monumenta.ch > Martianus Capella > sectio 448

Word Selection for Searching

Report an Error in this Sectio
Martianus Capella, De nuptiis Philologiae et Mercurii, 5, 448
Sed cum omnes praedictarum rerum auditores dubitatio sui diducat officii, quaerendum discrimen est et proprietas singulorum. nam et iudex, cuius officium est damnare reum vel absolvere, possessionem dare vel auferre, priusquam cognoverit causam, dubitat quomodo utatur officio: et qui deliberat, ambigua mentis opinione differtur: et laudationis arbiter, an rite quis laudetur, aestimanti contemplatione dispensat. sed cum in diversum haec distrahantur officia, tum illud maxime discrimen attendimus, quemadmodum temporibus varientur. nam deliberatio futuri tantum temporis continet quaestionem, ut si deliberet Cato, an se debeat, ne victorem aspiciat Caesarem, trucidare. at vero iudiciale genus tam praeteriti quam futuri nonnumquam temporis invenitur. sed in praeterito tantum facto coniectura, ex futuro qualitas frequenter enascitur, ut suo loco promptius asseretur. laudativum etiam genus in praeteritis factis omne consistit, sed a iudiciali genere fine discernitur: nam aliud est absolvere innocentem aequitatis imperio, aliud laudibus prosequi gloriosum insignium contemplatione meritorum. accedit quod in iudiciali genere ambigit cognitor in rebus alienis, <in deliberativo non minus> quisque de suis quam etiam de rebus externis, in laudativo aestimator auscultat <utrum> vera congruaque memorentur, licet novella etiam id contulerint blandimenta, ut saepe praedicationis fiat arbiter qui laudatur.