possit?
59	Accipe nunc eiusdem vocem Domini, quod ipse sit Spiritus sanctus, qui est Spiritus veritatis; habes enim in ultimo libri huius: Accipite Spiritum sanctum [Ioan. XX, 22]. Ipsum quoque esse [Nonnulli mss., Spiritum sanctum. Quia est Spiritus Dei.] Spiritum sanctum, qui est Spiritus Domini, Petrus docet dicens: Anania, quid tibi visum est tentare et mentiri Spiritui sancto [Act. V, 3]? Et statim ad uxorem Ananiae idem ait: Quid vobis visum est tentare Spiritum Domini [Ibid., 9]? Cum dicit, vobis, ostendit de eo dictum Spiritu, de quo Ananiae dixerat. Ipse est ergo Spiritus Domini, qui Spiritus sanctus.
60	Ipsum etiam Spiritum sanctum, qui Spiritus Patris est, declaravit Dominus, dicens secundum Matthaeum in persecutione non esse cogitandum quid loquamur: Non enim vos estis qui loquimini; sed Spiritus Patris vestri, qui loquitur in vobis [Matth. X, 20]. Idem autem secundum Lucam ait: Nolite solliciti esse qualiter respondeatis aut dicatis; Spiritus enim sanctus Dei docebit vos in ipsa hora, quae oporteat dicere [Luc. XII, 11, 12]. Ergo quamvis multi dicantur spiritus, quia lectum est: Qui facit Angelos suos spiritus [Psal. CIII, 4]; unus tamen est Dei Spiritus.
61	Ipsum igitur unum Spiritum et apostoli et prophetae sunt consecuti. Sicut etiam vas electionis, doctor gentium dicit: Quia unum Spiritum potavimus [I Cor. XII, 13]; quasi eum qui non queat scindi, sed infundatur animis, et sensibus allabatur, ut saecularis sitis restinguat ardorem.