bnf8562.93-b23.2 EPISTULA CCCX.BARTHOLOMAEI EXON. ET ROGERI WIGOAN. AD ALEXANDRUM PAPAM. [A. D. 1171.] HIDE LINKS TO MANUSCRIPTS HIDE APPARATUS
| 1 | Sanctissimo domino et Patri charissimo A. Dei gratia summo pontifici, B. Exon. et R. Wigorn. dicti episcopi, et C. dictus abbas Faversamen., salutem et omnem cum summa devotione obedientium. |
| 2 | Apostolatus vestri mandatum suscepimus, ut ad monasterium Sancti Augustini Cantuariensis pariter accedentes diligenter inquireremus, an vera essent quae de dilapidatione bonorum Ecclesiae et enormitatibus C. electi, et dissolutione ordinis, et subversione bonarum consuetudinum, et aliis malis quae ex conquestione conventus per eiusdem electi incuriam vel malitiam provenisse audieratis, et monasterium ipsum studeremus modis omnibus ad honorem Dei in statum pristinum reformare. |
| 3 | Praecepistis etiam sub arcta districtione, quatenus si nobis constaret ecclesiae statum reformari non posse absque amotione electi et quorumdam monachorum, tam electum quam illos auctoritate vestra omni occasione et appellatione cessante, postposito timore et gratia nullatenus amovere differremus, et loco illorum personas honestas et utiles, Deo auctore, substituere, ut ex fructu reformati in melius monasterii deberet sollicitudo tam vestra quam nostra apud Deum et homines commendari. |
| 4 | Praeceptorias quoque vestras ad saepe dictum direxistis electum, ut nostro qui nullam bnf8562.94 in eo iurisdictionem habebamus nisi ex delegatione vestra, omni occasione et appellatione remota, pareret iudicio. Cum vero in capitulo fratrum ei vestrae fuissent litterae praesentatae, tandem praecepit ut eas cantor aperiret et legeret; sed antequam plene perlegerentur dixit se et sua in vestra protectione consistere, et eos qui litteris uti decreverant ad vestram audientiam appellare, sicut nobis postmodum sacramento testium rite praestito et relatione conventus, scilicet quinquaginta duorum monachorum innotuit. |
| 5 | Postea vero ad se reversus, in coetu fratrum mandatum vestrum totum plene audivit. Publica vero fama sic consonabat his quae ad vos perlata fuerant, ut nulli provincialium veniret in dubium quin excessuum electi magnitudo, ne dicamus et criminum, monachorum querimoniam vinceret: mirumque fere omnibus videbatur, quod ad ruinam et lacrymas domus vestrae tam sero, quos toti mundo debetis oculos reflexistis. |
| 6 | Nos itaque receptis litteris vestris non pepercimus laboribus nostris aut sumptibus, sed ad obedientiam prompti, postposito ut praeceperatis timore, die congruo, quem praefixeramus partibus, accessimus ad monasterium. Et plane, sicut solemni iuramento maioris et sanioris partis conventus constitit, intelligentes quod saepe dictus electus in fraudem mandati vestri, et perniciem monasterii, asportatis ornamentis et libris et pecunia non modica, praeelegerat fugam, aditurus ex proposito aliquam potestatem quam Deo et apostolicae sedi posset opponere, tanto studiosius veritatem studuimus inquirere, quanto nobis ex assertione plurium certius constitit ipsum antequam fugam iniret dixisse multis audientibus se abbatiam a Romano pontifice non habere, sed curam paucarum, de quibus non curabat animarum, securumque esse de temporalibus bonis, quia ei Romanus pontifex praedia auferre non poterat, quae ab alio possidebat. Invenimus ergo tantam dilapidationem bonorum, ut de reparatione possit nostra et conniventium aetas merito desperare. |
| 7 | Ecclesiae lapsum et desolationem, claustrum et officinas imbribus et ventis pervias, et ruinam aedificiorum, his qui ea viderant inspicere miserum est. Audire calamitates colonorum Ecclesiae, quas electi illius, aut potius a Deo reprobati hominis concupiscentia, et rapacitas fecit, piis auribus est tormentum. Alienationes praediorum multas fecit, enormes, et eo minus tolerabiles quod patrimonium Christi patronis immunditiae et conciliatoribus turpitudinis suae repertus est foedissimo commercio distraxisse. |
| 8 | Sigillum ecclesiae fratribus abstulit, ut male factas alienationes possit libitu roborare. Pecunia, super qua nomine Ecclesiae Iudaeis et Christianis feneratoribus cavit, in immensam et prorsus importabilem monasterio, excrevit quantitatem. Seditiosus est, ut conventum, quia bonorum quae distrahere moliebatur auctor esse renuit, militari, quod vulgo notum est, cinxerit obsidione, et conficere inedia conatus sit. |
| 9 | Periit hospitalitas in diebus eius, quae quondam in domo illa floruerat. Cultus religionis, quantum ad ipsum et familiares suos, abiit in exterminium. Quasi stratam publicam adolescentulis et servientibus suis, quos suo, id est militari modo congesserat, fecerat claustrum, dolentibus et reclamantibus his qui religiosius fuerant instituti. |
