Hugutio Pisanus Hugutio Pisanus, Derivationes, p8, p13, 34 Gladius generaliter dicitur ensis in prelio, sed ensis ferrum tantum, gladius vero totus, sed proprie dicitur gladius quasi guladius, quia gulam dividit: nam cetera membra securi magis solent truncari, sed collum gladio tantum, et ad hoc primum factus est, et est ethymologia; unde hic gladiolus, diminutivum; gladiolus etiam dicitur quedam herba, quia foliis sit gladiis similis, tirso cubitali, floribus purpureis.