Ambrosius, De Fide ad Gratianum Augustum, 2, CAPUT IX.
| 74 | Nec illud sane metuo, quod solent obtendere minorem esse, quia missus est. Si enim et minor non docetur, et honorificentiae docetur aequalitas; cum ita omnes honorificent Filium, sicut honorificant Patrem [Ioan. V, 23], constat eo minorem non esse, quod missus est. |
| 75 | Non ergo humani sermonis angustias, sed verborum claritatem intuere, operibus crede. Considera quia Dominus noster Iesus Christus in Esaia locutus est ab Spiritu sancto esse se missum [Esa. LXI, 1]. Numquid ergo Spiritu minor Filius, quia missus ab Spiritu est? Habes igitur scriptum quod Filius a Patre et Spiritu eius dicat esse se missum: Ego sum, inquit, primus, et ego in aeternum, et manus mea fundavit terram, dextera mea solidavit coelum [Esai. XLVIII, 12, 13]; et infra: Ego locutus sum, et ego vocavi; adduxi eum, et prosperum iter eius feci. Accedite ad me, et audite haec: non in occulto ab initio locutus sum. Cum fierent, illic eram: et nunc Dominus misit me, et Spiritus eius [Ibid., 15, 16]. Utique qui coelum fecit et terram, ipse dicit a Domino et a Spiritu eius esse se missum. Videtis ergo quod simplicitas sermonis, non iniuria missionis sit. Ipse igitur missus a Patre, ipse est missus ab Spiritu. |
| 76 | Et ut cognoscas nullam maiestatis esse distantiam, etiam Filius Spiritum mittit, sicut ipse dixit: Cum venerit autem Paraclitus, quem ego mittam vobis a Patre meo, Spiritus veritatis, qui a Patre meo procedit [Ioan. XV, 26]. Hunc eumdem Paraclitum et a Patre esse mittendum supra docuit dicens: Paraclitus autem ille Spiritus sanctus, quem mittet Pater in nomine meo [Ioan. XIV, 26]. Vide unitatem, quia quem Deus Pater mittit, mittit et Filius: et quem mittit Pater, mittit et Spiritus. Aut si nolunt Filium missum, quia dexteram Patris Filium legimus; ipsi de Patre quod de Filio abnuunt, fatebuntur: nisi forte aut alterum sibi Patrem, aut alterum sibi Filium inveniant Ariani. |
| 77 | Sileant igitur inanes de sermonibus quaestiones; quia regnum Dei, sicut scriptum est [I Cor. II, 4], non in persuasione verbi est, sed in ostensione virtutis. Servemus distinctionem divinitatis et carnis. Unus in utraque loquitur Dei Flius; quia in eodem utraque natura est: et si idem loquitur, non uno semper loquitur modo. Intende in eo nunc gloriam Dei, nunc hominis passiones. Quasi Deus loquitur quae sunt divina, quia Verbum est: quasi homo dicit quae sunt humana, quia in mea substantia loquebatur. |
| 78 | Hic est panis vivus, qui descendit de coelo [Ioan. VI, 51]. Panis hic caro est, sicut ipse dixit: Hic panis quem ego dabo, caro mea est [Ibid., 52]. Hic est qui descendit de coelo, hic est quem Pater sanctificavit, et misit in hunc mundum. Nec ipsa littera nos docet sanctificatione divinitatem eguisse, sed carnem. Denique ipse Dominus dixit: Et ego memetipsum sanctifico pro ipsis [Ioan. XVII, 19]; ut agnoscas quod et sanctificatur in carne pro nobis, et divinitate sanctificat. |
| 79 | Hic idem est quem Pater misit, sed factum ex muliere, factum sub Lege, ut Apostolus dixit [Galat. IV, 4]. Hic est, qui ait: Spiritus Domini super me, propter quod unxit me: evangelizare pauperibus misit me [Luc. IV, 18]. Hic est qui dicit: Mea doctrina non est mea, sed eius qui misit me. Si quis voluerit voluntatem eius facere, cognoscet de doctrina, utrum ex Deo est, an ego a me ipso loquar [Ioan. VII, 16, 17]. Alia ergo ex Deo doctrina, alia ex homine. Itaque Iudaei cum doctrinam eius secundum hominem quaererent, et dicerent: Quomodo hic litteras novit, cum non didicerit [Ioan. VII, 15]? respondit Iesus, et dixit: Mea doctrina, non est mea; nam cum sine eruditione litterarum doceat, non quasi homo, sed potius ut Deus videtur docere, qui doctrinam non didicerit, sed invenerit. |
| 80 | Adinvenit enim omnem viam disciplinae, ut supra lectum est; nam utique de Filio Dei dictum est: Hic est Deus noster, et non aestimabitur alius ad eum qui adinvenit omnem viam disciplinae. Post haec in terris visus est, et cum hominibus conversatus est [Baruc. III, 36 et seq]. Quomodo ergo secundum divinitatem doctrinam suam non habet, qui adinvenit omnem viam disciplinae, antequam videretur in terris? Aut quomodo minor, de quo dictum est: Non aestimabitur alius ad eum? Utique incomparabilis dicitur, ad quam nemo alius aestimari potest: sed ita incomparabilis, ut Patri nequeat anteferri. Quod si de Patre dictum putant, impietatem Sabellii non evadent, ut Patri susceptionem humanae carnis attribuant. |
| 81 | Persequamur sequentia: Qui a semetipso, inquit, loquitur, gloriam suam quaerit [Ioan. VII, 18]. Vide unitatem, quae et Patrem signat et Filium. Non potest non esse, qui loquitur: sed non potest a semetipso esse quod loquitur, in quo naturaliter ex Patre sunt omnia. |
| 82 | Quid est autem: Gloriam suam quaerit? Hoc est, non divisam a Patre gloriam; nam utique et Verbum Deus habet gloriam. Denique dicit: Ut videant gloriam meam [Ioan. XVII, 24]. Sed illa verbi gloria eadem Patris gloria est, sicut scriptum est: Dominus Iesus Christus in gloria est Dei Patris [Philip. II, 11]. Ita igitur secundum divinitatem Dei Filius suam gloriam habet, ut Patris et Filii una sit gloria. Non est ergo minor in claritate, quia una gloria: non minor divinitate, quia plenitudo divinitatis in Christo est. |
| 83 | Et quomodo, inquis, scriptum est: Pater, venit hora, clarifica Filium tuum [Ioan. XVII, 1]? Qui hoc dicit, clarificatione, inquis, indiget. Hucusque oculos habes: quod reliquum est non legisti; sequitur enim: Ut Filius tuus clarificet te [Ibid.]. Numquid et Pater indiget, qui clarificandus a Filio est? |