| 10 | Pro monachandis pecuniam palam recipiebat, nec aliquem admittebat in monachum nisi, vestris Patrumque decretis omnino pessundatis, manus eius prius sordibus adimpleret. Ab uno talium LXX marcas accepit, quod negari non potest, quas consumpsit enormius, quam nunc dici expediat. Quae ad fabricam ecclesiae et sartatecta in diebus eius a fidelibus collata sunt, maximam quidem summam faciunt, sed eam Ecclesiae necessitate contempta, penitus erogavit in pravos usus, honestas consuetudines domus probabiliter a Patribus institutas et observatas, ex maxima parte per eum abolitas esse conquesti sunt, nec fuit qui posset inficiari. |
| 11 | Magnus et venerabilis conventus monachorum enormiter imminutus est. Vestrae sanctitatis aures veremur offendere, si de incontinentia eius retulerimus, quod (ut dici solet) lippis et tonsoribus notum est; sed quantacunque verecundia pudoris obsistat, silere tamen non possumus quae tacita perniciem bonis moribus ingerent, et scandalum religioni, et apostolicae sedi opprobrium, ad quam domus ista specialiter dicitur pertinere. |
| 12 | Polluentur fortasse labia nostra proferendo, quia in nimis polluta versantur materia; sed ea, Deo propitio, purgabit calculus quem vobis mittet seraphim de altari praesertim cum non sit haec nostra, sed popularis assertio, cui non audet aliquis refragari, nisi mendosus et mendax apud nostrates haberi non formidet. |
| 13 | Electus ille aut potius equus emissarius, iugi, quod leviticus damnat, fluit semine, et hinnit in feminas, adeo impudens ut libidinem, nisi quam publicaverit, voluptuosam esse non reputet. Matres et earumdem filias incestat pariter: nec timet aut erubescit palam temerare coniugum sanctitatem: fornicationis abusum comparat necessitati. |
| 14 | Proletarius est adeo quod paucis annis ei soboles tanta succrevit, ut patriarcharum seriem antecedat. Inter assertores turpitudinis eius, quorum maxima erat copia, religiosissimus presbyter de cuius sinceritate nemo dubitat, nobis retulit quod in una duntaxat villa et adiacentiis eius X et VII genuit spurios. Quod in aliis effuderit referre longum est, et indicibile nobis. Et, ut ab expressione huius immunditiae quandoque et lingua nostra recedat, novit Deus et spiritus eius, qui animae nostrae praesidet, quod tot spurcitias in homine religionis nomen aut habitum praeferente nunquam audivimus, nec tantum sensimus manare fetorem. |
| 15 | Totus conventus unanimiter stabat adversus eum, et clerus et populus patriae. Quia ergo patenter advertimus quod sine amotione eius res emendari non poterat, et nos vestro arctabamur mandato, qui praeceperatis ut eum (si ita esset) omni occasione et appellatione remota amoveremus: Dei et vestra auctoritate freti postposito timore et gratia eum amovimus: et fratres ab obedientia eius, et laicos a subiectione eius absolvimus, decernentes etiam ut probatae maiorum institutiones de caetero inviolabiliter observentur salva in omnibus auctoritate vestra. |
| 16 | Erit itaque Deo et apostolatu vestro dignum opus roborare quod factum est, ne pestifera arbor semel avulsa radices iterum figat in horto vestro, et ad ignominiam apostolicae sedis et religionis opprobrium fructus faciat toxicatos. Cum autem sententia lata esset, universi fratres a nobis veniam petierunt et absolutionem bnf8562.95 super eo quod servientibus electi, scilicet G. marescalco et quibusdam aliis, qui cum aliis sicariis a mensa eius recedentes gloriosissimi martyris sancti Thomae sanguinem effuderunt, et iterum ad eum reversi sunt, communicaverant, inviti tamen, sed domino suo, quem ut abbatem venerabantur, et timebant ut familiarem regis, eisdem palam communicanti resistere non audebant. |
| 17 | Nos autem, pensantes contritiones cordis eorum et necessitatis articulos, et de vestra quidem misericordia praesumentes, ipsis in sustentatione ecclesiae vestrae modicam iniunximus poenitentiam, et quam licuit interim contulimus absolutionem, rogantes ut si placet praescribatis quid eis amplius iniungendum sit. Si quidem necessitas ecclesiae, et meritum martyris vehementer exposcit, ut tam sicarii qui pretiosum sanguinem effuderunt, quam complices et fautores eorum gravius puniantur, ut illorum poena terreat alios. |
| 18 | Hoc autem indubitanter noverit serenitas vestra quod quicunque huic reformando operam dederit, inimicus Dei et Ecclesiae subversor credetur in nostris partibus. |